Katowiccy kardiolodzy szukają drogi do nieśmiertelności

To właśnie z tymi komórkami, a właściwie jednym z ich rodzajów, czyli VSELAMI, wielkie nadzieje wiąże współczesna medycyna. Ufajmy, że pomogą w terapii wielu chorób, a przede wszystkim w regeneracji zniszczonych przez choroby narządów, np. mózgu po udarze czy serca po zawale.

Badanie, które zostanie przeprowadzone w katowickiej klinice, to jedno z działań podjętych przez konsorcjum polskich uczelni medycznych, które pod kierownictwem prof. Mariusza Ratajczaka (odkrywcy VSELI, uchodzącego za polskiego kandydata do Nagrody Nobla) ma sprawdzić, w jakich przypadkach można skutecznie stosować komórki macierzyste.

Komórki macierzyste to komórki podobne do embrionalnych. Są bazą do powstania tkanek.

- Nazywam je diamentami. Nie było łatwo je znaleźć, bo komórki te są naprawdę bardzo małe i zdarzają się raz na 100 tysięcy innych występujących w szpiku komórek. Poza tym mają skłonność do chowania się w kieszonkach innych komórek - wyjaśniał nam prof. Ratajczak, gdy w 2008 roku został doktorem honoris causa Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.

Mało który medyczny termin zrobił w ostatnich latach tak zawrotną karierę jak komórki macierzyste. Według prof. Rataj-czaka, mogą być źródłem naszej nieśmiertelności. Znajdują się w krwi pępowinowej oraz w szpiku kostnym.

- Nadzieje związane z tymi komórkami są bardzo duże i nie dotyczą tylko kardiologii, ale także i innych dyscyplin medycznych. Śląski Uniwersytet Medyczny jako uczestnik konsorcjum koordynuje część kardiologiczną - mówi prof. Michał Tendera kierownik III Kliniki i Katedry Kardiologii .

Czego już dowiedzieli się nasi naukowcy? Okazało się, że komórki macierzyste wydzielane są ze szpiku do krwi w okresie stresu, jakim jest m.in. zawał serca czy operacja kardiologiczna, ale też pojawiają się podczas wysiłku. Ich pojawienie się to forma samoobrony organizmu. Ważne, by te komórki wyselekcjonować i jeszcze raz wprowadzić do uszkodzonego narządu. - Po prostu znajdują się w stanie uśpienia i potrzebują bodźca, by je obudzić - wyjaśnia prof. Tendera.

Kolejnym krokiem jest właśnie badanie kliniczne dla chorych z chorobą wieńcową, koordynowane przez doc. Wojciecha Wojakowskiego.

Dlaczego naukowcy uważają, że komórki mogą pomóc w leczeniu tego schorzenia ? - Nasza terapia jest przeznaczona dla wyselekcjonowanej grupy chorych, u których nie jest skuteczne leczenie chirurgiczne, ani żadne leki. Będziemy obserwować, czy po podaniu komórek przepływy krwi w sercu poprawią się i jak przebiega spodziewana przez nas regeneracja niedokrwionego obszaru - dodaje prof. Tendera.

Warto dodać, że kolejną grupą chorych, dla których szansą na zdrowie mogą okazać się komórki macierzyste są… wcześniaki. Prof. Bogusław Machaliński z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego prowadzi badania nad zastosowaniem w terapii wcześniaków ich własnej krwi pępowinowej, która zwykle wraz z łożyskiem jest utylizowana. Tymczasem w tej krwi znajdują się komórki macierzyste, których podanie może okazać się dla przedwcześnie urodzonych maluszków bezcenne. - Obserwujemy grupę sześciorga dzieci i wstępne wyniki są obiecujące - mówi nam prof. Machaliński.

Uczelnie razem

Polskie badania nad komórkami macierzystymi nie byłyby możliwe, gdyby nie współpraca polskich uczelni, które stworzyły specjalne konsorcjum i podzieliły się pracą badawczą.

W skład konsorcjum wchodzą: Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Uniwersytet Jagielloński, Śląski Uniwersytet Medyczny oraz Polska Akademia Nauk. Projekt, współfinansowany z Unii Europejskiej, rozpoczęto w 2009 roku, a ma się zakończyć w 2015. Odkrywcą komórek VSEL, to skrót od Very Small Embryonic-Like (stem cells), jest hematolog prof. Mariusz Ratajczak, dyrektor Stem Cell Biology Program w Centrum Onkologii Jamesa Browna na Uniwersytecie w Louisville oraz naukowiec PUM. AGA

*Euro 2012 w DZ: eksperci typują wyniki meczów, wywiady z gwiazdami, strefa kibica
*Nowy podział Śląska: koniec woj. opolskiego i śląskiego, wspólne górnośląskie