Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Akcja Wyprzedź sen: Jak nie zasnąć za kierownicą [RADZI LEKARZ]

Jolanta Pierończyk
ARC
Na zmęczenie za kierownicą nie ma mocnych. Co zrobić, by być w formie jak najdłużej? Właśnie rusza akcja pod hasłem: Wyprzedź sen.

Cukierek z kofeiną i w drogę? Wybór należy do Ciebie, bo w dniach rozgrywania meczów Euro w Polsce, w wybranych punktach poboru opłat autostradowych przygotowano dla kierowców prawie milion takich cukierków. To akcja "Wyprzedź sen", która ma pomóc kierowcom zwalczać senność podczas długich godzin jazdy.

- Mnie nic nie zastąpi dobrej mocnej kawy espresso - twierdzi Ali-Aschab Nurbagandow, rehabilitant sportowców, spędzający w podróży wiele godzin. - Tylko kawa działa na mnie pobudzająco. Czarna, bez cukru. W czasie długiej podróży przerwa na kawę co kilka godzin stawia mnie na nogi. Czasem, ale bardzo rzadko, sięgam po jakiś napój energetyzujący, musi być jednak prawdziwy, a nie jakaś podróbka.

- Bez kawy nie wyobrażam sobie życia. Dzień zaczynam od kawy i kawą kończę - wyznaje Grażyna Jurek, dyrektor Zespołu Szkół nr 1 w Tychach. - Poranna kawa dobrze mnie nastraja, a w każdej innej chwili dnia dodaje energii, zdecydowanie przeciwdziała zmęczeniu. Cukierki z kofeiną na mnie nie działają, a napojów ener-getyzujących nie piję, bo ich kolor kojarzy mi się z... płynem do mycia.

- Kawę piję dla jej smaku oraz dla wspaniałego zapachu, ale nigdy przeciw zmęczeniu. Mnie nie pobudza. Wieczorem mogę wypić kawę i spokojnie zasnąć - wyznaje dr Jan Czempas z Uniwersytetu Ekonomicznego.

Zdaniem prof. Fryderyka Prochaczka, kardiologa, działanie kawy jest ściśle związane z fazą, w jakiej znajduje się nasz mózg w danej chwili.

- Jeśli pijemy kawę wtedy, gdy mózg jest w fazie nabierania aktywności, może wzmocnić ten proces czy przyspieszyć. Gdy jednak sięgamy po kawę w fazie wygaszania aktywności, efekt może być odwrotny. Osobiście jestem przeciwny wszelkim podtrzymywaczom aktywności i innym wzmacniaczom. Nie wiem, czy jest aż taka potrzeba utrzymywania się w stanie czuwania, gdy mózg daje wyraźny sygnał, że trzeba odpocząć.

Żaden lekarz nie powie, że cokolwiek jest w stanie wygrać z uczuciem senności za kółkiem. Najbezpieczniej jest przerwać podróż i uciąć sobie krótką drzemkę. Bardzo dobrze działa też mała gimnastyka - ćwiczenia rozciągające, przysiady, krótki bieg, nawet w miejscu. Ruch zawsze ożywia.

- Tylko postój pozwala się zrelaksować - mówi dr Janusz Mierzwa, dyrektor Centrum Medycznego Hipokrates w Tychach. - Podczas jazdy jesteśmy w dość silnym napięciu. Wytężone są wzrok i słuch oraz pewne grupy mięśni. Co jakiś czas warto więc przerwać to napięcie i się rozluźnić. Kawa w takiej chwili nie tylko działa wzmacniająco, ale pomaga się zrelaksować, oderwać od tego, co było do tego momentu.

A więc kawa - tak, ale jako powód do przerwy w podróży, zatrzymania na mały spacer, rozluźnienia mięśni. Natomiast raczej niedobrym pomysłem jest cukierek, choćby i z kofeiną, ale bez wysiadania z samochodu, ssany podczas jazdy.
Z Januszem Mierzwą, lekarzem i dyrektorem CM Hipokrates w Tychach, rozmawia Jolanta Pierończyk
Czy kawa lub cukierki kofeinowe to coś, co można polecić kierowcom na pobudzenie podczas długiej podróży samochodem?
Prawdą jest, że kofeina wyostrza zmysły i może trochę pomóc. Przez dwie-trzy godziny możemy rzeczywiście czuć w sobie więcej sił. Ja osobiście na co dzień kawy nie piję, ale przyznam się, że w czasie dłuższej podróży samochodem stosuję takie wspomagacze. Trzeba jednak pamiętać, że kawa pomaga tylko do pewnego momentu.

Czy jest w stanie wygrać z nocną sennością?
Pomiędzy północą a godziną trzecią czy czwartą nie radziłbym ryzykować. Lepiej zjechać na parking i uciąć sobie półgodzinną drzemkę.

A cukierki z kofeiną? Też mogą pomóc?
Kofeina zawsze działa tak samo, niezależnie od tego, czy jest podana w postaci cukierków czy kawy. Ja jednak radziłbym połączenie jej działania z ruchem. Chciałbym bowiem podkreślić, że prócz drzemki bardzo dobrze działa na nas gimnastyka: ćwiczenia rozciągające, potruchtanie w miejscu. Gdybym miał jednak wybierać między kawą a cukierkiem, to wybrałbym to pierwsze, bo wymaga zatrzymania i małego spaceru. A sam cukierek podczas jazdy może wręcz usypiać, zwłaszcza gdy w samochodzie będzie ciepło.

Usuwają zmęczenie i poprawiają sprawność myślenia, ale nie u wszystkich

Kawa
Zawarta w niej kofeina pobudza organizm, zwiększa sprawność myślenia, znosi zmęczenie psychiczne i fizyczne. Bezpośredni wpływ kofeiny zaczyna się odczuwać po około półgodzinie.

Herbata
Rozszerza naczynia krwionośne mózgu, powodując jego lepsze ukrwienie i dotlenienie, a tym samym usuwa uczucie zmęczenia, pobudza i aktywizuje do pracy umysłowej.

Napoje energetyzujące
Efekt ich działania na organizm można porównać do efektu wypicia filiżanki mocnej kawy wraz z kawałkiem czekolady. Czujemy się rozbudzeni oraz bardziej skoncentrowani. Pobudzające działanie napojów energetyzujących jest jednak krótkotrwałe i szybko powraca uczucie zmęczenia.


*Euro 2012 w DZ: eksperci typują wyniki meczów, wywiady z gwiazdami, strefa kibica
*Nowy podział Śląska: koniec woj. opolskiego i śląskiego, wspólne górnośląskie

Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!