Muzeum Śląskiego Września 1939, jedyne takie w Polsce, ma rok. Znajduje się w autentycznym schronie, pod Gimnazjum nr 1 im. Armii Krajowej w Tychach. Już w chwili otwarcia miało około 2000 eksponatów, a od tego czasu sporo przybyło.
Do nowych nabytków należą np. tłoki pieczętne 23. Dywizji Piechoty i 5. Dywizjonu Artylerii Konnej, który stacjonował w Oświęcimiu, a znalezione zostały miesiąc temu pod Tomaszowem. Co eksponat, to historia.
- Ten mapnik udało mi się kupić w Krakowie. Niby pusty. W domu jednak wydał mi się nieco za gruby. Okazało się, że w ściance oficer zrobił nacięcie i schował tam mapę sztabową, blok meldunkowy, koperty, ekierki - opowiada właściciel zbiorów, Arkadiusz Dominiec. - Prawdopodobnie stało się to podczas poddawania się. Najwyraźniej nie chciał, żeby te dokumenty dostały się w ręce wroga. Schowek okazał się na tyle skuteczny, że nawet po wojnie nikt nie zorientował się, że tam coś jest - opowiada Dominiec.
W gablotkach muzeum są same ciekawostki: pamiątkowy zegarek kieszonkowy z dedykacją dla dowódcy 3. szwadronu 3. Pułku Ułanów Śląskich, oficerska szabla bojowa, których przed wojną na zamówienie rządu wyprodukowano 3000 (ta ma numer 1043), zestaw do przycinania kopyt, który w swoim wyposażeniu miał wojskowy weterynarz... W jednej z gablot znajdziemy przedmioty z kasyna oficerskiego pułków śląskich. Jest filiżanka 73. pułku, sztućce pułkowe.
- Każdy pułk miał swoje sygnatury. Jeżeli to było kasyno oficerskie 73. pułku, to musiał być nadruk 73. PP - mówi Dominiec. Obok leżą marki obiegowe, bo, jak się okazuje, w kasynach oficerskich nie posługiwano się gotówką, tylko takimi właśnie markami.
Warto zatrzymać się przy gablocie z hełmami Wojska Polskiego z 1939 roku. Na samej górze - najciekawszy. Jest to hełm pancerny typu Adrian z długim nakarczkiem.
- Takie hełmy miały załogi pociągów pancernych, a ponieważ u nas walczył pociąg pancerny Groźny, stąd i taki hełm na tej wystawie - tłumaczy Arkadiusz Dominiec.
Obok gabloty kilka przestrzelonych hełmów znalezionych na polach bitwy wyrskiej.
- Żołnierze, broniąc się w okopach, wystawiali głowy i często śmiertelnym zranieniem był postrzał w głowę - mówi właściciel zbiorów.
Bardzo ciekawa jest historia dwóch świadectw wypisanych 15 marca 1939 roku i tableau jednego rocznika szkoły podoficerskiej, na którym widać obu właścicieli świadectw. I lista przedmiotów: nauka o koniu, musztra, nauka o broni, szkolenie strzeleckie, pionierka, korespondencja wojskowa, walka bagnetem, walka granatem, higiena, żołnierska wiedza państwowa, gazoznawstwo...
Arkadiusz Dominiec, dowódca grupy rekonstrukcyjnej 73. Pułk Piechoty i jeden z organizatorów Bitwy Wyrskiej, oprowadza po muzeum w drugą i czwartą niedzielę miesiąca w godz. 10-14. Z pasją opowiada o historii tego miejsca i losach eksponatów, które udało się zebrać w Muzeum Śląskiego Września 1939 roku w Tychach.
W każdy inny dzień można się umówić na zwiedzenie tego miejsca w towarzystwie Jacka Biernackiego, który jest wicedyrektorem szkoły i nauczycielem historii. Wystarczy wcześniej zadzwonić pod numer telefonu: 32 227-69-29 i umówić się na zwiedzanie indywidualne. Wejście do muzeum jest bezpłatne.
*Matura 2014 ARKUSZE + KLUCZ ODPOWIEDZI + PRZECIEKI
*Elementarz: Bezpłatny podręcznik POBIERZ PDF
*Weź udział w quizach Dziennika Zachodniego. SPRAWDŹ SWOJĄ WIEDZĘ
*Prawo jazdy kat. A. Egzamin na motocykl [PORADNIK WIDEO, ZDJĘCIA PLACU]
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?