Spór o Muzeum Śląskie będzie zażegnany? Jest na to szansa

Nie jest natomiast przesądzone, jakie treści historyczne wypełnią tę multimedialną przestrzeń. Dobrze się stało, że marszałek woj. śląskiego, Adam Matusiewicz, zapowiedział otwartą debatę na ten temat. Do jej przygotowania upoważnił swojego pełnomocnika dr. Andrzeja Krzystyniaka.

Ekspozycja dotycząca dziejów Górnego Śląska zajmie 1 365 mkw., będzie na najniższej kondygnacji nowego budynku muzeum, czyli prawie 14 metrów poniżej poziomu terenu.

Wytyczne do scenariusza ekspozycji, zaprezentowane w połowie roku przez Leszka Jodlińskiego z Muzeum Śląskiego, wywołały spory w wielu środowiskach, w tym naukowym, bo dzieje Górnego Śląska nie poddają się jednostronnym opisom. Bulwersowało opinię niezrozumiałe podejście, np. do Kulturkampfu, marginalizowanie powstań śląskich, pomniejszanie zasług Wojciecha Korfantego, nieobecność wielu postaci czy wydarzeń, jak represji niemieckich z lat wojny.

"Tak ważna ekspozycja, w tak prestiżowym miejscu nie może prezentować tylko jednej opcji. Ważne jest zachowanie proporcji i równowagi między różnymi poglądami" - pisał na łamach DZ prof. Zygmunt Woźniczka, historyk UŚ apelując o swoisty "śląski okrągły stół", przy którym ludzie kultury i nauki wymienialiby poglądy i dążyli do konsensusu. Wystawa w Muzeum Śląskim powinna być jego swoistym podsumowaniem.

- Rozmowy na temat historii Górnego Śląska, która ma być pokazana w muzeum, są już bardzo emocjonalne i ta ostra wymiana zdań pomiędzy obiema stronami prowadzi tylko do tego, że "kaleczymy" siebie nawzajem. Czas to przerwać - twierdzi Jacek Kurek, historyk UŚ. - Gdyby rzeczywiście doszło do otwartej debaty, chętnie zasiadłbym na widowni. Ale ona musi być zróżnicowana i na równych zasadach. Widziałbym w niej obok siebie zarówno Tadeusza Kijonkę, jak i Zbigniewa Kadłubka, a wiem, że panowie różnią się w swoich poglądach na Śląsk. Nikomu nie zamykałbym drogi do tego dialogu, bo to ma być muzeum, z którego dumni będą nie tylko Ślązacy, ale cały region.

Na ten dialog jest 60 dni. Tyle czasu ma firma AdVenture na przygotowanie już szczegółowego projektu z uwzględnieniem wytycznych sądu konkursowego. Musi też uwzględnić nowe wytyczne wypracowane w dyskusji zapowiedzianej przez marszałka Matusiewicza.

Inwestycja powstaje na terenie dawnej kopalni Katowice. Ostatnio rytm prac budowlanych zakłóciło obsuwanie się ziemi. Takie utrudnienia chyba można było przewidzieć.

W wędrówce po historii Śląska podążać będziemy za światłem

Rozmowa ze Sławomirem Mazanem, dyrektorem zarządzającym spółki AdVenture z Katowic
Jest pan...
Finansistą z wykształcenia, a mój wspólnik w firmie, Jarema Szandar, dyrektor artystyczny, jest specjalistą ds. zarządzania.

Ludzie renesansu, bo też kręcą reklamy, piszą scenariusze, reżyserują?
Projektujemy i realizujemy ekspozycje multimedialne. Mamy studio filmów dźwiękowych, zespół programistów i grafików komputerowych.

A na koncie m.in. Muzeum Browaru Żywiec, ekspozycję w Kopalni Soli w Bochni.
W obu przypadkach są to podróże w czasie. Trasa turystyczna w Bochni umożliwia zwiedzanie podziemnych chodników na głębokości 200 metrów i na długości 1,5 km. Mamy iluzję, że stoimy obok średniowiecznych górników, że mówią do nas królowie.

Scenariusz wystawy historycznej dla Muzeum Śląskiego był dużym wyzwaniem? 
Niewątpliwie tak, ale głównie z powodu bardzo skomplikowanej historii Górnego Śląska, a także sporów, jakie się toczą wokół tych dziejów. 

Wytyczne do scenariusza budzą kontrowersje. Jesteście gotowi na zmiany?
Czas pokaże. Przygotowaliśmy wystawę spójną i całościową. Pracowało nad projektem 14 osób i wydaje się, że znaleźliśmy uniwersalną formułę dla narracji: tezy ks. Emila Szramka, który mówił, że Górny Śląsk był w swoich dziejach pomostem, pobojowiskiem, narożnikiem i nagrodą.

"Światło historii", z tytułu wystawy, dokąd prowadzi?
Światło jest ważne w naszych ekspozycjach, bo może rozpraszać albo pędem zaprowadzić w kosmos. Najpierw mamy wrażenie, że świetlik, niczym promyk słońca, prowadzi nas w głębię. Skaczemy między różnymi przestrzeniami i trafiamy, np. na izbę przyjęć, co jest nawiązaniem do wydarzeń w kopalni Wujek.

Wchodzimy też do wojennych okopów?
Postanowiliśmy nie ruszać się ze Śląska. O wojnie opowiedzą listy z frontu.

Koszt wystawy, 9 mln zł, jest realny?
Tak. Dobierzemy odpowiednie materiały i technologie.

*Plebiscyt Młoda Para 2012 ZOBACZ ZDJĘCIA KANDYDATÓW i ZAGŁOSUJ
*Budowa dworca w Katowicach: Hala, perony ZDJĘCIA i WIDEO
*Marsz Autonomii przeszedł przez Rybnik. Zobacz ZDJĘCIA
*Wielka Debata o Śląsku: Semka kontra Smolorz ZDJĘCIA i WIDEO