Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

W Tychach uczczono rocznicę wybuchu I Powstania Śląskiego

Aleksander Roj
Uroczystość w Czułowie
Uroczystość w Czułowie Fot. Michał Kryszewski
91. rocznicę wybuchu I Powstania Śląskiego upamiętniono we wtorek przy pomniku Powstańców Śląskich w tyskim Czułowie.

To właśnie tam, w miejscu, gdzie stoi monument, polała się pierwsza powstańcza krew. Zginął czułowianin, Franciszek Mróz.

Powstanie było odpowiedzią mieszkańców Górnego Śląska na niemieckie represje i terror. Ich najkrwawszym przejawem była masakra górników z kopalni Mysłowice. Doszło do niej 15 sierpnia 1919 roku. Oddziały Grenzschutzu zaatakowały wówczas domagających się zaległych wypłat górników - zginęło 7 mężczyzn, 2 kobiety i 13-letni chłopiec. Wiele osób zostało też rannych.

O wybuchu powstania zdecydowano w nocy po tej tragedii. Jego przywódcą został mieszkaniec Tychów, Alfons Zgrzebniok. Powstańcami pochodzącymi z powiatu pszczyńskiego dowodził również pochodzący z Tychów, Stanisław Krzyżowski. To dzięki jego akcji zbrojnej zdobyto między innymi tyski folwark, dworzec i pocztę.

Walki powstańcze objęły tereny powiatu rybnickiego i pszczyńskiego oraz część okręgu przemysłowego. Sztab powstańczy, na czele z Alfonsem Zgrzebniokiem, stacjonował w Sosnowcu.

Powstanie upadło po 10 dniach, przygotowało jednak grunt do następnych śląskich zrywów niepodległościowych w kolejnych latach.

- Wolność musi mieć czasem swoją ofiarę cierpienia, a niekiedy nawet i życia - powiedział ks. Krzysztof Anczok, proboszcz parafii pw. Krzyża Świętego w tyskim Czułowie, który celebrował uroczystą modlitwę w intencji powstańców.

Kwiaty pod pomnikiem złożyli m.in. inicjator budowy pomnika Józef Twardzik oraz wnukowie Józefa Dedy, jednego z powstańców. Był on twórcą i budowniczym pierwszego pomnika Powstańców Śląskich, który został wzniesiony w 1937 roku, przez mieszkańców Czułowa oraz członków Związku Powstańców Śląskich. W 1939 roku budowlę zniszczyli hitlerowcy, a Józef Deda został zamordowany przez nich w obozie koncentracyjnym.

Uroczystość uświetnił występ orkiestry dętej kopalni "Murcki", a "Gaude Mater Polonia" odśpiewał tyski chór mieszany Presto Cantabile. Na zakończenie odśpiewano "Rotę".

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: W Tychach uczczono rocznicę wybuchu I Powstania Śląskiego - Dziennik Zachodni