Kwesta na żywieckich cmentarzach. Górale to potrafią dbać o przeszłość [ZDJĘCIA]

Przy kościele św. Marka w Żywcu położony jest zabytkowy cmentarz. Nekropolia został zamknięta na początku XX w., kiedy w życie weszły przepisy sanitarne władz austriackich mówiące o tym, że cmentarze powinny powstawać poza zwartą zabudową i w oddaleniu od miasta. To jeden z trzech cmentarzy, jakie znajdują się na terenie Żywca.

- To cmentarz trochę zapomniany, a są pochowane tam pochowane zasłużone postaci dla historii miasta z przełomu XIX i XX w. Burmistrzowie, starości, ważni urzędnicy. Dzisiejszym językiem powiedzielibyśmy, że byli to celebryci tamtych czasów - opowiada Dorota Firlej, kustosz Muzeum Miejskiego w Żywcu, a także prezes Towarzystwa Naukowego Żywieckiego.

Kwesta na rzecz ratowania zabytków

Od pięciu lat Towarzystwo organizuje kwestę na rzecz ratowania zabytkowego cmentarza. Zbiórka odbywa się na wszystkich żywieckich nekropoliach, ale zebrane środki przeznaczane są właśnie na tę jedyną. Zbiórka odbędzie się także w tym roku. Kwesta zostanie przeprowadzona w sobotę 1 listopada od godz. 8.00 do godz. 15.00. - Zbieramy właśnie na ten cmentarz, ponieważ w wielu przypadkach nagrobkami nie ma się kto już opiekować, a są one warte uchronienia od zapomnienia - tłumaczy prezes Towarzystwa Naukowego Żywieckiego.

W akcji co roku biorą udział uczniowie żywieckich szkół, władze samorządowe. W tym roku kwestować mają także członkowie Asysty Żywieckiej w strojach oraz Chorągwi Żywieckiej Zamku Żywieckiego Bractwa Rycerskiego z Żywca. Dzięki do tej pory zebranym pieniądzom udało się uratować dwa zabytki. Tegoroczna akcja inauguruje zbiórkę na kolejny.

Figurka św. Józefa z Dzieciątkiem
To pierwszy z obiektów, który udało się odnowić dzięki kweście. Późnobarokowa figura z 1797 roku umieszczona jest na wysokim czworościennym postumencie z cokołem i gzymsem.
Figura ufundowana została przez Łukasza i Kunekundę z Nowotarskich Tyczów. Fundatorzy byli zamożną rodziną mieszczańską, obracającą się w kręgu elit ówczesnego Żywca. Ojcowie Kunekundy i Łukasza pełnili ważne urzędy miejskie. Maciej Nowotarski (ojciec Kunekundy) w 1778 roku został burmistrzem Żywca, a Maciej Tycz (ojciec Łukasza) w 1782 roku wójtem.

Grobowiec Nowotarskich
Z tej samej linii rodu Nowotarskich, do której należeli Maciej i jego córka Kunekunda, wywodzili się również Nowotarscy pochowani w grobowcu, znajdującym się nieopodal figury. I to on jest kolejnym obiektem, który został odnowiony dzięki kweście. W pełnej klasie po konserwacji będzie można zobaczyć go już w sobotę.
To największy z grobowców znajdujących się na cmentarzu św. Marka. Ostatnią osobą , która została pochowana zarówno w grobowcu jak i na cmentarzu, była Władysław Nowotarski. Stało się to w 1957 roku i było wyjątkową sytuacją, bo cmentarz od 1901 roku był już nieczynny.

Kaplica nagrobna ks. Tomasza Czepeli
W tym roku natomiast rozpocznie się zbiórka na rzecz renowacji kaplicy nagrobnej ks. Tomasza Czapeli. Organizatorzy szacują, że potrwa przynajmniej kilka lat, bo szacowany koszt przedsięwzięcia to ok. 100 tys. zł.
Kaplica, zbudowana nad grobem ks. Tomasza Czapeli, znajduje się w centralnej części cmentarza przy kościele św. Marka. To jedyny neogotycki obiekt na terenie Żywiecczyzny.
Ks. Tomasz Czapela urodził się 1 grudnia 1842 roku w Nowym Sączu. 31 lipca 1871 roku z rąk biskupa Józefa Alojzego Pukalskiego. Na Żywiecczyznę trafił pod koniec 1875 roku, kiedy został administratorem parafii w Ślemieniu.

Poza posługą duszpasterską prowadził również działalność społeczną i polityczną. W latach 1879-1896 był członkiem Rady Powiatu w Żywcu z grupy większych posiadłości, w latach 1890-1896 jako delegat tejże Rady był członkiem Rady Szkolnej Okręgowej, a później w latach 1897-1899 pracował jako urzędnik w Wydziale Powiatowy, pełniąc funkcję lustratora. Ks. Czapela był również jednym z inicjatorów powstania Kółka Rolniczego w Ślemieniu, a także przez jakiś czas jego prezesem .

Zmarł 2 listopada 1906 roku. Dom, w krtórym mieszkał, w 1906 roku został zakupiony za kwotę 3600 koron i później rozbudowany z przeznaczeniem na siedzibę starostwa powiatowego, gdzie mieści się do dziś. A

Bilans zbiórek
Tegoroczna zbiórka będzie już piątą, która odbędzie się na rzecz ratowania zabytków na cmentarzu św. Marka w Żywcu. Podczas pierwszej kwesty zebrano 6 tys. 665 zł, kolejna przyniosła 12 tys. 627 zł. W 2012 roku zebrano 10 tys. 13 zł, a rok temu 8 tys. 625 zł.

*Prawybory z DZ: Kto prezydentem? Kto burmistrzem? ZOBACZ i ZAGŁOSUJ
*Wybuch w kamienicy w Katowicach: Dlaczego doszło do wybuchu?
*Śmieszne, dziwne, nietypowe plakaty wyborcze, czyli dużo śmiechu [ZDJĘCIA]
*Najlepsza jednostka OSP w woj. śląskim ZAGŁOSUJ W PLEBISCYCIE FINAŁOWYM