Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Szołtysek: Nieznane żywoty śląskich przodków

Marek Szołtysek
Francja, rok 1943. Ślązoki w niemieckich mundurach grają w piłkę!
Francja, rok 1943. Ślązoki w niemieckich mundurach grają w piłkę! z archiwum Marka Szołtyska
Milczenie Ślązoków na tematy historyczne to reguła. Przeważnie bowiem rodziny o dziejach swoich dziadków w wojsku, na wojnie, w robocie, podczas okupacji, w obozie... nic nie wiedzą.

Było to latem 1987 roku. Jako student miałem okazję pojechać do Paryża, co w czasach komunizmu było w Polsce rzadkością. Po powrocie odwiedziłem kolegę na Śląsku, opowiadając wrażenia z podróży. Mówiłem, jak dla oszczędności pieszo chodziłem po paryskich ulicach od katedry Notre Dame, przez Luwr, Pola Elizejskie, do wieży Eiffla i dalej na Sacre Coeur. Wówczas w domu kolegi było parę osób, w tym ich stary dziadek, który słuchając moich paryskich wspomnień zamyślił się i rzekł - Toż żeś se mog synek pojechać metrym! - i jeszcze dodał - Trza było brać metro na Cite, jechać na Concorde, zrobić umsztajgyn, czyli przesiadka na Invalides, skąd już yno konsek na Tour Eiffel!

Po słowach dziadka pośród całej zebranej tam rodziny zapadła grobowa cisza, a mama kolegi powiedziała zaskoczona: - Co to się tato odzywosz, jak o Paryżu niy mosz zielonego pojyncio! - Jak to niy mom pojynmcio - odparł - przeca jo boł we Paryżu praje tydziyń - rzekł dziadek.

- Kiedy? - W 1942 roku!

To możliwe, pomyślałem, bo po pierwsze, prawie całe paryskie metro było już w Paryżu gotowe przed wojną, a po drugie, Ślązoki służące przymusowo w Wehrmachcie walczyli na terenie Francji, a mając parę dni urlopu, odwiedzali czasami Paryż. Kiedy jednak analizowałem prawdopodobieństwo dziadkowej znajomości Paryża, to rodzina kolegi poczuła się jakoś nieswojo. Jakby wstydziła się czy zawiodła na dziadku. Bo jak to tak, dziadek bywał gdzieś za granicą i tak po prostu na starość o tym powiedział jakby niechcący i to jeszcze przy gościach. Może zdradził jakąś wstydliwą tajemnicę?
Niestety takie milczenie Ślązoków na tematy historyczne to reguła. Przeważnie bowiem rodziny o dziejach swoich dziadków w wojsku, na wojnie, w robocie, podczas okupacji, w obozie... nic nie wiedzą.

Powodów tego milczenia jest wiele: niechęć do rozdrapywania ran, oszczędzenie rodzinie bolesnych wspomnień, skłonność Ślązoków do milczenia, strach przed polityczną zemstą…

Dlatego nie dziwmy się, że śląskie rodziny o żywotach swoich przodków niewiele wiedzą. Podobnie też z umieszczonym obok zdjęciem Ślązoków w niemieckich mundurach, grających w piłkę. Dostałem je od Ślązoka z Katowic pod warunkiem, że nie powiem nikomu kto jest na zdjęciu. A kiedy dostałem to zdjęcie? Za Stalina? Za Gierka? Nie, w zeszłym tygodniu!


*Miss Studniówki 2015 ZDJĘCIA Najpiękniejsze dziewczyny studniówki
*Abonament RTV 2015 droższy! [ILE WYNOSI ABONAMENT + ZWOLNIENIA] Kto nie musi płacić abonamentu?
*Poszukiwani przestępcy z woj. śląskiego. Czy widziałeś te osoby? [TOPLISTA POSZUKIWANYCH]
*Aneta Zając nago w Playboyu [PIKANTNE ZDJĘCIA + WIDEO]
*Strajk w Kopalni Węglowej. Górnicy nie odpuszczają![NAJNOWSZE INFORMACJE]
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!