18+

Treść tylko dla pełnoletnich

Kolejna strona może zawierać treści nieodpowiednie dla osób niepełnoletnich. Jeśli chcesz do niej dotrzeć, wybierz niżej odpowiedni przycisk!

Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Prof. Martysz: Czy sąd uznał narodowość śląską? Tak można powiedzieć

Teresa Semik
Prof. Czesław Martysz
Prof. Czesław Martysz ARC Dziennik Zachodni
Sąd, w moim przekonaniu, dokonał nowej interpretacji przepisów ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym - mówi Dziennikowi Zachodniemu profesor prawa Czesław Martysz z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Czy uznał narodowość śląską? - Tak można powiedzieć - mówi prof. Martysz.

Z profesorem prawa Czesławem Martyszem, prorektorem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach rozmawia Teresa Semik

Sąd Rejonowy w Opolu zarejestrował ostatnio Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej. Podkreślę, że interesuje mnie wyłącznie strona prawna tej decyzji, bo jak wiemy, sądy katowickie dwukrotnie odrzuciły wnioski o rejestrację organizacji, która miała w nazwie: "ludność narodowości śląskiej" czy "osoby deklarujące przynależność do narodowości śląskiej".
Sąd, w moim przekonaniu, dokonał nowej interpretacji przepisów ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Też - wyłącznie jako prawnik - chciałbym wiedzieć, jak sąd uzasadnił swoją decyzję.
STIWARZYSZENIE OSÓB NARODOWOŚCI ŚLĄSKIEJ, CZYLI KTO ZA TYM STOI? CZYTAJ
Nikt dotąd jej nie zaskarżył i nikt nie wniósł o jej pisemne uzasadnienie. Możemy więc nigdy nie poznać szczegółów. Czy sąd rejestrowy w Opolu mógł kierować się ustawą o spisie powszechnym, która dość ogólnikowo dawała możliwość określenia, kim kto się czuje z punktu widzenia narodowego?
Nie chcę oceniać słuszności tej decyzji sądu, ale mam wątpliwości, czy na podstawie ustawy o spisie powszechnym można było dokonać rejestracji Stowarzyszenia Osób Narodowości Śląskiej i dokonać interpretacji właśnie tych przepisów. Poczekajmy, bo decyzja opolskiego sądu nie jest jeszcze prawomocna.
ROCZNIOK: MOŻLIWE, ŻE ZLNŚ POŁĄCZY SIĘ Z SONS
To prawda, ale starosta opolski już zapowiedział, że nie będzie jej zaskarżał. Przyjrzał się statutowi i zgłosił tylko drobne poprawki proceduralne. Po skardze jednego z mieszkańców interesuje się decyzją sądu prokurator.
Prokurator rzeczywiście ma możliwości prawne, by ingerować także w decyzje administracyjne.
CZUJESZ SIĘ ŚLĄZAKIEM? ZAPISZ SIĘ DO STOWARZYSZENIA - ZOBACZ, JAK TO ZROBIĆ
"Stowarzyszenie jest organizacją osób deklarujących przynależność do narodowości śląskiej" - czytamy w statucie. Czy sąd w ten sposób uznał, że istnieje narodowość śląska?
Tak można powiedzieć.
STOWARZYSZENIE OSÓB NARODOWOŚCI ŚLĄSKIEJ ZAREJESTROWANE
W ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych jest cały ich katalog jako zbiór zamknięty. Nie ma w nim mowy o narodowości śląskiej.
Dlatego powinniśmy poznać, jak sąd uzasadnił taką interpretację przepisów, bo niewątpliwie zasiał wątpliwości.
Sądy w Katowicach odmawiając wpisu do rejestru organizacji z nazwą "narodowość śląska", uzasadniały m.in. tym, że taka rejestracja prowadziłaby do kreowania przez sąd - wbrew woli ustawodawcy i zapisom ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych - nieistniejącego obiektywnie narodu śląskiego i tym samym nowej mniejszości - narodowości śląskiej. W Katowicach nie można było zarejestrować, a w Opolu - owszem? Co to za prawo?
Jest to przyczynek do dyskusji nad niejednolicie rozumianymi przepisami w całej Polsce, do dyskusji o zaufaniu do organów sądowniczych i do państwa. W niejasnym stanie prawnym sądy mają duże pole do popisu i orzekają w każdym województwie inaczej. Potrzebne są takie uregulowania, które nie będą budzić tylu różnych wątpliwości interpretacyjnych. Wtedy mniej zależeć będzie od uznania sądu.

Dwa razy wnioski o rejestrację narodowości śląskiej odrzucane w Katowicach trafiły do Sądu Najwyższego, który potwierdził, że katowickie sądy postąpiły słusznie. Dwa razy sprawa trafiła do Strasburga i tam też uznano, że Polska nie złamała prawa odmawiając rejestracji. To może wcześniejsze decyzje były błędne?
Też tego nie rozumiem i dlatego uważam, że należy upublicznić uzasadnienie sądu opolskiego, skoro w tej samej sprawie, z tym samym stanem faktycznym, sądy orzekły odmiennie.

Mimo pomyślnej decyzji opolskiego sądu Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej zapowiada złożenie w Sejmie projektu o uznaniu Ślązaków za mniejszość etniczną.
Niewątpliwie jest w tym jakaś sprzeczność. Sąd w Opolu wyprzedził tok ustawodawczy nad nowelizacją ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych.

CZYTAJ KONIECZNIE W TYM TEMACIE:
JERZY GORZELIK WSTĄPI DO STOWARZYSZENIA OSÓB NARODOWOŚCI ŚLĄSKIEJ
POSEŁ MAREK PLURA WSTĘPUJE DO STOWARZYSZENIA OSÓB NARODOWOŚCI ŚLĄSKIEJ
KUTZ: SĄDOWE UZNANIE STOWARZYSZENIA TO SUKCES ŚLĄZAKÓW
WÓDZ: REJESTRACJA STOWARZYSZENIA ZASŁUGĄ RAŚ

Celem Stowarzyszenia jest między innymi "Rozbudzanie i ugruntowywanie świadomości narodowej Ślązaków". Czy to budzi wątpliwości prawne?
Nie, bo nikt nigdy nie zdefiniował, z punktu widzenia prawnego, co to jest "świadomość narodowa". Można sobie rozbudzać tę świadomość narodową do woli.

Jak rozumieć paragraf statutu, że SONŚ "nie będzie rejestrowało komitetu wyborczego w wyborach parlamentarnych"?
Stowarzyszenie samo się ograniczyło w prawach, być może dlatego, żeby nie drażnić sądu podczas rejestracji. Statuty nie są jednak uchwalane raz na zawsze, można je zmieniać.

Wystarczy uchwała walnego zebranie podjęta bezwzględną większością głosów.
Ostatecznie jednak o tych zmianach znów zadecyduje sąd rejestrowy. Jeśli uzna zmiany za niezgodne z prawem - odrzuci wniosek.

Jeśli prawo wyborcze zezwoli takim stowarzyszeniom jak SONŚ rejestrować komitety wyborcze, to może zakazać im sąd rejestrowy?
W żadnym wypadku, to oczywiste. Prawo wyborcze ma rangę ustawy, jest aktem wyższego rzędu, więc nawet statutu stowarzyszenia nie trzeba będzie wtedy zmieniać.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!