Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Ślązaków nikt nie lubi. Czym sobie zasłużyli? To przez Gierka, Gorzelika i książeczkę G?

Michał Wroński
Trzeba pamiętać, że górnicze protesty, szczególnie te w stolicy, także spowodowały wzrost niechęci do Śląska i Ślązaków
Trzeba pamiętać, że górnicze protesty, szczególnie te w stolicy, także spowodowały wzrost niechęci do Śląska i Ślązaków Arkadiusz Gola
Za co nas tak nie lubicie? Tak mogliby zapytać Ślązacy mieszkańców Szczecina, Poznania, Łodzi, Warszawy, czy Olsztyna. Bo właśnie na zachodzie, północy i w centrum Polski nie lubi się nas najbardziej. Nie miejmy zresztą złudzeń - jesteśmy nielubiani niemal wszędzie. Jeśli ktoś liczył, że jest inaczej, to młodzi naukowcy i studenci z Uniwersytetu Śląskiego wyprowadzili go wczoraj z błędu. Podczas odbywającej się w Katowicach konferencji zaprezentowali wyniki przeprowadzonych w ubiegłym roku badań socjologicznych.

ZOBACZ KONIECZNIE:
Pracowity jak Ślązak? To tylko mit, ale niech trwa
Typowy Ślązak, typowy Polak i typowy Niemiec [MEMY, ZDJĘCIA] Co mówi o nich internet?

W ich trakcie zapytali mieszkańców różnych regionów Polski (także tych ze Śląska) m.in. o to, jak widzą i z czym im się kojarzą Ślązacy. Padły pytania o to, czy Ślązacy stanowią "ukrytą opcję niemiecką", czy - zdaniem respondentów - istnieje narodowość śląska i czy aby na pewno Śląsk stanowi integralną część Polski. Wnioski nie nastrajają optymistycznie - wiedza na temat Śląska jest żenująco niska (ponad 1/4 ankietowanych twierdzi, że mieszkają u nas głównie Niemcy), a niechęć ogromna (aż 58 proc. przy zaledwie 13 proc. deklarujących sympatię).

CZYTAJ KOMENTARZ:
Wroński: Nie taki znów Śląsk śląski, jak go malują

Tej książki nie znajdziemy w żadnej księgarni. Szukać trzeba jej będzie w uczelnianych bibliotekach, bądź w internecie. A szukać warto, bo publikacja podsumowująca projekt "Vademecum Ślązak" pokazuje, co wiedzą i co o nas sądzą mieszkańcy Polski. I nie jest to niestety lektura budująca.

Tu mieszkają głównie Niemcy - tak sądzą nawet na Śląsku

Wyniki badań, jakie w ubiegłym roku przeprowadzili młodzi naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego, pokazują bowiem, że przeciętny mieszkaniec naszego kraju wciąż wie o Śląsku niewiele, a to, co wie ma niewiele wspólnego z rzeczywistością.
Przykłady? W trakcie badań padło m.in. (inspirowane słynną już wypowiedzią Jarosława Kaczyńskiego o zakamuflowanej opcji niemieckiej) pytanie o to, czy - zdaniem respondentów - Śląsk jest faktycznie regionem zniemczonym (dla porządku przypominamy, że w spisie powszechnym w roku 2011 taką narodowość zadeklarowało niespełna 150 tys. osób).

CZYTAJ TAKŻE:
Sklepy tylko dla górników: Pralki, futra, narty na książeczki "G"

Niemal połowa pytanych odpowiedziała, że nie. Ponad 1/4 pytanych kobiet i niemal 30 procent stwierdziło jednak, że Górny Śląsk zamieszkują w większości Niemcy. Co ciekawe, pod taką opinią podpisało się ok. 1/4 ankietowanych z terenu regionu śląskiego (w jego skład dla potrzeb badania zakwalifikowano województwa: śląskie, opolskie i dolnośląskie). Nieco mniejszą wiarą w niemieckość Śląska wykazali się natomiast mieszkańcy regionu centralnego, czyli województwa mazowieckiego, łódzkiego, kujawsko - pomorskiego, warmińsko - mazurskiego i pomorskiego.

