42. rocznica podpisania Porozumienia Katowickiego. Uroczystości w Dąbrowie Górniczej. Będzie w mieście ul. Porozumień Dąbrowskich

Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w sanktuarium św. Antoniego. Następnie uczestnicy wydarzenia złożyli kwiaty pod Pomnikiem Porozumienia Katowickiego. Do uczestników obchodów listy skierowali prezydent RP Andrzej Duda, marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek i prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki. W wydarzeniu wzięli udział: sygnatariusze porozumienia Jacek Jagiełka i Zbigniew Kupisiewicz, przedstawiciele NSZZ „Solidarność“, władz wojewódzkich, samorządowych, parlamentarzyści, młodzież. Instytut Pamięci Narodowej reprezentował dr Jarosław Neja, pracownik Oddziału IPN w Katowicach.

Znaczenie Porozumienia Katowickiego „polegało przede wszystkim na tym, że dotyczyło gwarancji realizacji Porozumienia Gdańskiego w kwestii tworzenia struktur niezależnych związków zawodowych na terenie całego kraju. Problem bowiem polegał na tym, że ustalenia z Gdańska co do organizowania nowych związków były nieprecyzyjne" - napisał w „Biuletynie“ Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Neja z katowickiego oddziału Instytutu, znawca historii śląsko-dąbrowskiej „Solidarności“.

W ocenie historyka, pracownicy wielu zakładów i przedsiębiorstw w całym kraju szybko odczuli nieprecyzyjność ustaleń, które miały umożliwić tworzenie wolnych związków - próby powołania na ich terenie organizacji założycielskich były blokowane przez dyrekcje i kierownictwa.

- Interpretowały one zapisy gdańskie w ten sposób, że nie mogą zakładać niezależnych związków te załogi, które wcześniej nie strajkowały i nie były reprezentowane przez któryś z MKS zawierających porozumienia z komisjami rządowymi. Porozumienie Katowickie jednoznacznie precyzowało ten problem, gwarantując swobodny rozwój ruchu związkowego w całej Polsce - wyjaśnia dr Neja w artykule pt. „Matecznik komunistów czy region buntu?".

W jego ocenie, o ile zawarte 3 września 1980 r. w Jastrzębiu-Zdroju Porozumienie Jastrzębskie wraz z dwoma podpisanymi wcześniej – Szczecińskim i Gdańskim – tworzyło podstawy ówczesnej umowy społecznej, o tyle Porozumienie Katowickie było „istotnym dopełnieniem" tej umowy.

- Determinacja i nieustępliwość strajkujących na terenie Huty Katowice doprowadziła do kluczowego w ocenie wielu zapisu Porozumień Sierpniowych, czyli możliwość utworzenia niezależnego i ogólnopolskiego związku zawodowego - przekazał Marcin Bazylak, prezydent Dąbrowy Górniczej.

11 września poinformował jednocześnie o tym, że droga krajowa nr 94 - czyli ulica Katowicka - zmieni swoją dotychczasową nazwę.

- W trakcie rozmów z przedstawicielami NSZZ Solidarność AMP oraz Stowarzyszenia Porozumień Katowickich, którzy zwrócili się do mnie z propozycją upamiętnienia tych wydarzeń w przestrzeni miejskiej, ustaliśmy że jako prezydent miasta wystąpię do Rady Miejskiej z projektem uchwały zmieniającej nazwę ul. Katowickiej na ul. Porozumień Dąbrowskich. Droga Krajowa 94, będąca jedną z najbardziej uczęszczanych ulic naszego miasta, idealnie nadaje się, by upamiętnić to historyczne wydarzenie - przekazał Marcin Bazylak.