Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Śląskie muzea poszukują zrabowanych dzieł sztuki

Teresa Semik
Skradzione dzieła
Skradzione dzieła ARC DZ
Choć od zakończenia wojny minęło 65 lat, wciąż poszukujemy 516 tysięcy zaginionych i zagrabionych wówczas dzieł sztuki. Na szczęście czas nie działa na korzyść sprawców.

Ostatni sukces to odnalezienie dzieła pt. Żydówka z pomarańczami Aleksandra Gierymskiego odnaleziona niedawno na aukcji w Niemczech. Obraz zrabowany z Muzeum Narodowego w Warszawie trafił do katalogu aukcyjnego z ceną wywoławczą 4,4 tys. euro.

Droga jego powrotu do kraju nie będzie łatwa, bo sprawy restytucji dóbr kultury są trudne. Nie wiemy, gdzie jest blisko sto prac z przedwojennej kolekcji Tadeusza Dobrowolskiego zgromadzonej dla Muzeum Śląskiego. Jeden z dwóch transportów został rozbity i nie dotarł do zamku w Lublinie, gdzie miała zostać zdeponowana cała kolekcja. W 1983 r. odzyskaliśmy Górala Kerstena. Znalazca natrafił na niego przypadkowo i oddał.

- Na strychu domu odnalazł obraz podarty i poszarpany. Na szczęście zachowała się sygnatura oraz informacja, kto jest właścicielem tej pracy - przypomina Henryka Jarema, kierowniczka Działu Sztuki Muzeum Śląskiego.

W 1998 roku powróciło do Katowic dzieło pt. Jeńcy Axentowicza, także przypadkowo - w związku z przygotowywaną wystawą monograficzną artysty przeprowadzono kwerendę w galeriach. Jeńcy byli w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.

- Nie wiemy, jak obraz tam trafił - dodaje Henryka Jarema.

Marek Meschnik z Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu opracował w 1985 r. katalog zaginionych obrazów ze zbiorów Muzeum Śląskiego. Według niego, brak nam nie tylko 100 obrazów, ale także 580 grafik i rysunków oraz 429 wyrobów z ceramiki. Historycy sztuki dość jednoznacznie wskazują, że najcenniejszym z zaginionych dzieł jest Portret młodzieńca pędzla Rafaela Santi z krakowskiej galerii Czartoryskich. Lista strat tegoż muzeum to ponad 500 różnych dzieł. Wawel wciąż szuka 343 dzieł. Zrabowany Portret damy z gronostajem Leonarda da Vinci oraz Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem Rembrandta odnalezione zostały w 1945 r. w willi Hansa Franka w Niemczech. Wiele cennych zabytków wyjechało na wschód wraz z Armią Czerwoną. Katalog wszystkich dotąd zinwentaryzowanych i zaginionych dóbr kultury znajduje się na stronach internetowych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Informacje o ich poszukiwaniach zamieszcza też na swoich stronach polski MSZ.

To nie koniec strat. Z bibliotek i księgozbiorów domowych przepadło ponad 50 mln woluminów z 40 tys. bibliotek. Ponad 1,2 mln z nich przypada na zbiory specjalne - zabytki piśmiennicze o szczególnej wartości.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!