Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Które dokumenty trzymać, a które można wyrzucić? [PORADNIK]

Jadwiga Jenczelewska
Dokumentami, które trzeba przechowywać przez całe życie, są np. akt ślubu, a wcześniej metryka chrztu i świadectwo bierzmowania
Dokumentami, które trzeba przechowywać przez całe życie, są np. akt ślubu, a wcześniej metryka chrztu i świadectwo bierzmowania Janusz Wójtowicz
Sprawdź, które ważne akta musimy przechowywać przez całe życie. Jak długo trzymamy wyciągi bankowe, umowy, paragony, PIT-y itp.

Gdy niedawno robiłam w domu wiosenne porządki, w wielu szufladach, szafkach i na półkach znalazłam sterty starych rachunków i dokumentów, które cała moja rodzina przechowuje "na wszelki wypadek" - mówi pani Teresa z Katowic. - Ale chętnie bym się pozbyła przynajmniej części tych ważnych, ale i przeterminowanych formularzy. Problem w tym, że nikt w moim domu nie wie, kiedy te papierzyska można wyrzucić bez obaw, że pozbędziemy się jakichś ważnych dokumentów - dodaje.

- Każdy z nas przechowuje w domu sterty rachunków i dokumentów: książeczki czynszowe, faktury telefoniczne, paragony z zakupów - mówi Iwona Zapart, prezes katowickiego oddziału Federacji Konsumentów. - Od czasu do czasu mamy ochotę zrobić w nich generalne porządki. Kiedy jednak się do tego zabieramy, dopadają nas wątpliwości. Czy aby na pewno można wyrzucić ten rachunek? Aby nie mieć takich dylematów, warto wyjaśnić, jak długo musimy trzymać w domu różne rachunki i dokumenty.

Kwit bywa ważnym dowodem

Okres przechowywania dokumentów zależy od ich rodzaju.

1. Dokumenty z banku:
Umowy kredytowe i dowody spłat kolejnych rat przechowuj do chwili otrzymania z banku zaświadczenia potwierdzającego, że uregulowałeś swoje zobowiązania.

2. Dokumenty z towarzystwa ubezpieczeniowego:
Umowy i aneksy do polis ubezpieczeniowych trzymaj do końca ok-resu ich ważności, czyli np. polisę na życie i zdrowie - przez całe życie. W wypadku polisy mieszkaniowej, choć jest ważna rok, zachowaj ją przez kolejne trzy lata. Dzięki temu masz dowód, że opłaciłeś składki, gdyby towarzystwo ubezpieczeniowe dopatrzyło się jakichś braków. Umowy ubezpieczeń obowiązkowych (np. OC) nie wyrzucaj przed upływem 10 lat. W ten sposób udowodnisz bez-szkodową jazdę - w razie zmiany ubezpieczyciela. Co prawda przy zawieraniu nowej umowy wystarczy twoje oświadczenie, ale stara polisa przyda się w razie wypadku lub kolizji. Gdyby doszło do nieszczęścia, ubezpieczyciel z pewnoś-cią sprawdzi, czy rzeczywiście do tej pory jeździłeś bezwypadkowo.
3. Umowy pożyczki:
Przechowuj je przez 10 lat. Przez taki sam okres trzymaj dowody spłaty długu. Dopiero po tym czasie ulega on przedawnieniu.

4. PIT-y:
Kopie PIT-ów, faktury i rachunki, na podstawie których korzystałeś z ulg, a także potwierdzenia nadania PIT-u listem poleconym lub pokwitowania jego złożenia wystawione przez urząd skarbowy, przechowuj przez 5 lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło rozliczenie podatkowe.

5. Gwarancje i paragony:
Jeśli kupiłeś artykuł, do którego producent dołączył gwarancję, trzymaj ją tak długo, jak jest ważna (12 lub 24 miesiące).

6. Wyciągi bankowe:
Wyciągi z bankomatów, a także potwierdzenia operacji dokonanych kartą płatniczą, przechowuj aż do chwili otrzymania z banku zbiorczego wyciągu operacji miesięcznych. Porównaj, czy dane z wyciągu zgadzają się z tymi na potwierdzeniach. Gdy nic nie budzi twoich wątpliwości, możesz zniszczyć wydruki rachunków. Jeśli znajdziesz niezgodność - zawiadom o tym bank.

Ekspert podpowiada: Co wyrzucić, co zachować

Iwona Zapart, prezes Federacji Konsumentów, oddział Katowice:

Książeczki czynszowe, faktury za gaz, energię, rachunki za telefon lub kablówkę - należy przechowywać 3 lata.

W tym okresie wystawca faktury (zakład energetyczny, spółdzielnia mieszkaniowa, operator itp.) ma prawo sprawdzić, czy rzeczywiście uregulowałeś należność. Jeśli pozbędziesz się ich wcześniej, a np. gazownia nie zaksięgowała wpłaty i teraz poprosi o dowód zapłaty, będziesz w kłopocie. Pół biedy, jeśli płaciłeś fakturę w banku, wówczas on wystawi potwierdzenie przelewu, gorzej, jeśli płaciłeś w kasie i nie został po tym żaden ślad.
Przez 3 lata przechowuj także dowody wpłaty alimentów (również wtedy, gdy to ty jesteś zobowiązany do ich płacenia). Po tym okresie roszczenie o zapłatę ewentualnych zaległości ulega przedawnieniu.

Są jednak dokumenty, które trzeba trzymać całe życie - są to m.in. akta stanu cywilnego (akt urodzenia, ślubu, metryka chrztu, świadectwo bierzmowania, orzeczenie o rozwodzie, akt unieważnienia małżeństwa, akt zgonu współmałżonka lub rodziców).

Akty urodzenia dzieci trzymaj do osiągnięcia przez nie pełnoletności (potem je im przekaż). Nie pozbywaj się także aktów ich chrztu - mogą się przydać, gdyby dorosła pociecha chciała wziąć ślub kościelny.

W żadnym wypadku nie wyrzucaj świadectwa ukończenia szkoły, dyplomu ukończenia studiów lub zaświadczeń o odbytych kursach i szkoleniach. Przydadzą się, jeżeli będziesz szukał pracy lub będziesz chciał w przyszłości potwierdzić okres zatrudnienia. Przechowuj też książeczkę ubezpieczeniową z wpisanymi do niej zarobkami - może się okazać potrzebna przy staraniach o emeryturę.

Czy możesz spokojnie wyrzucić umowę o rozdzielności majątkowej, akt kupna lub sprzedaży nieruchomości, akt darowizny?

W zasadzie niektóre z nich (np. akt darowizny) mają już tylko wartość pamiątkową - w praktyce bardzo rzadko się zdarza, aby były potrzebne - ale jak mówi stare przysłowie, "strzeżonego Pan Bóg strzeże", bo a nuż będą potrzebne przy okazji jakiejś sprawy spadkowej.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!