Zamach na Jana Pawła II: Bułgarzy wiedzą i milczą [PROTOKOŁY]

- Będziemy ponawiać nasze starania - mówi prok. Michał Skwara z katowickiego IPN-u. Prokurator nie chce jednak komentować milczenia Bułgarów.

Zamach na Jana Pawła II, jego okoliczności i przyczyny pozostają jedną z największych tajemnic XX wieku. Kto i dlaczego chciał zapłacić za zabójstwo papieża, kto utrudniał dochodzenie, kto przed zamachem ostrzegał - na te pytania próbuje odpowiedzieć śledztwo IPN. Opiera się ono na wyjaśnieniach Alego Agcy składanych po zatrzymaniu na pl. Świętego Piotra 30 lat temu. Katowiccy prokuratorzy próbują niejako naprawić kompromitację włoskich sądów, które 30 lat temu skazały wyłącznie Agcę, uniewinniając, z braku dowodów, innych uczestników zamachu.

CZYTAJCIE PROTOKÓŁ Z NIEFORMALNEGO PRZESŁUCHANIA ALI AGCY

Turecki zamachowiec swoich wersji wydarzeń przedstawił bez liku. Im więcej czasu upłynęło od próby zabójstwa papieża, tym bardziej fantastyczne snuł wizje (np. udział w zamachu Watykanu). Ale z materiału dowodowego, jakim dysponują prokuratorzy katowickiego IPN-u, wynikają też wiarygodne scenariusze. Co więcej, Agca już po zatrzymaniu był zastraszany i po pogróżkach, które otrzymywał, zmieniał i odwoływał swoje wyjaśnienia.

- Gdy Agca przebywał w więzieniu we Włoszech, bułgarscy śledczy przyjechali go przesłuchać. W tym samym czasie zaczęło zmieniać się stanowisko Agcy w różnych kwestiach. A służby komunistyczne robiły wszystko, by zaszkodzić śledztwu - mówi prok. Skwara. Turek zaczął potem przedstawiać się jako "drugi Chrystus" wieszczący zagładę świata. Przypomnijmy, że chciał też zostać publicznie ochrzczony w miejscu, w którym w 1981 roku strzelał do Jana Pawła II. Przed 3 laty zapowiadał wystąpienie o przyznanie mu polskiego obywatelstwa.

GENERAŁ WOJCIECH JARUZELSKI O ZAMACHU NA PAPIEŻA

POWSTANIE SPECJALNA KOMISJA ŚLEDCZA W SPRAWIE ZAMACHU

Najpewniej tylko dzięki odgrywaniu roli obłąkanego terrorysty, Agca nie został zlikwidowany przez swoich mocodawców. Reszta jego bułgarskich towarzyszy ginęła po zamachu w dziwnych okolicznościach.

Między innymi dzięki śledztwu IPN wiadomo, że francuskie i rumuńskie służby specjalne ostrzegały Watykan o planowanym zamachu.

- Właśnie dlatego Agca był popędzany z realizacją zamachu - wyjaśnia prok. Skwara. W analizowanych aktach pojawiają się też tak sensacyjne informacje, jak plany zabicia Lecha Wałęsy. Zlecenie też miało trafić do Agcy.

Z pierwszymi efektami pracy katowickich śledczych będzie można zapoznać się we wtorek. Wyjaśnienia Agcy zostały zebrane w książce wydanej przez IPN. Wyboru dokumentów dokonał dr Andrzej Grajewski, były szef kolegium IPN, ekspert pomagający w prowadzeniu śledztwa prok. Skwarze, szef działu Polska-Świat "Gościa Niedzielnego".

Katowice i Agca

Decyzja o śledztwie zapadła w 2006 r. Dotyczy ono spisku komunistycznych służb specjalnych kierujących zamachem na papieża. IPN tłumaczył, że ranny w zamachu był Polakiem, a przestępstwo można kwalifikować jako tzw. zbrodnię komunistyczną. Nieoficjalnie wiemy, że sprawa trafiła do Katowic, dzięki renomie prokuratorów śląskiego oddziału IPN.

"Papież musiał zginąć. Wyjaśnienia Ali Agcy". Nowa publikacja IPN. Premiera we wtorek, 17 maja.

GENERAŁ WOJCIECH JARUZELSKI O ZAMACHU NA PAPIEŻA

POWSTANIE SPECJALNA KOMISJA ŚLEDCZA W SPRAWIE ZAMACHU