Tablica upamiętni obóz

Po naszej publikacji "Domagają się uczczenia ofiar zbrodni, po której nie ma śladu" Zbigniew Jaskiernia, wiceprezydent miasta, zlecił podwładnym wysłanie pisma do katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, z prośbą o udostępnienie dokumentacji dotyczącej obozu.

- Zależy nam na tym, żeby historycy ustalili czy znane są nazwiska ofiar, które zginęły w tym obozie, lub czy znana im jest ich liczba - mówi wiceprezydent Jaskiernia. - Chcielibyśmy przez wypisanie ich nazwisk na tablicy, oddać im hołd. Nawet jednak jeżeli historykom nie uda się odnaleźć tych danych, to tablica upamiętniająca zamordowanych w obozie stanie w tamtym miejscu - obiecuje wiceprezydent.

Przypomnijmy, że w październiku 1939 roku, w dawnych halach fabryki Schoena przy ul. 1 Maja, niemieccy okupanci zorganizowali więzienie. Jak ustalił Mieczysław Łyszczarz z Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Katowicach (w latach 70.), obóz ten od chwili powstania do kwietnia 1940 roku, był miejscem zagłady około 1500 więźniów. W liczbie tej było około tysiąca Żydów czeskich i austriackich. Niemcy osadzali tam również Romów, włóczęgów i kryminalistów. Ciała zamordowanych wywożono z hal nocą i grzebano na cmentarzu dawnego szpitala miejskiego "Pekin". Historyk podkreśla, że w tym okresie w więzieniu panował terror, któremu przewodzili komendant - Gerhard Sommer i jego zastępca - Otto Hrabala. Od kwietnia 1940 roku komendantem miał być esesman Kopeć. Z zachowanych raportów dziennych Komendy Schutz-polizei w Katowicach, do których dotarł Łyszczarz, wynika, że od kwietnia 1940 roku do lutego 1941 roku, przez więzienie przeszło kilka tysięcy osób (więźniów politycznych i kryminalnych, wysiedleńców lub zakładników).

Większość z nich Niemcy zamordowali w obozie lub podczas publicznych egzekucji. Pozostali byli wywożeni do obozów koncentracyjnych i obozów pracy lub większych więzień. Obóz przejściowy przy ulicy 1 Maja zlikwidowano 13 lutego 1941 roku.