Kiedy ostatniego lata byłem z córką w Veronie, to ona od wewnątrz familoka od Julii stała w kolejce do wejścia na ów balkon, a ja na dole czekałem, by zrobić zdjęcie. Trwało to długo, a w tym czasie przed moimi oczyma przesuwały się przeróżnej urody i koloru skóry panny Julijki z całego świata. Zastanawiałem się też, czy wątek Romeo i Julii może też mieć jakieś śląskie odniesienia. I tak sobie wymyśliłem, że samobójczy wątek tego dramatu musiałby, według prawideł tradycyjnej śląskiej kultury, przebiegać odwrotnie.
Zakochani pokonaliby trudności i żyli. Bo gdy się ma dzieci, buduje dom, chodzi do roboty, pierze, gotuje, to się nie ma czasu otruć lub przebić sztyletem, bo się kocha i ściga z życiem. Po drugie - tak jak skomplikowana była miłość tych szekspirowskich bohaterów, tak samo skomplikowane jest pojęcie "przonio", czyli śląskiej miłości. Otóż Ślązacy mają coś takiego w swej kulturze, że choć kochają, to nie lubią o tym za dużo gadać. Jakże trudno więc wyobrazić sobie śląskiego Romea pod balkonem wyznającego "przonie".
Dodatkowo samo słowo "przoć", czyli kochać, jest w śląskiej mowie dosyć skomplikowane, bo pochodzi z czeskiego języka, od słowa "przati", czyli przyjaźnić. Dlatego też "przoć" powinno się pisać przez "rz", a nie przez "sz", jak się to czasami widuje. I jeszcze po trzecie - nienawiść rodziców Julii i Romea jako żywo przypomina współczesną niezgodę Ślązaków wobec kilku istotnych śląskich spraw.
Bo z jednej strony mamy przonie Romea i Julii, z drugiej - nienawiść owych Ciapulytów i Moty-ków, czyli przeróżnych śląskich opcji, gdzie jedni lekceważą dorobek powstań śląskich, a drudzy nie, jedni są bardziej nie-mieckolubni, inni ciążą ku polskiej kulturze. I wreszcie jedni nie wyobrażają sobie Śląska bez autonomii, zaś inni widzą w tym tylko polityczne wynokwianie. Czyż więc nie mamy na Śląsku sytuacji jak spod balkonu w Veronie?
Marek Szołtysek
[email protected]
*Prawybory z DZ: Kto prezydentem? Kto burmistrzem? ZOBACZ i ZAGŁOSUJ
*Nowy Supersam w Katowicach będzie nową galerią handlową ZDJĘCIA
*Najlepsza jednostka OSP w woj. śląskim ZAGŁOSUJ W PLEBISCYCIE FINAŁOWYM
*Praca w Oplu w Gliwicach: Kogo poszukują, jakie zarobki SPRAWDŹ
*Śląsk, którego nie było. Niesamowite wizjonerskie projekty śląskich miast
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?