Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Na pasterkach nie wypada grać pastorałek. A co trzeba?

Witold Kożdoń
witold kożdoń
Z Aleksandrem, Zenonem i Błażejem Knopkami, organistami z Trójwsi Beskidzkiej, rozmawia nie tylko o pasterce Witold Kożdoń

Panowie, co dziś grywa się na pasterkach?

Zenon Knopek: W Koniakowie od kilku lat sygnałem do rozpoczęcia uroczystej mszy jest dźwięk rogów pasterskich. Po nich tradycyjnie gram kolędę "Wśród nocnej ciszy". W kwestii mody niewiele się bowiem zmienia. Od lat najbardziej popularne są stare kolędy: "Przybieżeli do Betlejem", "W żłobie leży" czy "Bóg się rodzi".

Aleksander Knopek: "Wśród nocnej ciszy" to taki standard. Kiedyś sugerowano, by była to pierwsza pieśń pasterki. I my się tego trzymamy. Poza tym to jedna z łatwiejszych i jednocześnie bardziej uroczystych kolęd.

Zenon: Zapoczątkowaliśmy również domową tradycję. W Wigilię, punktualnie o godzinie 18, nasi sąsiedzi - myśliwi - oddają salwę, obwieszczając pojawienie się na niebie pierwszej gwiazdy. Błażej gra wówczas na trąbce kolędę "Bóg się rodzi". To fajna chwila, bo dźwięk niesie się bardzo daleko.

Błażej Knopek: Przy okazji zdarzają się zabawne sytuacje. Sąsiedzi krzyczą: "Nie w tę stronę grałeś, zagraj do nas". Robi się mały koncert życzeń, to bardzo sympatyczne.

Aleksander: Pamiętam, że kiedyś w święta grało się więcej ludowych pastorałek. Teraz częściej można je usłyszeć na bożonarodzeniowych koncertach. Lubią je także grać kapele, które uczestniczą w pasterkach.

Błażej: Nam, organistom nie wypada grać pastorałek ze względu na przepisy liturgiczne, dlatego trzymamy się tradycyjnych kolęd. Na każdej pasterce obowiązkowo musi zabrzmieć "Cicha noc" i "Wśród nocnej ciszy". Mamy jednak ułatwione zadanie, bo w kościele jest z reguły kapela góralska, która gra kolędy i pastorałki, a nam pozostaje zagranie części stałych mszy.

* CZYTAJ KONIECZNIE:

*ZOBACZ CZEGO NIE KUPOWAĆ KOBIECIE POD CHOINKĘ. LISTA NAJGORSZYCH PREZENTÓW
*LISTA NAJGORSZYCH PREZENTÓW POD CHOINKĘ DLA MĘŻCZYZNY. ZOBACZ
*GYSZYNKI DO KOŻDEGO ŚLONZOKA - TO KUP HANYSOWI
*NAJLEPSZE PREZENTY POD CHOINKĘ - PORADNIK DZ [ZDJĘCIA I CENY] - ZOBACZ KONIECZNIE
*Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera


WIELKI KONKURS. Pokaż zimę na Śląsku i wygraj narciarski WEEKEND!
Ale czasami udaje się wam wrzucić "naleśnika"...

Zenon: Rzeczywiście, nazywamy tak akordy wplecione w muzyczne tło mszy, wykraczające poza klasyczną harmonię. Ja na przykład we Wszystkich Świętych zagrałem "Bal Wszystkich Świętych". Wierni o bardziej wprawnym słuchu zorientowali się, ale niektórzy myśleli, że to utwór klasyczny.

Aleksander: Z kolei mój poprzednik Jan Bury był myśliwym i bardzo lubił utwór "Do kniei". Często potrafił przemycić ten motyw, grając mszę.

Błażej: Takie rzeczy trzeba jednak robić z umiarem i wyczuciem. Dużo zależy też od indywidualnego stylu organisty. Ja mam wykształcenie jazzowe i mój styl gry jest inny niż brata. O wiele częściej świadomie używam akordów jazzowych i z czasem wierni przyzwyczaili się do tego.

Zdarzały się nietypowe sytuacje na pasterkach?

Zenon: Przed rokiem pasterkę z Koniakowa transmitowała Telewizja Polonia. To było duże wydarzenie. Dla mnie oznaczało lekki stres, ponieważ w uchu miałem mikrofon. Musiałem obserwować księdza, a jednocześnie słuchać wskazówek z wozu transmisyjnego, z którego na bieżąco podpowiadano: skrócić czy wydłużyć utwór.

Błażej: Dla odmiany ja tegoroczne pasterki na Kubalonce rozpocznę już o godzinie 20. Tamtejszy kościółek jest popularny wśród turystów. Zagram aż cztery takie msze. Trzy z nich zamówili kuracjusze z Ustronia, natomiast ostatnia, ta o północy, będzie naszą pasterką parafialną.

A nowożeńcy? Często wybierają kościółek na Kubalonce, by powiedzieć sobie "tak"?

Błażej: Kiedyś jednego dnia grałem na dziewięciu ślubach. Poza tym pamiętam przygodę z prezydentem Kwaśniewskim, która również wydarzyła się w okresie świątecznym. Czekałem właśnie na kolejny ślub, gdy w świątyni pojawił się prezydent z małżonką. Zupełnie zaskoczony postanowiłem zagrać hymn państwowy. Na to oficerowie BOR stanęli na baczność, a w tym samym momencie do kościoła wkroczyła młoda para.

