Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Genowefa Grabowska: Złoża węgla kiedyś się wyczerpią. Pokażmy, że mamy pomysł na przyszłość Śląska

Genowefa Grabowska
Z inicjatywy Fundacji im. H. Boella, rozpoczyna się właśnie na Śląsku "EU Green Jobs Tour 2014", europejski program studyjny poświęcony zielonym miejscom pracy. Biorą w nim udział przedstawiciele Polski, Niemiec i Francji. O tym, czy i jak sprawić, by unijna polityka klimatyczna stanowiła szansę, a nie zagrożenie dla gospodarki naszego regionu i jak wiele miejsc pracy może zapewnić zielona energetyka rozmawiamy z prof. Genowefą Grabowską, byłą deputowaną Parlamentu Europejskiego i kierownikiem Katedry Prawa Międzynarodowego Publicznego i Prawa Europejskiego Uniwersytetu Śląskiego.

Zielone miejsca pracy - dla wielu osób to brzmi pewnie jak ekologiczna utopia. Jak zamierza się ich przekonać, że to nie bajka?
W Polsce mamy z tym o tyle problem, że jeśli zderzamy ze sobą dwie konkurencyjne wartości tj. czyste środowisko w przyszłości i miejsca pracy dzisiaj, to każdy wybiera to drugie. Trzeba zatem wyeliminować tę konkurencję. Pokazać, że ochrona środowiska to nie jest wyłącznie puste hasło i że nie służy wyłącznie ideologii, ale że może również generować miejsca pracy w sektorze zielonej energii.

Najlepiej to pokazać na przykładach. Gdzie ich szukać?
W Niemczech i Francji ochrona środowiska już od dawna traktowana jestjako pełnoprawny biznes. Jako dobry przykład na potwierdzenie tych słów często pokazuje się Feldheim pod Berlinem. Ta wioska całkowicie przeszła na własne zasilanie w energię. 15 lat temu postanowiono tam uniezależnić się od państwowego producenta energii i postawić na energetykę wiatrową. Dziś wioska jest atrakcją turystyczną, odwiedzają ją goście z całego świata.

No dobrze, ale co z tego wynikło dla samych mieszkańców?
Cena jednego kilowata energii elektrycznej spadła z 28 do 16,6 eurocentów, a bezrobocie praktycznie zniknęło dzięki zaangażowaniu w ten projekt osób pozostających wcześniej bez pracy. A zatem lokalna społeczność odniosła wymierne korzyści. Oczywiście nie byłoby to możliwe bez unijnych dotacji. Wioska już dostała i pewnie jeszcze dostanie sporo pieniędzy z Unii Europejskiej.

To był jednak eksperyment na niewielkiej próbie, a my żyjemy w liczącym ponad 4 mln mieszkańców regionie. Pytanie o liczbę "zielonych miejsc pracy" w dalszym ciągu pozostaje zatem otwarte.
Owszem, ale od tego nie ma odwrotu. Z unijnego pakietu klimatycznego jasno wynika, że odnawialne źródła energii mają stanowić coraz większą część bilansów energetycznych krajów członkowskich. Zielona energia musi zatem się stać normalnym produktem ekonomicznym.

Który u nas jest postrzegany jako konkurencja dla energetyki opartej na węglu. A górnictwo węgla kamiennego i bez tego ma dosyć kłopotów. Trudno uwierzyć w to, by zielone miejsca pracy z dnia na dzień wypełniły lukę po górnictwie.
Przecież nie chodzi o to, by odnawialne źródła energii miały nagle zastąpić węgiel. Tego nie da się zrobić nagle. Jeśli jednak myśli się o rozwoju naszego regionu w kategorii np. 50 lat do przodu, to trzeba uwzględnić fakt, że złoża węgla kiedyś się jednak wyczerpią, już dziś eksploatacja prowadzona jest coraz głębiej, a węgiel jest coraz droższy. Musimy się do tej myśli przyzwyczaić i powoli przygotowywać do nowej sytuacji. Oczywiście z pełnym uwzględnieniem kwestii społecznych, co oznacza, że nie ma mowy o jakimś nagłym likwidowaniu górnictwa. Niemcy swoje kopalnie zamykali przez niemal 60 lat. Docelowo jednak trzeba myśleć o zielonych miejscach pracy jako o czymś, co stanowić powinno ważny element rynku pracy w naszym regionie.
Tej zmiany nie da się jednak przeprowadzić bez dużych pieniędzy. Skąd je wziąć? Z Brukseli?
Tak i dlatego nie ma co wetować na siłę pakietu klimatycznego. Trzeba raczej stworzyć taką sytuację, aby Unia Europejska poczuła się współodpowiedzialna za sukces tego projektu w Polsce i przeznaczyła na jego wsparcie konkretne pieniądze. Unii zależy na efektach. I to trzeba wykorzystać. Powiedzieć: my też chcemy czystej energii, ale od razu wystąpić z konkretnymi projektami. Postawić na innowacyjność i pokazać, że mamy pomysł na takie regiony, jak Śląsk. Stąd też nie uważam za sukces tego, co premier Kopacz przywiozła z niedawnego szczytu unijnych przywódców. Porozumienie z Brukseli zakłada, że państwa z PKB poniżej 60 procent unijnej średniej będą mogły ubiegać się o środki ze specjalnego funduszu na modernizację energetyki. Tyle, że takich państw jest w Unii Europejskiej piętnaście, a Polska wcale nie jest wymieniona w tym dokumencie jako kraj, który takie wsparcie ponad wszelką wątpliwość otrzyma.

Wspomniała Pani o pomyśle na Śląsk. Czy widać, że taki pomysł na nowy Śląsk z zielonymi miejscami pracy już istnieje? I gdzie dziś jesteśmy na tle innych przemysłowych regionów Europy?
Odpowiedź na to pytanie poznamy właśnie w trakcie rozpoczynającej się serii wizyt w województwie śląskim , Nadrenii Północnej-Westfalii oraz francuskim Nord Pas de Calais. Dla mnie nie ulega wątpliwości, że to właśnie takie postprzemysłowe regiony powinne stanowić przedmiot zainteresowania Unii Europejskiej. Dlatego negocjując z Brukselą trzeba pokazywać dane dotyczące sytuacji regionów na tle całego kraju. Nie mówić, ile może stracić gospodarka całego kraju, ale wykazać, ile straci gospodarka konkretnego regionu. Bo zadania, które przed nami stoją, są szalenie wyśrubowane i niełatwo będzie im sprostać.

Kto miałby mówić w imieniu tych postprzemysłowych regionów? Każdy z nich funkcjonuje przecież w obrębie innego państwa.
To wymaga mocniejszego uruchomienia polityki regionalnej w Unii. Szkoda, że takiej dyskusji nie rozpętano kiedy przewodniczącym Parlamentu Europejskiego był Jerzy Buzek. Wtedy nasz głos byłby z całą pewnością lepiej słyszalny. Dziś - poza głosem euro deputowanych ze Śląska - pozostaje nam przede wszystkim unijny Komitet Regionów. Mamy w nim swoich przedstawicieli. Do nich należy przedstawienie stanowiska władz lokalnych i regionalnych wobec proponowanych zmian w unijnym prawie.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera