Krzystyniak: Ślązacy wzięli swój los w swoje ręce

Dlaczego do tej pory nie znamy dokładnej liczby uczestników I powstania śląskiego?
To był w dużej mierze spontaniczny zryw, dlatego nie jesteśmy w stanie ustalić dokładnej liczby powstańców. Wiemy natomiast, że przed niemieckimi represjami uciekło potem do Polski ok. 11 tys. działaczy różnych organizacji, wraz z rodzinami było to - 30 tys. osób.

CZYTAJ KONIECZNIE:
I POWSTANIE ŚLĄSKIE: ZOBACZ REKONSTRUKCJA

Licho uzbrojeni, słabo przygotowani, źle dowodzeni… Czy taka walka miała sens?
I powstanie śląskie było demonstracją faktu, że na Górnym Śląsku również toczy się walka o granice Rzeczpospolitej. Nie zamierzano tutaj czekać biernie, tylko walczyć z bronią w ręku. Bez tego pierwszego powstania nie byłoby kolejnych dwóch. To był dopiero początek tych bardzo trudnych, narodowych zmagań. Warto też pamiętać, że powstańcy stawiali potem opór Niemcom we wrześniu 1939 roku, walczyli w oddziałach AK na Śląsku. Wielu z nich włączyło się do walki podziemia antykomunistycznego, byli mordowani w kazamatach bezpieki po 1945 roku.

Powstania śląskie są niedoceniane, ale kontestowane także tu, na Śląsku. Jak to zmienić?
Liczę, że powstanie instytucja, która zajmie się rzetelnymi badaniami nad powstaniami śląskimi, że uda się do nich zachęcić młodych naukowców. Żywię ogromną nadzieję, że w końcu uda się reaktywować pracownię powstań śląskich przy Muzeum Śląskim. Nasza wiedza o powstaniach śląskich zwykle ogranicza się do trzeciego powstania, rzadziej drugiego, ciągle niewiele wiemy o pierwszym zrywie, moim zdaniem kluczowym. Bez pomocy z Polski zainicjowano wówczas na Śląsku walkę o granice RP. Ślązacy sami postanowili zadecydować o swoim losie z bronią w ręku. Zresztą w ówczesnej sytuacji pomoc ze strony Polski nie była możliwa.

Zbudujemy wokół powstań regionalną tożsamość?
Historia powinna nas dziś łączyć, nie dzielić. W październiku mam nadzieję zorganizować wspólnie z Biblioteką Śląską sesję naukową na temat I powstania śląskiego adresowaną do historyków, młodzieży akademickiej, wszystkich zainteresowanych tą historią. Sesja będzie częścią obchodów wydarzeń sprzed 95 lat.

Rozmawiała: Teresa Semik

*Żądamy darmowej autostrady A4 [PODPISZ PETYCJĘ DO PREMIERA]
*Wypadek w Wilamowicach. 18-letnia Klaudyna nie żyje. Sprawca się nie przyznaje
*Gdzie jest burza? ZOBACZ mapę burzową i wskazania radaru burzowego
*Najlepsze baseny, aquaparki i kąpieliska w woj. śląskim [GŁOSUJ W PLEBISCYCIE]
*Energylandia w Zatorze, atrakcje, ceny, mapa oraz film z kamery Go Pro [WIDEO GO PRO]