Sytuacja, w jakiej znalazł się pan Jerzy z Bytomia, nie należy do odosobnionych. Pracodawcy z różnych powodów nie kwapią się do zgłaszania każdego wypadku, jaki zdarza się w ich firmach.
- Kilka tygodni temu uległem wypadkowi w pracy - mówi Czytelnik. - Powiadomiłem pracodawcę o zdarzeniu ustnie. Sądziłem, że to wystarczy. Okazało się jednak, że nie zgłosił tego do ZUS-u. Dlatego czekałem na odszkodowanie bez rezultatu. Teraz zastanawiam się, czy wciąż mam do niego prawo? Chciałbym też wiedzieć, kiedy taka sprawa się przedawni?
Na pytania odpowiada specjalista z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Katowicach.
Nasz ekspert wyjaśnia: Jak postąpić po wypadku w pracy?
Michał Podsiedlik, starszy specjalista OIP w Katowicach:
W razie powiadomienia pracodawcy przez pracownika o wypadku, jaki wydarzył się przy pracy, lub jeżeli pracodawca dowiedział się nawet w innych okolicznościach o tym wypadku, pracodawca ten jest zobowiązany podjąć działania w celu ustalenia okoliczności i przyczyn zdarzenia.
Okoliczności wypadku ustala - powołany przez pracodawcę - zespół powypadkowy, który powinien sporządzić stosowny protokół w terminie 14 dni od zawiadomienia o wypadku. Następnie z treścią protokołu zapoznawany jest poszkodowany pracownik lub uprawniony członek rodziny (przy wypadku śmiertelnym).
Kolejny krok to przekazanie pracodawcy ustaleń poczynionych przez zespół powypadkowy. Pracodawca zatwierdza protokół w terminie 5 dni od daty jego sporządzenia. Zatwierdzony protokół powypadkowy pracodawca niezwłocznie doręcza poszkodowanemu pracownikowi, a wypadek ten rejestruje w rejestrze wypadków przy pracy.
W sytuacji, gdy zdarzenie zostało uznane w tym protokole za wypadek przy pracy, to poszkodowany pracownik składa do pracodawcy wniosek o wypłacenie mu jednorazowego odszkodowania.
Pracodawca - jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne - wniosek ten wraz z protokołem powypadkowym przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ale nie wcześniej niż po zakończeniu leczenia i rehabilitacji przez poszkodowanego.
Na tej podstawie lekarz orzecznik ZUS-u ustala uszczerbek na zdrowiu pracownika oraz jego związek z wypadkiem przy pracy, wydając stosowne pisemne orzeczenie. Uszczerbek ten ustalany jest procentowo. Na tej podstawie ZUS wypłaca poszkodowanemu jednorazowe odszkodowanie pieniężne.
Z przytoczonych okoliczności wynika, że pracodawca najprawdopodobniej nie przeprowadził opisanego wyżej postępowania powypadkowego. W takiej sytuacji należałoby ponownie wystąpić w tej sprawie do pracodawcy, a w przypadku niepodjęcia przez niego opisanych wyżej działań zmierzających do ustalenia okoliczności oraz przyczyn wypadku, można zawiadomić o tym fakcie Państwową Inspekcję Pracy, która podejmie stosowne działania.
Istnieje również możliwość wystąpienia przeciwko pracodawcy z pozwem do właściwego miejscowo sądu pracy o ustalenie, że dane zdarzenie miało charakter wypadku przy pracy.
Co istotne, uprawnienia pracownika o roszczenie ze stosunku pracy przedawniają się z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.
Dotyczy to tylko świadczeń należnych od pracodawcy (odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w czasie wypadku przy pracy przedmiotów osobistego użytku pracownika, z wyjątkiem utraty lub uszkodzenia pojazdu samochodowego oraz wartości pieniężnych).
Jednakże pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, przysługują świadczenia z ubezpieczenia społecznego (np. zasiłek chorobowy, jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, tzw. renta wypadkowa itd.).
Świadczenia te nie mają charakteru pracowniczego, a tylko ubezpieczeniowy, w związku z czym nie podlegają przedawnieniu. Nie podlega też przedawnieniu roszczenie pracownika o ustalenie, że uległ on wypadkowi i ma ono charakter wypadku przy pracy.
W sprawie tej pracownik mający interes prawny może żądać ustalenia danego zdarzenia wypadkowego za wypadek przy pracy. W takim przypadku roszczenia takie również nie ulegają przedawnieniu (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z 16 marca 1999 r., II UKN 510/98, OSNP 2000/9/366 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2007 r., II UK 23/07, OSNP 19-20/2008, poz. 296).
Postawa prawna:
- art. 237(1), 291 i 300 Kodeksu pracy,
- art. 189 Kodeksu postępowania cywilnego,
- § 8, 9, 13 i 16 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870),
- art. 11 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późniejszymi zmianami).
*Zamieszki przed siedzibą JSW: Policja znowu strzelała do związkowców WIDEO + ZDJĘCIA
*Psychopata z Zabrza więził kobietę w kanale. Opis tortur jest drastyczny. Czy zostanie skazany?
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Tak! To działa. Właśnie zielony jęczmień stosują gwiazdy TV
*Zwolnienia grupowe w Biedronce to fakt. Oto pracownicy do zwolnienia
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?