Mieszkańcy ratowali w nocy Buków przed wodą

O ochronę tej ostatniej wsi przed wdzierającą się wodą mieszkańcy, przy wsparciu strażaków, stoczyli wczorajszej nocy heroiczną walkę.

We wtorek wieczorem zauważono, że wały polderu Buków, suchego zbiornika, zbudowanego zaledwie 8 lat temu, zaczęły przeciekać. Sytuacja była na tyle poważna, że urzędnicy podjęli decyzję o ewakuacji wsi.

- Przygotowaliśmy miejsca na noclegi w hali sportowej, ale tylko cztery rodziny postanowiły opuścić swoje domy. Reszta zdecydowała, że zostanie, albo pomoże w akcji powodziowej - mówi Maria Fibic, wicewójt Lubomi.

Wał wzmocniono tysiącami worków z piaskiem, mieszkańcy ustawili z nich nową przetokę, którą w razie zagrożenia woda mogłaby popłynąć.

- Wszyscy brali udział w akcji, mężczyźni, strażacy, a nawet dzieci. To była walka z czasem. Na szczęście do przecieku nie doszło - mówi nam Henryk Czorny, mieszkaniec Bukowa.

Zanim udało się opanować sytuację, ratownicy znów zaczęli bić na alarm - tym razem zauważono przeciek przy śluzie na pobliskim potoku. Przez cztery godziny mieszkańcy bez wytchnienia ratowali swoje domostwa przed zalaniem - bo w razie przerwania śluzy, wieś mogłaby zalać cała woda z Nieboczów. - Na szczęście po północy udało się opanować sytuację. To był cud boski. Na razie sytuacja jest opanowana, stabilizuje się, mamy nadzieję, że chociaż Buków przetrwa bez wody - mówi Czesław Burek, wójt Lubomii. Ale nie kryje oburzenia faktem, że zaczął przeciekać nowy wał polderu Buków, który w takich właśnie sytuacjach miał ratować wsie przed zalaniem.

- To pierwszy duży sprawdzian dla tego zbiornika. A skoro woda przecieka znaczy, że coś przy jego budowie zrobiono nie tak. To skandal, on ma nas przecież chronić - dodaje wójt. Zapowiada interwencję w tej sprawie w Regionalnym Zarządzie Gospodarki Wodnej, która była odpowiedzialna za budowę zbiornika.
Starosta wodzisławski Jerzy Rosół przyznaje, że taka sytuacja nie powinna mieć miejsca, ale nie chce w tej chwili zaogniać sytuacji. - Bo na razie musimy się skupić na doraźnej pomocy ludziom. Na wyciąganie wniosków przyjdzie czas, gdy woda zejdzie - mówi Jerzy Rosół. W podobnym tonie wypowiadają się także przedstawiciele RZGW w Gliwicach.

Zastępca dyrektora zarządu, Artur Wójcik twierdzi, że polder spełnił swoją funkcję, bo ściął górę fali, która przechodziła Odrą. Dlaczego jednak wał przeciekał w kilku miejscach? - Przy tylu kilometrach obwałowania tylko w jednym miejscu wał przepuszczał, więc to tak naprawdę niewielka awaria. Na chwilę obecną trudno szukać winnych, bo przyczyn tej sytuacji mogło być sporo. Nadwyrężyć wały mogli nawet wędkarze. Woda zawsze znajdzie sobie jakąś szczelinę - mówi dyrektor. Zapewnia, że jednak po całej akcji powodziowej obwałowanie zostanie sprawdzone i w razie wykrycia nieszczelności - poprawione.

To nie koniec nieszczęść w gminie Lubomia. W Bukowie od dwóch dni nie ma także prądu. - W domach zimno, bo większość ludzi ma nowoczesne, ekologiczne piece z podajnikami. Tak się nie da żyć. Ale wszyscy zostają, bo przecież może przestanie padać - mówi Henryk Czorny.

Ponadto mieszkańcy niemal całej gminy zostali pozbawieni wody pitnej, bo rzeka zalała także studnie. - Załatwiamy beczkowozy, ale już teraz wiem, że z wodą będzie duży problem. Zanim przywrócimy ujęcia, trzeba będzie studnie odkazić. A sam taki proces trwa ponad tydzień. Chyba wszystkie możliwe plagi egipskie na nas spadły, to sądny tydzień - nie kryje irytacji wójt Burek.

Pod wodą znajdują się nadal Nieboczowy i Ligota Tworkowska. Pozostało tam nieco ponad 100 gospodarstw, ale tylko osiem osób ewakuowano do wczoraj. Ludzie pozostali w domach. Kilka razy w ciągu dnia na łodziach podpływają do nich strażacy, dostarczając wodę, chleb, żywność, a w razie potrzeby także lekarstwa. - My już jesteśmy do takich warunków przyzwyczajeni, choć to największa powódź od pamiętnego roku 1997 - przyznaje Lucjan Wendelberger, sołtys wsi.
Współpraca: ALEK

Polder kosztował 172 mln zł

Polder Buków to pierwszy etap budowy zbiornika Racibórz Dolny.

Suchy zbiornik retencyjny, otoczony wałami, obejmujący 830 hektarów, został oddany do użytku we wrześniu 2002 roku. Kosztował 172 miliony złotych.

W razie powodzi ma pomieścić 50 milionów metrów sześciennych wody. Aby zbudować polder, wysiedlono wieś Kamień - łącznie 52 rodziny.

Ten zbiornik retencyjny nie ochrania jeszcze Raciborza i okolicznych miejscowości przed dużą powodzią, bo jest zbyt mały. Może jedynie obniżyć falę powodziową. Zabierze tylko 20 procent wody, którą przyjąć ma będący ciągle w planach zbiornik Racibórz Dolny.

Ten ma mieć powierzchnię 2626 hektarów i pojemności 170 milionów metrów sześciennych. Inwestycja ma być gotowa w 2017 r. JACK