Kluski z oliwą: co dali nam Włosi i Hiszpanie?

O kuchni później, na razie o słowach. Makaronizmów i innych zapożyczeń językowych, szczególnie z Włoch, ci u nas dostatek. Jemy kalafiory, pory i pomidory. Podziwiamy biblioteki, teatry z loggiami i salami, w których grają koncerty na wiolonczele, a potem jest bankiet z fontanną z konfetti. Ile italianizmów Państwo naliczyliście? 12, zgadza się?
Iberyzmów w polszczyźnie jest mniej, z racji rzadszych kontaktów polsko-hiszpańskich na przestrzeni lat. Ale znamy paru toreadorów w sombrerach pod banderą Don Kichota, którzy po rodeo nałożyli embargo na marihuanę i sjestę z moskitami, prawda? Cóż, que sera, sera…

Dzięki Bonie Sforzy, a właściwie jej małżeństwu z Zygmuntem Starym, polska XVI-wieczna młodzież wyjeżdżała na studia zagraniczne, nad Wisłą rozwijał się włoski renesans, a na stołach pojawiła się włoszczyzna.
Z drugiej strony, za polityka można by uznać żyjącego w tych samych czasach Piotra Roizjusza (czyli Pedro Ruiza de Morosa), który był hiszpańskim prawnikiem i profesorem Akademii Krakowskiej. To jego sportretował we fraszce "O doktorze Hiszpanie" Jan Kochanowski. Ciekawiej jest w polityce współczesnej. Dzięki Silvio Berlusconiemu wiemy, co to "bunga-bunga", a Jose L. Zapatero zawdzięczamy "zapateryzm". Doczekaliśmy się także naszych odpowiedników tych hiszpańskich i włoskich osobistości. Janusz Palikot bywa nazywany "polskim Berlusconim", zaś biało-czerwonym Zapatero był kiedyś Grzegorz Napieralski.

Włosi wybaczą, ale pizza to dziś nasze danie narodowe. Przynajmniej jeśli chodzi o jego popularność. Pokochaliśmy spaghetti i wszystkie inne odmiany makaronu. Każda Polka wie, jak przyrządzić lasagne, choć na patelni rozklejają się jej mielone, a i z bigosowaniem bywa na bakier.

Wypełnij ankietę i wygraj nowego iPada

Włoskie parmezany, mozza- relle i gorgonzole łechcą nasze podniebienia przyjemniej niż polska bryndza. Fakt, kuchnia hiszpańska to pod naszymi strzechami większy rarytas, choć paella, gazpacho czy tradycyjna tortilla (nie placek kukurydziany, ale coś jak omlet z jajek, ziemniaków i cebuli) warte są grzechu. Jeszcze rzut oka na butelkę z oliwą i oliwki. Skąd przyjechały? Pewnie z ojczyzny Ramosa i Torresa.

Włoska muzyka wielu kojarzy się głównie ze złotymi czasami "italo disco", dzięki którym zawdzięczamy disco polo. Inni wspomną Erosa Ramazzottiego, a ci bardziej wymagający powiedzą: Ennio. Ennio Morricone.
Włoskie kino dało nam Felliniego, Mastroianniego i Monikę Bellucci. A hiszpańskie Almodovara i Amenabara. I Banderasa - krzykną panie. I Penelope Cruz - odpowiedzą panowie. I horror "Rec" - lękliwie dodadzą dzieci. A gdzie dzieła Rafaela, Leonardo i Michała Anioła oraz Dalego, Picassa, Velasqueza i Goi? Patrzmy, słuchajmy, podziwiajmy.

Czyli sztuka kochania i sztuka życia. W naszej kulturze Włosi i Hiszpanie funkcjonują od lat jako gorącej krwi kochankowie, którzy wiedzą, jak zrobić dobre wrażenie na kobietach, pachną perfumami, ich fryzury mienią się w blasku księżyca, a ich samochody nie mają dachu. Wyśmienici tancerze, romantyczni wojownicy.
Randka marzeń przeciętnej Polki odbywa się nad brzegiem morza w San Remo, przy butelce wina Chianti lub Rioja i serenadą pod oknem, gdy już jest po wszystkim. Polscy kochankowie muszą nadążać za tymi wyobrażeniami. I nieśmiało kwilą, że randka może tylko w Czeladzi, że morze daleko i nawet dworca nie ma, ale przynajmniej polski kochanek się nie spóźnia. Włoski i hiszpański brak punktualności to często nasza jedyna linia obrony.

*Euro 2012 w DZ: eksperci typują wyniki meczów, wywiady z gwiazdami, strefa kibica
*Nowy podział Śląska: koniec woj. opolskiego i śląskiego, wspólne górnośląskie