8 proc. piłkarzy wykazuje symptomy nałogowego uprawiania hazardu. To pierwsze badanie piłkarzy w Polsce zrealizowano w katowickiej AWF

W badaniach wzięło udział 50 klubów piłkarskich z województwa śląskiego, które w sezonie 2017/2018 i 2018/2019 brały udział w rozgrywkach do piątego poziomu. W sumie objęto badaniem 817 sportowców. - Ta grupa społeczna praktycznie pozostawiona jest poza dociekaniami badawczymi i szerszymi próbami poznania specyfiki zaangażowania w pieniężne gry losowe - zarówno w Polsce jak i na świecie - mówi autor badań, dr Andrzej Szymański z Akademii Wychowania Fizycznego im. J Kukuczki w Katowicach.

Piłkarze należą do grupy podwyższonego ryzyka grania hazardowego. Spośród przebadanych osób 8 proc. piłkarzy spełnia symptomy nałogowego uprawiania hazardu. Oznacza to, że wśród 817 przebadanych piłkarzy istnieje grupa 69 osób, u których można mówić o występowaniu predyspozycji do nadmiernego grania, co może prowadzić do zespołu patologicznych zachowań towarzyszących graniu hazardowemu.

„Zaburzenia uprawiania hazardu i problemowe korzystanie z Internetu wśród piłkarzy" to pierwsze w Polsce badanie, poświęcone problemowi uzależnienia od hazardu wśród piłkarzy. Do tej pory, podobny projekt zrealizowała jedynie Federacja Zawodowych Graczy (PPF – Professional Players Federation) w 2014 roku w Wielkiej Brytanii oraz zespół naukowców pod kierunkiem M. Grall-Bronnec, który w latach 2013-2014 zbadał wyczynowych sportowców (w tym piłkarzy) na terenie wybranych krajów europejskich (w Hiszpanii, Francji, Grecji, Irlandii, Włoszech, Szwecji i Wielkiej Brytanii).

Podstawowym celem badań było pogłębienie wiedzy dotyczącej zaburzenia uprawiania hazardu oraz problemowego korzystania z internetu przez piłkarzy w Polsce. - Podjęliśmy się opisu udziału piłkarzy w grach hazardowych, a także rozpoznania zjawiska problemowego korzystania z internetu przez piłkarzy, z uwzględnieniem e-hazardu oraz określenia skali zjawiska zagrożenia badanych zawodników zaburzeniami uprawiania hazardu oraz problemowego korzystania z internetu. – dodaje autor badań dr Szymański.

Wyniki badań potwierdzają hipotezę, że piłkarze należą do grupy podwyższonego ryzyka grania hazardowego. Spośród przebadanych osób, 8 proc. piłkarzy wykazuje symptomy nałogowego uprawiania hazardu. Stąd jedną z głównych rekomendacji wynikających z badań jest podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających uzależnieniu od hazardu i możliwych zagrożeń z nim związanych.

Jakie są szczegóły badań?

Okazuje się, że 70 proc. ankietowanych deklaruje uprawianie hazardu w ciągu ostatnich 12 miesięcy poprzedzających badanie, w tym 9 proc. piłkarzy gra w gry hazardowe systematycznie. (określenie to stanowi subiektywną ocenę respondenta jego udziału w grze). Pozostali badani deklarują, że uczestniczą w grach hazardowych z różną częstotliwością. W grupie tej dominują gracze podejmujący nieregularnie grę hazardową od czasu do czasu (32,4 proc.). Co piąty respondent (21.5 proc.) przyznaje się do gry mającej charakter okazjonalny. Do systematycznej gry hazardowej przyznają się przede wszystkim piłkarze w wieku 28-30 lat (13.8 proc.). Miejsce zamieszkania respondenta nie ma znaczenia – z taką samą intensywnością uprawiają grę hazardową piłkarze mieszkający w małych miejscowościach i na wsi, jak również ci, którzy zamieszkują większe miasta. Najczęściej hazard uprawią piłkarze z wykształceniem podstawowym.

Królują zakłady bukmacherskie stacjonarne lub online

Badani piłkarze wyraźnie preferują formy hazardu, w których o sukcesie decydują posiadane umiejętności (kwalifikacje, wiedza, doświadczenie) - wybierają oni zakłady bukmacherskie stacjonarne lub online. Z tego typu form hazardu korzysta odpowiednio 51 proc. i 56 proc. respondentów. Nieco mniej popularne są gry LOTTO, spośród badanych 49 proc. ankietowanych wskazało je wśród hazardowych wyborów. Zwykle charakter tej gry wiąże się z jej obstawianiem raz lub dwa razy w miesiącu a tylko nieliczni z grających robią to z większą częstotliwością.
Nie istnieje typowa socjodemograficzna sylwetka piłkarza wykazującego predyspozycje do zaburzonego uprawiania hazardu. Przeprowadzone badania nie wykazały występowania istotnie statystycznych zależności ze względu na analizowane zmienne, takie jak: wiek, stan cywilny, miejsce zamieszkania, wykształcenie.
Szacuje się, że systematycznie w gry hazardowe z równą intensywnością grają zarówno kawalerowie, jak i żonaci mężczyźni, pozostający w związku nieformalnym czy też rozwodnicy lub przebywający w separacji.

