Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Prof. Kik: Ślązacy motorniczymi Śląska

Prof. Kazimierz Kik
To kolejny etap budzenia się śląskiej świadomości - mówi prof. Kazimierz Kik, politolog PAN, o szansach śląskiej koalicji w wyborach samorządowych.

W piątek śląskie organizacje złożyły w Sejmie projekt obywatelskiej ustawy, która uzna Ślązaków za mniejszość etniczną. Biorąc pod uwagę stosunek posłów nie tylko do problemów związanych ze śląską tożsamością, ale i do oddolnego ustawodawstwa w ogóle, czy pańskim zdaniem można liczyć choćby na racjonalną debatę parlamentarną na ten temat?
Kropla drąży skałę. Obecny brak pogody nie oznacza, że w końcu się ona nie poprawi. Jest przyjazny klimat wokół zagadnień ochrony mniejszości etnicznych w Europie. Cała Unia wspiera się tą ideą.

Szanse ustawy w Polsce?
Żadnych i obaj to wiemy - ani w tym Sejmie, ani w następnym. Ale jest coś ważniejszego - to kolejny element uświadamiania Polsce, że istnieje coś takiego, jak Śląsk. Zaś demonstrowanie poparcia społecznego dla obywatelskiego projektu służy też budzeniu samych Ślązaków. W tym wszystkim Polska musi uświadomić sobie, że tym ludziom nie chodzi o żaden separatyzm. W naszym kraju mamy wciąż świeży kontakt z nacjonalizmem, ale on nigdy w wielowiekowej historii Rzeczypospolitej nie oddawał istoty państwa. Polska zawsze była wielonarodowościowa i zapominanie o tym wynika wyłącznie z trwającej hegemonii prawicy. Moim zdaniem, przed nami jeszcze tylko jedna taka kadencja w parlamencie.

Za 10 lat Ślązacy może się doczekają. Perspektywa dla cierpliwych.
Im dłużej to potrwa, tym bardziej zahartuje Ślązaków, bo przecież nic tak nie hartuje jak opór. Ustawa szans nie ma, ale sam pomysł był świetny. Patrzmy do przodu: po nieuchronnym wyczerpaniu się energii prawicowej w Polsce Ślązacy w końcu dopną swego i jedynym zagrożeniem, jakie widzę dla tego zamierzenia, jest rozpad Unii Europejskiej. Wspomniałem o uświadamianiu Polaków - Polacy, którzy dziś mówią o śląskim separatyzmie, niech się uczą historii. Ślązacy mieli autonomię przed wojną i państwo istniało, miało się dobrze. XXI wiek to z kolei epoka budzenia się etnosów i próby upodmiotawiania ich. Mniejszość zadowolona z zaspokajania jej aspiracji wzmacnia spójność dobrze funkcjonującego państwa.

Czy niezadowolonych Ślązaków będzie w stanie przekonać w wyborach samorządowych regionalna koalicja, montowana m.in. przez Ruch Autonomii Śląska i Związek Górnośląski?
Odczytuję ten zamysł jako kolejny etap procesu odradzania się śląskiej samoświadomości. W sferze politycznej zawsze musi istnieć instytucjonalizacja tego procesu. Regionalne organizacje muszą dojrzeć i się połączyć, to docelowo wzmocni możliwość realiza-cji śląskich aspiracji. Tak to właśnie działa: najpierw budzenie tożsamości, potem instytucjonalizowanie, łączenie sił i udowadnianie, również sobie, że jesteśmy w stanie o sobie decydować, na poziomie władz wojewódzkich.

Partia regionalna - to dobry pomysł? Możliwy do zrealizowania?
Jeśli regionalni liderzy naprawdę chcą mieć wpływ na regionalną politykę, to muszą zdać sobie sprawę, że osobno będą sobie tylko przeszkadzać i nawzajem eliminować swoje atuty. Zjednoczenie, przynajmniej na początku, będzie samonakręca-jącą się siłą, umożliwi większe sukcesy. Większe sukcesy wzmocnią regionalną substancję. Jednym młotem uderza się mocniej niż dziesięcioma małymi młotkami. Nie moż-na też lekceważyć wizerun- kowego aspektu takiego porozumienia - to mógłby być mocny bodziec dla wybor-ców, którzy na co dzień może i sympatyzują ze śląską tożsamością, ale do wyborów nie chodzą.