Śląsk, czy śląskie. Bez różnicy

A teraz coś ze specjalną dedykacją dla tych, którzy dostają szewskiej pasji na wiadomość, że coś się zdarzyło na Śląsku, czyli w Będzinie lub Dąbrowie Górniczej. Dla potrzeb projektu "Vademecum Śląsk" młodzi naukowcy zapytali swych respondentów o to, czy - ich zdaniem - Górny Śląsk jest zwyczajową nazwą województwa śląskiego. Tak - odpowiedziało niemal na 6 na 10 pytanych.
Kto najczęściej tak twierdził? Mieszkańcy regionu zachodniego (Wielkopolska, Pomorze Zachodnie, ziemia lubuska) - dla niemal 75 procent z nich Częstochowa, Sosnowiec, Jaworzno, czy Żywiec również znajdują się na Śląsku. Mieszkańcy regionu śląskiego wypadają znacznie lepiej ("tylko" 58,5 proc. błędnych odpowiedzi), ale i tak rozróżnianie między tymi oboma pojęciami idzie im gorzej niż mieszkańcom ściany wschodniej, czy centralnej Polski.

Jak wyjaśnić ten fenomen? Prowadzący tą część badań ??? Jakub Mielewczyk uważa, że z jednej strony to efekt niedostatków systemu edukacji, z drugiej zaś postępującej integracji społecznej w ramach samego, powstałego 15 lat temu, województwa śląskiego.

- Widać zatem, że reforma administracyjna przyczyniła się do poszerzenia zakresu tematycznego terminu Śląsk - stwierdził Jakub Mielewczyk.

Jesteśmy pracowici, ale i tak nas nie lubią

Skoro wiemy, że przeciętny Polak wie o Śląsku zgoła niewiele, to czas zapytać, co o nas sądzi. Na początek coś optymistycznego - jesteśmy uważani za pracusiów. W regionie wschodnim, zachodnim i centralnym ok. połowa ankietowanych przyznała, że myśląc o Górnym Śląsku widzi pracowitych ludzi (przeciwnego zdania był zaledwie co dziesiąty). W regionie śląskim pod taką tezę było skołonnych podpisać się niemal 70 procent pytanych.

Na tym jednak dobre wieści się kończą. Bo kiedy przyszło do pytania o sympatię względem Ślązaków, to okazało się, że z owej pracowitości nic nie wynika. Sympatię do Ślązaków zadeklarowało bowiem zaledwie nieco ponad 13 proc. respondentów, a niechęć ponad 58 proc. Najgorsze notowania mamy w Wielkopolsce, Pomorzu Zachodnim i ziemi lubuskiej (ponad 67,5 proc. nieprzychylnych nam głosów), ale nawet u siebie Ślązacy mają liczną grupę (niemal 50 proc.) niechętnych. Czym sobie na to zasłużyliśmy?
W trakcie badań takiego pytania nie postawiono, ale odpowiedzialny za tą część projektu Marek Czaja widzi dwie grupy przyczyn: pierwsza to działalność Ruchu Autonomii Śląska, która przez część osób jest postrzegana jako separatystyczna i podważająca narodową spójność państwa.

- A tymczasem zmiany, do jakich doszło po roku 1989 roku w systemie politycznym nie pociągnęły za sobą znaczących zmian w podejściu do mniejszości etnicznych i narodowych - podkreśla Czaja. Jak dodaje niechęć może też wynikać z czynników historycznych.

- Chociażby z polityki ekonomicznej ekipy Gierka, kiedy duże nakłady szły na górnictwo kosztem innych regionów kraju. Ludzie stamtąd mogą mieć za złe wysokie dochody i przywileje socjalne dla górników - uważa Marek Czaja.

*SOCZI 2014 - IGRZYSKA OLIMPIJSKIE - RELACJE, ZDJĘCIA, CIEKAWOSTKI
*Najlepsze studniówki 2014 w woj. śląskim ZDJĘCIA + GŁOSOWANIE
*TVP ABC I TV TRWAM NA MULTIPLEKSIE. Jak odbierać, jak przeprogramować dekoder?
*Tak kochają tylko Ślązacy ŚLĄSKI SŁOWNIK MIŁOSNY

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!