Nie ma narkotyków, ale są dopalacze

- Funshopy to sklepy skierowane do ludzi młodych, lubiących dobrą zabawę i muzykę. Docelowo ma być w nich sprzedawanych 1500 produktów, które będą związane z tematyką zabaw i imprez. W asortymencie sklepu, obok dopalaczy, dostępne będą tak unikatowe produkty jak: beznikotynowe papierosy, wódka w żelu, cygara, fajki wodne, przebrania na imprezy, maski, gadżety, upominki, fajerwerki czy rzadko spotykane alkohole. Chcemy, aby każdy imprezowicz znalazł w sklepie coś dla siebie, aby mógł dobrze się bawić w klubie, na dyskotece, prywatce czy zabawie sylwestrowej - mówi Piotr Domański, rzecznik prasowy właściciela sklepów, brytyjskiej firmy World Wide Supplements Importer.

Specjaliści z ośrodka leczenia uzależnień Monar są przerażeni. Ich zdaniem, to prosta droga do uzależnienia.

- Tam sprzedają substancje, które mają w składzie BZP, substancję psychoaktywną o działaniu stymulującym, która ma około 10 proc. amfetaminy - mówi Renata Lipnicka, szefowa Monaru w Częstochowie. - Zażywanie tych środków powoduje, że młodzież przestaje na trzeźwo oceniać otoczenie. Szybko zaczyna potrzebować silniejszych środków.

Substancje psychoaktywne powodują podobne skutki jak narkotyki: psychozy, zaburzenia łaknienia, zaburzenia snu, rozchwianie emocjonalne.

Jeszcze w tym roku powinna zostać znowelizowana ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z 2005 r. Nowela przewiduje zapis o zakazie sprzedaży bez recepty środków, w których jest zawarte BZP.
Tymczasem młodzież korzysta z okazji i kupuje środki pobudzające.

- To jest fajne, można się poczuć na luzie - uważa Tomasz, przyszłoroczny maturzysta. - I jest kondycja na całą noc.

Na forach internetowych można przeczytać euforyczne opinie o dopalaczach: kto raz miał już te dropsy koniecznie musi jeszcze raz. W Polsce jest już prawie 30 takich sklepów. Do końca roku ma być ich 50.

Spółka zarzeka się, że każdy klient przed zakupem dopalaczy, musi okazać dowód osobisty. I zastrzega, że w związku z pojawieniem się w Polsce sklepów oferujących łudząco podobny asortyment do sklepów funshop, nie może dać gwarancji swoich badań, co do składu i jakości produktów oferowanych w tych sklepach.

Bardzo łatwo o rejestrację

Firma World Wide Supplements Importer jest międzynarodową spółką z siedzibą w Manchesterze.

Jej sklepy działające w Polsce mają w dokumentach wpisaną sprzedaż "produktów innych niż żywnościowe, gdzie indziej niesklasyfikowanych". To jest zapis umożliwiający rejestrację sklepów z takimi używkami. W sierpniu 2008 r. Ministerstwo Zdrowia zapowiadało, że najdalej w ciągu półtora miesiąca zakaże sprzedaży dopalaczy. Od tego czasu otwarto trzy nowe sklepy z tymi artykułami.

Nawet po nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii mogą na rynku szybko pokazać się nowe substancje o podobnym działaniu. Skład chemiczny dopalaczy bowiem jest projektowany komputerowo. Wystarczy, że producenci zmodyfikują cząstki w niej zawarte, a następnie będą sprzedawać środki pod inną nazwą. I oczywiście legalnie, bo nie będzie ich obejmował zakaz. Tak powstaje chemiczne błędne koło.