12 słów mistrza. Mistrz Krzysztof Penderecki w obiektywie Bartka Barczyka. Wystawa w NOSPR, którą trzeba zobaczyć!

"Chwytane" rozmowy oraz ilustrujące je w fotograficznym kadrze obrazy. Tak można najkrócej określić ideę powstania wystawy zdjęć, za której wizualną stronę odpowiada Bartek Barczyk, a za koncepcję i tekst (rozmowy z mistrzem znajdziemy w specjalnie przygotowanym wydawnictwie "Krzysztof Penderecki. Czarna maska" - Aleksander Laskowski.

- Cieszę się, że tak piękny pomysł wypełniły moje zdjęcia - mówił wzruszony Bartek Barczyk, podczas otwarcia wystawy 23 listopada.

Okazuje się, że mistrz Penderecki w symboliczny sposób był obecny w jego życiu już od pokoleń. Prababcia fotografa pracowała w banku, którego szefem był ojciec mistrza i który, co ciekawe, namalował dla niej w podarunku ślubnym obraz. Bartek Barczyk dodał też, że przełomowym momentem w jego życiu artystycznym, było spotkanie z mistrzem podczas inauguracji artystycznego sezonu, jeszcze w starej siedzibie NOSPR. To właśnie wtedy, po koncercie, na którym dyrygował Krzysztof Penderecki, Barczyk zaczął fotografować muzyków.

Tytuły zdjęć to: Melancholia, Koncepcja, Marzenie, Natura, Pisać, Żona, Pismo święte, Biblioteka, Czas, Forma, Łatwość, Tekst. Jest i Klaster: epilog bez zdjęcia. "Tego obrazu trzeba poszukać w muzyce". W wydawnictwie, które jest dopełnieniem wystawy, znajdziemy krótkie rozmowy, będące słownym rozszerzeniem symbolicznego przekazu czarno-białych fotografii. Każdy tytuł odkrywa fragment życia jednego z najwybitniejszych kompozytorów XX wieku. Mistrz na tle książek, z żoną, w ukochanych Lusławicach, podczas pracy. Zamyślony, skoncentrowany.

- Wędrowaliśmy za profesorem z Bartkiem Barczykiem przez kilka lat. Szukaliśmy pomysłu, jak połączyć słowo i dźwięk, szukaliśmy też przestrzeni i sposobu pokazania tej opowieści o Krzysztofie Pendereckim. Kiedy po przerwie pandemicznej znowu zaczął działać NOSPR, pomyśleliśmy, że nie ma lepszego miejsca na całej planecie - mówił Aleksander Laskowski, odpowiedzialny za koncepcję i tekst. - Kiedy miałem już plan wystawy, zadzwoniłem do pani dyrektor (Ewa Bogusz-Moore, dyrektor NOSPR-przyp.red.), umówiliśmy się w modnej kawiarni w Warszawie i zanim zdążyli przynieść nam kawę - zgodziła się. A wizję dostała jedynie naszkicowaną na serwetce - zdradził kulisy Aleksander Laskowski.

Za formą ekspozycji stoi Tomasz Konior, wybitny architekt z Konior Studio (projektant siedziby NOSPR), który zaaranżował ją w tej przestrzeni. To właśnie jego nazwisko, na wspomnianej serwetce dopisał Aleksander Laskowski, bo jak podkreślił, nie wyobrażał sobie, żeby ktokolwiek inny mógł znaleźć przestrzenne formy dla tej wystawy w NOSPRZ-e.

- Chodziłem tu (teren budowy siedziby NOSPR - przyp.red.) wielokrotnie z mistrzem Pendereckim, jak budynek dopiero powstawał, wzrastał, mistrz doradzał nam w wielu kwestiach. Budynek w swojej strukturze jest dość prosty, ma służyć muzykom i melomanom. Dziś chcieliśmy zrobić jeszcze jedną rzecz. Poza uczczeniem mistrza Pendereckiego, zapoczątkować architektoniczną formę ekspozycji i kolejne wystawy - mówił Tomasz Konior.

Instalację tworzą cztery pylony w kształcie trójkątów, które mają trzy fotografie, po jednej z trzech stron. Łącznie stanowią kompozycję dwunastu zdjęć. Dwa pylony znajdują się w okolicach dwóch wejść, jeden przy kawiarni, jeden na piętrze.
Każdy ma wysokość ponad 4 metrów. Jest jeszcze piąty, symboliczny, bez zdjęć, za to z krótkim opisem projektu i przesłaniem: "Tego obrazu trzeba poszukać w muzyce".

Wykonawcy wystawy
Bartek Barczyk – fotografie
Aleksander Laskowski – koncepcja i tekst
Marcin Łagocki – opracowanie graficzne
Tomasz Konior – projekt ekspozycji