Pewnie coś was irytuje podczas grania do mszy?

Zenon: Najbardziej irytuje nieśpiewanie. Gdy 17 lat temu pojawiłem się w Koniakowie, kościelne pawłacze aż trzęsły się od śpiewu. A teraz nastała moda na nieśpiewanie.

Aleksander: Mnie nic nie dziwi. Gram na organach od 40 lat i na pasterkach widziałem już chyba wszystko. Najlepsze bywały za "starych" czasów na Kubalonce. Ani auta, ani autobusy wówczas nie jeździły, dlatego po wigilijnej wieczerzy w śnieżną noc z żoną lub narzeczoną szło się piechotą do kościoła. Po drodze niektórzy częstowali "wilijówką", więc w trakcie mszy wierni naprawdę głośno śpiewali. Wszystko to miało niepowtarzalny klimat. Dziś jest inaczej. Po mszy wszyscy rozjeżdżają się do domów autami.

Zenon: Do tego, że śpiew w kościele jest coraz słabszy przyczyniają się również wydawnictwa. W każdej nowej książeczce do nabożeństwa teksty pieśni są nieco zmieniane i to powoduje, że ludzie czują się niepewnie i wolą nie śpiewać. Mimo wszystko, Boże Narodzenie to najpiękniejszy i najradośniejszy okres w roku. Wraz z nadejściem świąt naprawdę budzi się w nas radość i chęć do grania.

* CZYTAJ KONIECZNIE:

*ZOBACZ CZEGO NIE KUPOWAĆ KOBIECIE POD CHOINKĘ. LISTA NAJGORSZYCH PREZENTÓW
*LISTA NAJGORSZYCH PREZENTÓW POD CHOINKĘ DLA MĘŻCZYZNY. ZOBACZ
*GYSZYNKI DO KOŻDEGO ŚLONZOKA - TO KUP HANYSOWI
*NAJLEPSZE PREZENTY POD CHOINKĘ - PORADNIK DZ [ZDJĘCIA I CENY] - ZOBACZ KONIECZNIE
*Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera


WIELKI KONKURS. Pokaż zimę na Śląsku i wygraj narciarski WEEKEND!

Pasterkowa lista przebojów wg Knopków

1. Bożonarodzeniowym numerem jeden jest kolęda "Wśród nocnej ciszy". Ta tradycyjna pieśń rozpoczyna wszystkie pasterki.
2. "Cicha noc". Jedna z najbardziej znanych kolęd świata, pierwszy raz wykonana w 1818 roku. Bez niej nie może się odbyć pasterka.
3. "Przybieżeli do Betlejem". Znana i lubiana zwłaszcza przez dzieci. Melodyjna kolęda i z przytupem!
4. "Pójdźmy wszyscy do stajenki". Jej wielkim atutem jest skoczna melodia.
5. "Bóg się rodzi". Najczęściej intonowana na rozesłanie mszy. Uroczysty tekst i muzyka. I zwrotka "Podnieś rękę Boże Dziecię..."
6. "Dzisiaj w Betlejem". Ma swoich miłośników ze względu na klasyczność i tradycję.
7. "Gdy się Chrystus rodzi". Jedna z najstarszych polskich kolęd, ceniona za elementy... taneczne.
8. "Triumfy Króla Niebieskiego". Często śpiewana na mszy zamiast "Sanctus".
9. "Anioł pasterzom mówił". Popularna zwłaszcza w Beskidach.
10. "Bracia patrzcie jeno". Kolęda, którą szczególnie lubią śpiewać panowie.


W Istebnej na organach gra już czwarte pokolenie rodzinny Knopków.

Rodzinną tradycję zapoczątkował jeszcze przed II wojną światową Gustaw Knopek. Po nim, od połowy lat 50., za organami usiadł syn Józef.

Teraz rodzinne dzieło kontynuuje Aleksander. Pan Aleksander od 1971 roku grał w kościele na Kubalonce, a w 1982 r. został organistą w Istebnej. Muzycznego bakcyla połknęli również jego synowie. Zenon, który od 17 lat gra w kościele w Koniakowie, ukończył Wydział Organowy Uniwersytetu Papieskiego w Krakowie. Z kolei Błażej, grający na co dzień w kościółku na Kubalonce, kończy właśnie Akademię Muzyczną w Katowicach. Pan Błażej swą przygodę z muzyką organową rozpoczął w wieku... 12 lat. Był wtedy najmłodszym organistą w kraju. Kto, jak nie Knopkowie powinni nam dziś opowiedzieć o muzyce na pasterce?

* CZYTAJ KONIECZNIE:

*ZOBACZ CZEGO NIE KUPOWAĆ KOBIECIE POD CHOINKĘ. LISTA NAJGORSZYCH PREZENTÓW
*LISTA NAJGORSZYCH PREZENTÓW POD CHOINKĘ DLA MĘŻCZYZNY. ZOBACZ
*GYSZYNKI DO KOŻDEGO ŚLONZOKA - TO KUP HANYSOWI
*NAJLEPSZE PREZENTY POD CHOINKĘ - PORADNIK DZ [ZDJĘCIA I CENY] - ZOBACZ KONIECZNIE
*Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera


WIELKI KONKURS. Pokaż zimę na Śląsku i wygraj narciarski WEEKEND!

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!