Polski wstyd nie ma końca

Przypomniała mi się ta opinia podczas czytania reportażu z Pilicy (str. 24-25). Zmieniłbym tylko szyk cytowanej wypowiedzi: Trudno ludziom żywić iluzje na temat stworzenia zwanego Polakiem.

Żyjemy w kraju katolickim, w którym nabożną czcią otacza się miejsca kultu religijnego. W kraju, który wydał papieża-Polaka i który ma głęboko wierzącego prezydenta, upominającego się o krzyże w miejscach publicznych i potępiającego trybunał w Strasburgu za wyrok nakazujący usunięcie krzyży z klas lekcyjnych w szkołach włoskich. Naszą rzeczywistością są pełne kościoły w każdą niedzielę, procesje, feretrony, dymy kadzidlane, nogi obolałe od klęczenia, kapliczki we wstążkach. A także rozświetlone zniczami cmentarze, bo przecież zmarli dopóty są z nami, dopóki żyją w naszej pamięci.

Nie inaczej jest w Pilicy. Ludzie pokornie w każde święto idą do kościoła, modlą się, przystępują do sakramentów, po czym w tygodniu zamieniają się w barbarzyńców. Miejsce pod płotem cmentarza zamieniają w śmietnik, rzucają stare krzyże na ziemię, kruszą płyty nagrobne, wykorzystują macewy z kirkutu jako materiał budowlany - pod drogi i fundamenty domów i wychodków. Jak skamieniałe muszą być ich serca, jak wyprane z uczuć mózgi, że potrafią niszczyć zabytki kultury materialnej tej ziemi? Lecz gdzie są przewodnicy tego stada? Dlaczego ów stan rzeczy tolerują lokalne władze? Jak to się dzieje, że proboszcz jest bezradny? Kto naprawdę rządzi gminą? Tłum? Tłuszcza? Przeczytałem wzruszające wspomnienia amerykańskiej Żydówki, Soni Pressman Fuentes, z jej wizyty w sztetlu Pilitz, kiedy poszukiwała śladów swoich przodków. I zwyczajnie było mi wstyd, gdy napisała, że na cmentarzu w Pilicy dostrzegła wyłamaną bramę z gwiazdą Dawida. To było parę lat temu, ale wstyd pilicki nie ma końca.