Deptak w Bielsku-Białej zmieni się w ulicę rzemiosł. Czy ożywi centrum?

"Widmo upadku krąży nad głównym i najbardziej reprezentacyjnym deptakiem w Bielsku-Białej, czyli ulicą 11 Listopada, której początki sięgają XVIII wieku. W ciągu dnia straszą witryny po zlikwidowanych sklepach i punktach usługowych, co krok można napotkać kartkę "Lokal do wynajęcia", wieczorami po ulicy hula wiatr" - pisałem cztery lata temu na łamach "DZ".

Od tego czasu sytuacja nie zmieniła się na lepsze, a można odnieść wrażenie, że stagnacja jeszcze bardziej się pogłębiła - w pobliżu działa potężna galeria handlowa Sfera I i II i to ona zaczęła pełnić rolę miejskiego rynku. Tymczasem z ul. 11 Listopada wysokie czynsze przegoniły handlowców i drobnych rzemieślników, a tym samym klientów. Nic więc dziwnego, że co jakiś czas pojawiają się pomysły, by ożywić jakoś główny bielski deptak.Swój pomysł zgłosiła niedawno bielska radna niezależna Grażyna Staniszewska, była parlamentarzystka i eurode-putowana. Chce, żeby 11 Listopada stała się - ogólnie mówiąc - ulicą rzemiosł. Z tej handlowej kiedyś ulicy wyprowadza się i będzie się wyprowadzał handel, bo w mieście powstają kolejne hipermarkety. Same kawiarnie nie uratują deptaka. Musi być jakiś magnes przyciągający ludzi. Mogą nim być rzemieślnicy i artyści - wyjaśnia swój pomysł radna Staniszewska.

- Z bielskim towarzystwem historycznym można się zastanowić nad tradycyjnymi bielskimi zawodami - tkactwem czy garncarstwem i takim rzemieślnikom oddać lokale za symboliczną złotówkę. Tak zrobiono we Wrocławiu i tam pustoszejące zakątki nagle się ożywiły.

Według niej miasto powinno wynająć rzemieślnikom i artystom piwniczki oraz lokale z zapyziałymi podwórzami z zastrzeżeniem, że do dwóch lat powinny być zrobione remonty, a później uruchomiona działalność wzbogacona o warsztaty dla dzieci oraz praktyki czeladnicze.

- Wszystko za symboliczną złotówkę od metra kwadratowego, a nie za takie stawki jakie są obecnie, czyli 30 złotych za metr. Nie ma się co dziwić, że później efekty mamy takie, iż otwiera się lokal i za dwa miesiące bankrutuje - mówi radna Staniszewska i dodaje, że na sesji prezydent miasta Jacek Krywult stwierdził, że już rozmawiali o tym pomyśle i istnieją stawki preferencyjne dla niektórych typów działalności. - Fajnie, ale kto o tym wie? Powinien zostać ogłoszony taki kompleksowy program - proponuje bielska radna.

Ciężka sprawa - wzdycha Piotr Hoffmann, kierujący bielskim Cechem Rzemiosł Różnych i Małej Przedsiębiorczości. - Rzemieślników w mieście jest tyle, co kot napłakał. Nawet nie ma kogo dać na taką ulicę. Kiedyś na 11 Listopada była oprawa obrazów, ale przeniosła się na księdza Stojałowskiego. W pobliżu działa jeden rymarz. Naprawia ludziom torby, uprzęży już dawno nie robi, w Straconce są tylko dwa konie.

- To może szewców? - proponuję.

- W cechu mamy tylko pięciu szewców i tyle sam stolarzy. Wszystko pomarło, nie ma roboty. Dla rzemieślników nastały ciężkie czasy. Najwięcej to jest fryzjerów. Mamy ze sto zakładów. Utrzymują się, szkolą młodych. Sporo jest też samochodziarzy - mechaników, lakierników, ale oni na 11 Listopada nie pasują - macha ręką Hoffmann.

Z kolei Janusz Major, współwłaściciel sklepu wielobranżowego U Steciaka (istnieje na ul. 11 Listopada od 1945 r.), uważa, że pomysł radnej może jakoś urozmaicić ulicę, ale jej dawna funkcja już nigdy nie zostanie przywrócona.

- Miasto zrobiło wszystko, żeby klienci nie mieli gdzie zaparkować i to główny powód tego, że tu życie zamiera. Przyszły czasy, że jak się nie podjedzie samochodem, to się ludziom nie chce. Nigdy się nie uda przywrócić tego, co było. Podobny proces zaobserwowano na zachodzie 30 lat temu. Tam też życie przeniosło się do galerii handlowych, ulice opustoszały. Urzędy miasta proponowały kredyty na otwieranie działalności. Nic to nie dało. To nieodwracalny proces i nie ma się co łudzić, że będzie inaczej. Propozycja pani Staniszewskiej może być atrakcją dla turystów, ale nie uratuje tej ulicy - uważa Janusz Major.

Ulica 11 Listopada ma długość 900 m i biegnie przez historyczne centrum Białej Krakowskiej. W obecnym kształcie powstała w latach 1772-1785, jako część traktu środkowogalicyjskiego i była główną ulicą Białej. Od początku koncentrowało się na niej życie handlowe, rozrywkowe oraz towarzyskie. Dominuje tu zabudowa z końca XVIII w., są liczne budynki z XIX i XX stulecia i okresów późniejszych. W obrębie Dolnego Przedmieścia zachowały się dwa obiekty z pierwotnej zabudowy, a pozostałe pochodzą z przełomu XIX i XX w. Otwarcie galerii handlowych spowodowało upadek wielu sklepów, M.in. Delikatesów w kamienicy nr 10 - najpopularniejszego bielskiego sklepu w czasach PRL-u czy cenionej drogerii Tanewski.

*Próbny sprawdzian szóstoklasistów 2014 ARKUSZE + KLUCZ ODPOWIEDZI
*Horoskop 2014: Karty tarota ostrzegają [PRZEPOWIEDNIE NA 2014]
*Tabliczka mnożenia do wydrukowania [WZORY TABLICZEK MNOŻENIA]
*Urlop macierzyński 2014 [ZASADY I TERMINY: URLOP RODZICIELSKI]