Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

W jaki sposób ustala się kapitał początkowy? [PORADNIK]

Monika Krężel
Wielu Czytelników zastanawia się, dlaczego lata szkolnych praktyk odbywanych w firmach nie są wliczane do stażu pracy
Wielu Czytelników zastanawia się, dlaczego lata szkolnych praktyk odbywanych w firmach nie są wliczane do stażu pracy Mikołaj Suchan
Dlaczego kapitał początkowy jest tak ważny i każdy z nas powinien śledzić zusowskie przepisy dotyczące jego ustalania? Ponieważ będzie on stanowił cześć podstawy obliczenia przyszłej emerytury. Zobacz, co zrobić, żeby złożyć wniosek o naliczenie kapitału początkowego.

Kapitał początkowy to odtworzenie składek na ubezpieczenie społeczne opłaconych przed 1999 r., przed wprowadzeniem w życie reformy emerytalnej. Ustala się go dla ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które pracowały lub były ubezpieczone przed 1 stycznia 1999 r. W interesie osób, które były ubezpieczone przed 1999 r. leży więc złożenie wniosku o jego ustalenie.

Czytelnicy DZ mają sporo pytań dotyczących wyliczania wysokości kapitału początkowego. Jeden z naszych Czytelników napisał do nas list z prośbą o wyjaśnienie zasad dotyczących ustalania kapitału: "Mam 56 lat. Do szkoły średniej uczęszczałem w latach 1973-1977, było to Liceum Zawodowe w Cieszynie przy ul. Frysztackiej o profilu elektromechanik urządzeń przemysłowych. Praktyki zawodowe, przyuczenie do zawodu, naukę zawodu, czy wstępny staż pracy od pierwszej do czwartej klasy odbywaliśmy w cieszyńskich zakładach pracy, takich jak: Celma, Termika, Olza, Spółdzielnia Pracy Jedność,Wytwórnia Soków LAS,oraz na warsztatach szkolnych. Praktyki odbywały się dwa razy w tygodniu. Przy wyliczaniu wysokości kapitału początkowego te lata nie zostały uwzględnione. Czy na pewno odbyło się to zgodnie z obowiązującymi przepisami, gdyż mam wątpliwości? Jak rozwikłać ten problem?" - pyta.

Na pytanie czytelnika odpowiada Joanna Biniecka, rzecznik oddziału ZUS w Sosnowcu:

Katalog okresów składkowych i nieskładkowych nie przewiduje możliwości uwzględniania okresu nauki w szkole na poziomie uzyskiwania podstawowych kwalifikacji zawodowych, a więc okresu nauki w szkole zawodowej, technikum czy liceum – nawet jeśli program nauki przewidywał także naukę zawodu, np. w warsztatach szkolnych.

Jeżeli jednak młodociany odbywał praktyczną naukę zawodu w zakładzie pracy na podstawie umowy zawartej między nim a zakładem pracy, wówczas okres praktycznej nauki zawodu może być uwzględniony przy ustalaniu stażu pracy warunkującego prawo do emerytury lub renty. W takim bowiem przypadku młodociany podlegał ubezpieczeniu społecznemu, a w związku z tym była za niego opłacana składka na ubezpieczenia społeczne. Nie ma natomiast podstaw do uwzględniania do stażu pracy okresu praktyk zawodowych, które uczeń odbywał w zakładzie pracy w związku z umową zbiorczą zawartą przez szkołę, ponieważ w tym czasie uczeń nie był objęty ubezpieczeniem społecznym.

Dla ZUS-u decydujące znaczenie ma zatem przedłożenie dowodu (n p. zaświadczenia pracodawcy, wpisu do legitymacji ubezpieczeniowej) o zawarciu stosownej umowy rodzącej stosunek pracy (nauka zawodu, przyuczenie do określonej pracy, wstępny staż pracy) między zakładem pracy a osobą zainteresowaną, a więc udowodnienie, że w danym okresie istniał obowiązek ubezpieczenia społecznego osoby ubiegającej się uwzględnienie okresu nauki zawodu do stażu emerytalnego. Samo zaświadczenie szkoły stwierdzające okres trwania nauki w szkole zawodowej oraz fakt odbycia praktyk zawodowych jest niewystarczające.

Wiele osób nie złożyło jeszcze wniosku o naliczenie kapitału początkowego. A brak wyliczonego kapitału oznacza mniejsze świadczenie emerytalne w przyszłości.

Przed reformą emerytalną, która weszła w życie w 1999 r., pracodawca odprowadzał składki za wszystkich zatrudnionych zbiorczo. W związku z czym nie ma możliwości ustalenia indywidualnej składki danego pracownika z puli środków obejmujących wszystkich zatrudnionych. Oznacza to, że przy wyliczaniu emerytury nie można uwzględnić składek opłaconych przed 1999 r. Brak tych składek wpływa na wysokość wyliczonego przez ZUS świadczenia.

Jest jednak sposób, aby nie stracić opłaconych przed reformą składek. Trzeba złożyć w ZUS wniosek o wyliczenie kapitału początkowego, czyli ustalenia puli składek odprowadzonych przed 1999 r. W tym celu każdy, kto pracował przed tą datą, powinien zgromadzić dokumentację, która będzie dowodem na przepracowane lata i osiągane zarobki. Mogą to być świadectwa pracy, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk ZUS-Rp-7) czy też legitymacje ubezpieczeniowe zawierające wpisy o zatrudnieniu i wysokości pobieranej pensji.

Jeżeli nie ma tych dokumentów, wówczas dowodem potwierdzającym fakt zatrudnienia może być umowa o pracę, legitymacja służbowa, stary dowód osobisty z wpisem o zatrudnieniu lub wszelkiego rodzaju pisma kierowane przez pracodawcę w czasie zatrudnienia. Jeżeli i ze zgromadzeniem tych dokumentów jest problem, a były zakład pracy został zlikwidowany, należy udać się do archiwum państwowego. To tam bowiem powinny być dokumenty zlikwidowanych firm. W znalezieniu właściwego archiwum pomocna może być strona internetowa ZUS bądź pracownicy na sali obsługi klienta.

Postępowanie o przyznanie emerytury wszczyna się na podstawie wniosku osoby zainteresowanej (z wyjątkiem emerytury przyznawanej rencistom, którzy ukończyli powszechny wiek emerytalny). W tym celu ZUS opracował formularz wniosku ZUS Rp-1E – wniosek o emeryturę. Taki formularz można uzyskać w placówkach ZUS lub wydrukować ze strony internetowej ZUS (www.zus.pl). Wniosek ten składają osoby ubiegające się zarówno o starą jak i o nową emeryturę.
Skompletowany wniosek należy zgłosić z odpowiednim wyprzedzeniem, nie wcześniej jednak niż na miesiąc przed spełnieniem warunków wymaganych do przyznania emerytury. Przedwczesne zgłoszenie wniosku, np. na trzy miesiące przed ukończeniem wieku emerytalnego spowoduje, że ZUS wyda decyzję odmawiającą przyznania emerytury.


*Mundial 2014: Pełne składy wszystkich zespołów grających na Mundialu 2014
*2500 górników na bruk w Kompanii Węglowej. To tragedia!
*Basen Ruda w Rybniku najpiękniejszy w Polsce? ZOBACZ ZDJĘCIA
*Elementarz: Bezpłatny podręcznik POBIERZ PDF

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!