Jaki wynik w tegorocznych wyborach do sejmiku będzie sukcesem regionalnej koalicji?
Mam nadzieję, że jej architekci podchodzą do tego spokojnie, bo na razie nie ma mowy o przejęciu władzy w województwie czy byciu pierwszą siłą w sejmiku. To początek drogi. Są aspiracje, które sam jako Ślązak w pełni rozumiem i które należy dobrze skonsumować i ukierunkować. Wymaga to jednak ogromnej pracy. Na razie śląskie ugrupowanie będzie języczkiem u wagi. Może nieco większym języczkiem niż RAŚ samotnie w mijającej kadencji sejmiku.

"Nieco więcej" to więcej niż cztery mandaty, które RAŚ ma dzisiaj.
Tak, spodziewam się postępu, choćby dlatego, że zagra efekt nowości, świeżości. Myślę, że wprowadzenie 5-6 radnych do sejmiku jest w zasięgu możliwości. Ważniejsze od tego, czy będzie to pięć, sześć czy siedem mandatów, będzie jednak ukształtowanie struktur przyszłej partii - to ciężka, mozolna, organiczna robota, ale bez niej ciężko będzie choćby wyłonić kilku liderów. Bez liderów nie da się wygrać wyborów.

Jak na wyniku regionalnego ugrupowania mogą odbić się ostatnie kompromitacje PO, również na Śląsku, i ogólny kryzys partii w Polsce?
To bez wątpienia okoliczności, które umożliwiają szersze zaistnienie tzw. Ruchu Górnośląskiego w tych wyborach. Ale partie i tak zdobędą swoje, choćby dzięki przyzwyczajeniom wyborców i nazwiskom utrwalonym w ich pamięci. Pytanie o program regionalnej koalicji. On będzie ważny, podobnie jak, według mnie, ważne będzie zakorzenienie tego ugrupowania w tradycji chrześcijańskiej. Niekoniecznie katolickiej, ale chrześcijańskiej, w nawiązaniu do śląskich chadeckich tradycji Korfantego. Ruch Ślązaków nie może być zbyt nowoczesny, w znaczeniu oderwania od śląskiej tradycji. W ten sposób może odebrać głosy nie tylko PO, ale i PiS.

Dzięki poparciu Kościoła?
W pewnym sensie tak. Czy jednak na razie ten ruch nie jest za bardzo akademicki? Musi mieć program. I ja nie bałbym się mówienia o autonomii, gospodarczej przede wszystkim. Niech Ślązacy będą motorniczymi na Śląsku, w Polsce. Czego się tu bać? Polska musi w końcu wejść na ścieżkę decentralizacji i umożliwić regionom przejęcie instrumentów funkcjonowania gospodarczego. Sprawa śląska klasycznie wpisuje się w pejzaż regionalizacji zjednoczonej Europy. Jeśli dla polskich polityków to groźnie wygląda, to ktoś ma tu chyba problem z myśleniem.

Niezadowolonych z partyjnej nieudolności przyciąga też Janusz Korwin-Mikke. Może być konkurencją dla ruchu regionalnego?
W wyborach samorządowych? Nie sądzę. To jednak zupełnie inna dyscyplina. Poza tym Korwin-Mikke tym razem na Śląsku nie wystartuje.

To kto wygra samorządowe wybory w województwie śląskim?
Raczej PiS, choć nie wiem, czy na całym Śląsku. W skali regionu przewiduję nieznaczne zwycięstwo. PO? Mimo wszystko władza daje premię, nawet ta nieudolna. Są instrumenty władzy, których używa się w kampanii. Śląskie organizacje muszą się zjednoczyć, przetrwać bóle porodowe, poprawić wynik, by za cztery lata realnie myśleć o naprawdę znaczącej roli w regionalnej polityce.

Rozmawiał Marcin Zasada


*Trąba powietrzna spustoszyła Pszczynę! ZDJĘCIA + WIDEO
*Energylandia w Zatorze, atrakcje, ceny, mapa oraz film z kamery Go Pro [WIDEO GO PRO]
*Katastrofa samolotu pod Częstochową: ZDJĘCIA, PRZYCZYNY, OPINIE ŚWIADKÓW
*Gdzie na basen? Zobacz kryte baseny w woj. śląskim [LISTA BASENÓW]
*Jakie będzie lato? Zobacz prognozę pogody na lipiec 2014 i zaplanuj urlop

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!