Badania UŚ: Prawdziwe życie w weekend toczy się w galerii

Socjolodzy badali, jak zachowujemy się w centrach handlowych Katowic, Gliwic i Rybnika. Co nas tam przyciąga? Czy walka centrów miast z centrami handlowymi jest do wygrania?

Wyprawę do galerii traktujemy jak święto. Ładnie się ubieramy i idziemy tam z całymi rodzinami. Czujemy się bezpiecznie. Charakterystyczną cechą śląskich i zagłębiowskich galerii jest to, że nie spotkamy w nich typowych dla stolicy galerianek, czyli nastolatek, które oferują seks za markowy ciuch. Badacze nie zauważyli u nas takiego zjawiska. Ale młodzież spotkać można na każdym kroku, częściej niż starsze pokolenie.

Galerie jeszcze nie wymyśliły sposobu, żeby masowo zwabić do siebie seniorów. Tylko ok. 11 proc. starszych osób robi zakupy w wielkich sklepach. Ale nie udaje się ich również wyciągnąć do centrów dużych miast.

- Pytaliśmy starszych mieszkańców Nikiszowca, Giszowca, Murcek, Kostuchny, jak często bywają w centrum Katowic. Okazało się, że prawie nigdy - mówi socjolog dr Krzysztof Bierwiaczonek.

Młodzi mają w galeriach więcej pokus. 28 proc. przychodzi pooglądać modę na wystawach, 31 proc. coś zjeść, 19 proc.na spotkania. Ponad 40 proc. katowiczan pierwszą randkę chciałoby spędzić w galerii handlowej, nikt nie wymienił w tej sytuacji rynku. W Rybniku niemal 1/3 badanych mieszkańców podała, że najciekawsze miejsce w ich mieście to galerie Plaza i Focus, ani słowem nie wspominając o jednym z najpiękniejszych w regionie śródmieściu.

Badania Pentora na zlecenie Polskiego Stowarzyszenia Najemców Powierzchni Handlowych objęły 79 centrów handlowych w całym kraju. Wyłoniły po raz pierwszy najlepsze i najgorsze galerie handlowe w Polsce.
Według oceny kupców aż trzy centra handlowe z naszego regionu trafiły na listę dziesięciu najgorszych w kraju. Plaza Sosnowiec znalazła się na miejscu drugim, na trzecim Gemini Park Bielsko-Biała, a na siódmym Plaza w Rybniku.

Wśród najlepszych nie było ani jednej galerii z woj. śląskiego. Najwyżej oceniono galerię Graffica Rzeszów, olsztyńska Alfę i Galerię Krakowską.

Ranking przeprowadzony w ubiegłym w zakwestionowała Polska Rada Centrów Handlowych, która uważa, że wynik badań nie odzwierciedla prawdy.

Z Krzysztofem Bierwiaczonkiem z Uniwersytetu Śląskiego rozmawia Grażyna Kuźnik

Czy centra naszych miast będą kiedyś wymarłe, a całe życie skupi się w zamkniętych enklawach, takich jak galerie handlowe?
Tak się może zdarzyć, mamy już precedensy na świecie. Na przykład w Stanach Zjednoczonych w centrach wielu miast nie ma życia. Podobnie jest we Frankfurcie n. Menem, gdzie w centrum są instytucje finansowe, więc po skończeniu pracy teren pustoszeje. To nie jest tylko nasz problem.

Wyniki badań, które pan koordynował, niepokoją. Jesteśmy bardziej konsumentami niż mieszkańcami.
Trudno się dziwić ludziom, że chcą wolny czas spędzać w centrach handlowych, skoro miasta nic ciekawego im nie oferują. Chociaż ostatnio to się zmienia, na przykład w Tychach, częściowo w Katowicach. Miasta muszą podjąć rywalizację z bardzo pomysłowymi galeriami, na tym mogą skorzystać również mieszkańcy.

A pan spędza weekendy w galeriach?
Bywam w centrach handlowych tylko w celach konkretnych, robię zakupy. Ale przekonuję się tam, jak bardzo ludziom potrzebna jest wspólna przestrzeń publiczna i że galerie dobrze o tym wiedzą.