Senior, czyli kto? Na karku ma mieć 60, 70, a może 80 lat?

Młodzi to się nadziwić nie mogą, że w tym wieku krzyżówki w gazecie rozwiązuję bez okularów, na Ceglanej (szpital okulistyczny w Katowicach - przyp. redakcji) zrobili mi operację oczu i teraz mam wzrok lepszy niż przed trzydziestką - siedząc na przystanku rzewnie opowiada napotkanej przez przypadek sąsiadce uśmiechnięta starsza pani. Ma 72 lata. Właśnie jedzie na spotkanie z koleżankami z uniwersytetu trzeciego wieku, gdzie zaczęła studiować na emeryturze. Jak o niej mówić? Jest seniorem, starszą panią, staruszką?

Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego, w zeszłym roku w woj. śląskim żyło ponad 971 tys. osób po 60 roku życia. W 2020 roku w regionie będzie ich już blisko 1 mln 200 tys., a w 2035 blisko 1 mln 280 tys. Do tego z roku na rok żyjemy coraz dłużej. W 2010 roku przed 60-letnim mężczyzną z naszego regionu było jeszcze średnio 18 lat życia, przed kobietą 22,8 lata. W 2000 roku przed mężczyzną było średnio 16,4 lat życia, a kobietą 21 lat. W 1995 roku 60-latkowie mieli przed sobą średnio 15,5 lat życia - mężczyzna, 20 lat - kobieta. Problem nazewnictwa jest tylko jednym z wielu, jakie stoją przed nami.

- Jeszcze dwadzieścia lat temu wiek kobiet, które rodziły po raz pierwszy kształtował się w granicach 20 - 25 lat, obecnie decydują się urodzić pierwsze dziecko między 25 a 30 rokiem życia - tłumaczy prof. Ryszard Poręba, prezes Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Wtedy panie około 30. stanowiły 5 proc. pacjentek, dziś w tym wieku jest ok. 25 proc. kobiet, które po raz pierwszy trafiają na porodówkę. Dlatego 40- a nawet 50-letnia mama (nie babcia!), która chodzi na wywiadówki syna lub córki w szkole podstawowej nikogo nie powinna już dziwić.

- Trzeba będzie zmienić infantylny stereotyp postrzegania osób po 50 czy 60 roku życia - podkreśla prof. Jacek Wódz, socjolog z Uniwersytetu Śląskiego. I jak dodaje, powoli różnice między Polską, a Europą zauważa choćby latając samolotem, do Francji, gdzie wykłada na uniwersytecie w Bordeaux. - Wsiadając do polskich linii, stewardesy zawsze są młode i zgrabne, wracając z Francji ich liniami lotniczymi, na pokładzie są stewardesy po 50, z doświadczeniem w pracy. Tam ludzie już zrozumieli, że ona nie ma się podobać, a dbać o bezpieczeństwo na pokładzie.

Miasta powoli zaczynają ich zauważać. Od 19 kwietnia w Tychach seniorzy po 60 roku życia mogą korzystać z karty "60 +", która gwarantuje im ulgi m.in. w placówkach miejskich. Zaś w Katowicach program dla seniorów "70 plus" umożliwia im wyjście na kawę za złotówkę.

Mimo to do ideału sporo brakuje. Widać, to szczególnie na rynku pracy. Urzędy pracy dla osób po 50 roku życia przygotowują specjalne szkolenia, warsztaty czy staże, liczba bezrobotnych w Śląskiem rośnie. W styczniu 2012 roku zarejestrowanych było 47.072 bezrobotnych po 50 - tce. Rok wcześniej 43.981, w 2010 roku 40.025, zaś w 2009 ich liczba wynosiła 32.060.
- Nadal pokutuje wyobrażenie, że ktoś, kto pracuje w usługach, musi mieć 20 lat, długie nogi, chodzić z gołym pępkiem - podsumowuje Wódz.

Rozmowa z dr hab. nauk medycznych Janem Szewieczkiem, ordynatorem oddziału geriatrii Górnośląskiego Centrum Medycznego
Kiedy zaczyna się starość?
Nie ma jednej definicji starości. Umownie życie ludzie dzielimy na trzy okresy, do trzydziestu lat okres rozwoju, od 30 do 59 okres średni, od 60 lat i więcej wiek starszy. Czasem mówimy jeszcze o wieku sędziwym, który zaczyna się po 90 - tce. Właśnie to 60 lat jest też granicą, po której zaczynamy przyjmować pacjentów na oddział geriatryczny. Jednak coraz częściej naukowcy, szczególnie z Ameryki, podnoszą granicę wieku starszego, mówią, że zaczyna się po 65 roku życia.

To ludzie po 60 - tce, o których powiemy, że są starsi nie powinni się czuć urażeni.
Różnie z tym bywa. Relacja między wiekiem kalendarzowym, a biologicznym nie jest równoważna. Są osoby, które skończyły 70 - 80 lat, a czują się młodo, można zaliczyć ich do wieku średniego. Z drugiej zaś strony spotykam 40 - letnich pacjentów, których stan zdrowia odpowiada zaburzeniom 60 - 70 latków.

Skąd biorą się te różnice?
Już stan zdrowa rodziców w chwili naszego poczęcia wpływa na sposób, w jaki będziemy się starzeć. To zjawisko zależy od naszych genów, trybu życia jakie prowadzimy czy usposobienia charakteru. Jeżeli, ktoś od młodych lat jest aktywny, pogodny, optymistycznie nastawiony do życia czy tolerancyjny, możemy założyć, że taki sam będzie na starość. A badania dowodzą, że pozytywne nastawienie psychiczne spowalnia procesy starzenia się organizmu. KD

* CZYTAJ KONIECZNIE:

*TAKIEJ BIJATYKI NIE BYŁO W KATOWICACH OD LAT! ANTYFASZYŚCI KONTRA POLICJA - ZOBACZ ZDJĘCIA i FILMY
*EGZAMIN GIMNAZJALNY 2012 - SPRAWDŹ JAK CI POSZŁO, ZOBACZ ARKUSZE i ODPOWIEDZI. PRZECZYTAJ O PRZECIEKACH

* BUDYNEK JAK TITANIC? JEDNA Z NAJWIĘKSZYCH ZABRZAŃSKICH TAJEMNIC ODKRYTA [ZDJĘCIA + FILM]
* OSTATNI CASTING MISS ZAGŁĘBIA 2012 [ZOBACZ ZDJĘCIA!]