Nie wydają kroci

Badani piłkarze zwykle grają na niskie stawki. Wśród grających tylko 4 proc. piłkarzy, deklaruje roczne nakłady na grę hazardową na kwotę od 5 000 do 10 000 zł i tylko 1 proc. badanych w ostatnim roku przed badaniami wydawał na gry hazardowe powyżej 10 000 zł.
W grupie piłkarzy, którzy zadeklarowali, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy poprzedzających badanie grali w jakąkolwiek grę hazardową ponoszone w tym okresie nakłady na hazard obejmowały kwoty mieszczące się w przedziale od 100 do 1 000 zł. (40 proc.) oraz mniej niż 100 zł. (30 proc. ).
W badanej grupie głównym źródłem finansowania gier hazardowych są ich własne zarobki (61 proc.).Co dziesiąty badany (13 proc.) deklaruje, że wydatki na grę hazardową pochodzą z wcześniejszych wygranych, zaś 7 proc. piłkarzy obstawiając zakłady bukmacherskie, kupując kupon Totolotka czy też wybierając inny rodzaj gry – robi to z otrzymywanego stypendium.
Równocześnie sytuacja rodzinna piłkarzy (ich stan cywilny) w żaden sposób nie wpływała na wymiar przeznaczanych przez nich środków na uprawianie hazardu.
W rozwoju zaburzenia uprawiania hazardu wśród piłkarzy ważne znaczenie odgrywały czynniki społeczno-sytuacyjne związane z wczesnym kontaktem piłkarzy z hazardem - ponad połowa badanych piłkarzy (58 proc.) dorastała w domach, w których najbliższe im osoby uprawiały hazard, a 39 proc. brała aktywny udział w tej grze. Hazard na ogół uprawiali członkowie rodziny reprezentujący płeć męską a najbardziej aktywni byli ojcowie.

Wiedzą, że hazard jest szkodliwy

Respondentów cechuje dość pragmatyczne podejście do kwestii hazardu. Większość ankietowanych piłkarzy (73 proc.) twierdzi, że uznaje hazard za szkodliwą rozrywkę. Równocześnie badani piłkarze w uprawianiu hazardu dopatrują się możliwości pojawienia się problemów życiowych (73 proc.) oraz związanych z tym negatywnych konsekwencji, takich jak zostanie bankrutem (61 proc.), czy uzależnienia się (81proc.). Mają również świadomość, że ostatecznie każdy, kto gra, w efekcie więcej przegrywa niż wygrywa (71proc.).

Można też powiedzieć, że respondenci mają świadomość istniejącego wysokiego potencjału uzależniającego gier hazardowych.
Za najbardziej niebezpieczne (uzależniające) gry hazardowe piłkarze uznali: zakłady bukmacherskie w internecie, zakłady bukmacherskie poza internetem oraz gry na automatach w sieci. Natomiast do gier hazardowych, które najmniej uzależniają zaliczyli: zdrapki, loterie i konkursy SMS-owe oraz gry liczbowe.

Piłkarze tych klubów wzięli udział w badaniach:

Poziom centralny (Ekstraklasa+ I, II, III liga)
Górnik Zabrze Sportowa Spółka Akcyjna (Ekstraklasa + III Liga); Gliwicki Klub Sportowy Piast Spółka Akcyjna; Klub Sportowy Ruch w Chorzowie; Klub Sportowy Ruch w Chorzowie; Towarzystwo Sportowe Gwarek Tarnowskie Góry; GKS 1962 Jastrzębie Spółka Akcyjna; Zagłębie Sosnowiec Spółka Akcyjna; Górniczy Klub Sportowy Tychy; RKS Raków Częstochowa SA; TS Podbeskidzie Spółka Akcyjna; Klub Sportowy Skra Częstochowa; Klub Sportowy Rybnickiego Okręgu Węglowego 1964 Rybnik; Beskidzkie Towarzystwo Sportowe Rekord Bielsko-Biała; Górniczy Klub Sportowy Pniówek Pawłowice Śląskie.

Poziom regionalny (piąta klasa rozgrywkowa) – IV liga
KS Unia Dąbrowa Górnicza; KS Slavia Ruda Śląska; LKS Drzewiarz Jasienica; KS Unia Racibórz; MPK Odra Centrum Wodzisław Śl.; KS Spójnia Landek; KS Płomień Połomia; Górniczy Klub Sportowy Tychy; TS Podbeskidzie Spółka Akcyjna; GKS Gwarek Ornontowice; Bytomski Sport Polonia Bytom; Bytomski Sport Polonia Bytom; KS Kuźnia Ustroń; MKS Lędziny; LKS Przemsza Siewierz; RKS Grodziec Będzin; MKS Śląsk Świętochłowice; LKS Zieloni Żarki; KS Górnik Piaski Delta & Global; LKS Polonia Poraj; Unia Turza Śląska; Klub Piłkarski Warta Zawiercie; MKS Myszków; Jaworznickie Stowarzyszenie Piłkarskie Szczakowianka; Lubliniecki Klub Sportowy Sparta; LKS Czaniec; MRKS Czechowice Dziedzice; KP Beskid 09 Skoczów; GKS Radziechowy – Wieprz; GKS Dąb Gaszowice; LKS Wilki Wilcza; Ludowy Klub Sportowy Unia Kosztowy; KS DECOR Bełk; KS Polonia Łaziska Górne; LKS Goczałkowice Zdrój.