Co warto wiedzieć o podwożeniu znajomych i autostopowiczów? [PORADNIK]

Podobnie traktowani są pojawiający się przy drogach w całej Polsce autostopowicze. I gdy kierowca zlituje się nad stojącymi przy drodze młodymi ludźmi i zaprosi ich do swoich pojazdów – to takie zachowanie prawo definiuje również jako tzw. przewóz z grzeczności.

Sprawdźmy, co warto wiedzieć o przewozie z grzeczności.

Przepisy wyjaśnia Iwona Zapart, prezes katowickiego oddziału Federacji Konsumentów:

Przewozem z grzeczności nazywamy nieodpłatne i dobrowolne świadczenie, które regulują przepisy Kodeksu cywilnego.
Kiedy przewozimy pasażera z grzeczności?

Założenie to potwierdzone zostało przez wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 23 listopada 2006 roku (sygnatura akt I ACa 768/06), w którym stwierdzono, że przewóz grzecznościowy nie jest równoznaczny z pojęciem przewozu nieodpłatnego. Oczekiwanie więc przez przewożącego jakiekolwiek formy rekompensaty za przejazd powoduje, iż pasażer nie będzie osobą przewożoną z grzeczności. Podobnie sytuacja kształtować się będzie, kiedy przewóz wynika z powiązań (np. rodzinnych czy zawodowych) istniejących pomiędzy przewożącym i przewożonym.

Przewóz z grzeczności będzie miał więc miejsce tylko wtedy, gdy osoba przewożąca kieruje się poczuciem grzeczności w potocznym tego słowa znaczeniu. Do przykładów takiego przewozu zaliczyć więc będzie można podwożenie autostopowiczów, znajomych czy gości.

Ważne: Grzeczność interpretowana jest jako pewna uprzejmość niewynikająca z nałożonego na kierowcę obowiązku prawnego. Przewóz z grzeczności musi być nieodpłatny i dobrowolny po stronie przewożącego. Nie może także odbywać się na podstawie umowy.

Co z odpowiedzialnością kierowcy? Co stanie się, jeżeli pasażer przewożony z grzeczności dozna w trakcie jazdy obrażeń?
Posiadacz samochodu ponosi generalnie bardzo szeroką odpowiedzialność za szkody wyrządzone w trakcie jazdy. Odpowiada on bowiem za nie na zasadzie ryzyka - oznacza to, że faktycznie władający pojazdem poniesie odpowiedzialność także wtedy, gdy nie jest winny spowodowania wypadku. Wystarczy jedynie, że szkoda wystąpi w wyniku ruchu pojazdu.

Podkreślić przy tym należy, że ani posiadacz samoistny ani zależny nie będzie zwolniony z odpowiedzialności w momencie, gdy przekaże pojazd w chwilowe władanie osobie, której prawa do dysponowania pojazdem są dalece ograniczone. Nie można bowiem mówić o posiadaniu w sytuacji chwilowego, dorywczego czy przypadkowego dysponowania pojazdem przez osobę trzecią. Z tego założenia wynika fakt, iż kierujący mechanicznym środkiem komunikacji nie będzie odpowiadał za szkodę wyrządzoną w trakcie kierowania przez niego pojazdem na zasadzie ryzyka. W takim przypadku zastosowanie będzie miała miejsce zasada winy (kierujący pojazdem poniesie odpowiedzialność tylko w sytuacji, gdy ponosi winę za wyrządzenie szkody).

Odpowiedzialność na zasadzie winy ustawodawca przewidział zgodnie z art. 436§2 k.c. w przypadku zderzenia się pojazdów mechanicznych oraz właśnie przy przewozie z grzeczności. Zgodnie z tym przepisem posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody jest odpowiedzialny, na zasadzie winy, za szkody wyrządzone pasażerom, których przewozi z grzeczności.

Złagodzenie odpowiedzialności posiadacza pojazdu przy przewozie z grzeczności wynika ze względów słuszności. Niewskazane byłoby bowiem surowsze traktowanie osoby, która wyświadcza drugiemu człowiekowi bezinteresownie przysługę.

Jak natomiast odpowiedzialność kształtować się będzie w stosunku do pasażerów drugiego środka komunikacji, z którym nastąpiło zderzenie?

W takich sytuacjach posiadacz pojazdu odpowiadać będzie za szkody na osobach i w mieniu pasażerów na zasadzie ryzyka, niezależnie od tego, czy byli oni przewożeni z grzeczności czy nie. Możemy mieć więc do czynienia z sytuacją, w której wobec pasażerów nie przewożonych z grzeczności, posiadacze dwóch pojazdów uczestniczących w wypadku, poniosą odpowiedzialność solidarną na zasadzie ryzyka.

*Kto ma zagrać na meczu otwarcia stadionu Górnika Zabrze? ZAGŁOSUJ
*Pielgrzymka kobiet i dziewcząt do Piekar 2014 [DUŻO ZDJĘĆ]
*Wybory w Rybniku 2014: Kogo popierasz? Kto wygra? Rozwiąż quiz wyborczy
*Najlepsze baseny, aquaparki i kąpieliska w woj. śląskim [GŁOSUJ W PLEBISCYCIE]
*Energylandia w Zatorze, atrakcje, ceny, mapa oraz film z kamery Go Pro [WIDEO GO PRO]