Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Przedwojenne druki firmowe były dziełami sztuki. Dobrze, że są w archiwum [HISTORIA DZ]

Monika Krężel
Aż miło było dostać taki list i przyjrzeć się ładnej reklamie. Szkoda, że dziś nie dba się tak o druki firmowe

Przed druga wojną światową i druki reklamowe, i szyldy sklepów, zakładów produkcyjnych czy przemysłowych były o wiele ładniejsze niż współczesne. Zwracały uwagę pięknymi ilustracjami, ciekawymi projektami graficznymi i starannym pismem. Można się o tym przekonać oglądając wystawę "Reklama dźwignią handlu - papiery firmowe śląskich zakładów 1847 - 1937", która jest czynna w Archiwum Państwowym w Katowicach.

Nie byłoby tej wystawy, gdyby nie mrówcza praca archiwistów z pszczyńskiego oddziału Archiwum Państwowego w Katowicach. To oni wytypowali do przeszukania ponad 20 metrów bieżących dokumentów z zespołów akt gmin, miast - Bierunia Starego, Mikołowa i Pszczyny oraz Archiwum Książąt Pszczyńskich w Pszczynie i znaleźli wiele papierów firmowych. Te były tak interesujące, że postanowili je pokazać na wystawie. - Typowaliśmy akta związane z przemysłem i usługami - mówi Joanna Strońska-Przybyła z pszczyńskiego oddziału Archiwum Państwowego, współorganizatorka wystawy. - Najstarsze zachowane rachunki drukowane pochodzą z akt kościelnych i akt miejskich.

Na wystawę wytypowano 103 unikatowych papierów firmowych spośród 670 znalezionych, pochodzących ze Śląska oraz Prus.
- Naszym zamiarem było pokazanie historii zakładów, które można odtworzyć za pomocą papierów firmowych oraz pokazanie procesu tworzenia papieru firmowego i zmian, jakie przechodził na przestrzeni kolejnych dziesięcioleci - opowiada Joanna Strońska-Przybyła.

Papier firmowy i druki reklamowe miały kilka momentów zwrotnych w historii. Po wynalezieniu nowych technik drukarskich, jak litografia i chromolitografia na większą skalę zaczęto stosować papier firmowy Z kolei m.in po wynalezieniu telefonu i telegrafu zasięg działania firm bardzo się powiększył. - Im więcej pojawiało się wiadomości, którymi właściciel firm chciał się pochwalić, tym więcej umieszczano ich na papierach firmowych - wyjaśnia Joanna Strońska- Przybyła. - Modne stały się motywy ornamentalne, figury alegoryczne, atrybuty rzemiosł, wizerunki asortymentu i przedstawienia architektoniczne budynków lub zespołów przemysłowych. Sfera symboliczna odnosząca się do rzymskiego antyku stała się pierwszą z wyróżniających cech papieru firmowego (np. Merkury opiekun kupców). Często elementem upiększającym druk firmowy była arabeska, czyli roślinny ornament w formie stylizowanej wici.

Poza tym na drukach z drugiej połowy XIX wieku widać m.in. wizerunki budowli - kopalń, hut, hoteli, sklepów. - Papiery stały się małymi dziełami sztuki. A że wiele z tych obiektów już dzisiaj nie istnieje, nie było zdjęć, to litografia okazała się jedyną możliwością zaprezentowania obiektu - mówi Joanna Strońska-Przybyła.


*Kto wygrał wybory w Twoim mieście? ZOBACZ WYNIKI WYBORÓW 2014
*Nowe władze woj. śląskiego: Koalicja PO, PSL, SLD. Marszałek Saługa. Zarząd wybrany
*Niesamowote zdjęcia nocne Katowic. Takich Katowic jeszcze nie widzieliście [ZOBACZ ZDJĘCIA]
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Przedwojenne druki firmowe były dziełami sztuki. Dobrze, że są w archiwum [HISTORIA DZ] - Dziennik Zachodni