Śląska godka stanie się językiem dzięki urzędom i tablicom?

- Nasi pracownicy w większości znają śląską mowę, ale nie znają przecież wszystkich słów. Poza tym ktoś, kto załatwia urzędową sprawę, bywa zestresowany i jak pracownik wtrąci jakieś gwarowe określenie, to po prostu atmosfera staje się swobodniejsza - wyjaśnia Adam Nowak, rzecznik urzędu. Jak dodaje Wojciech Grzesiczek z wydziału komunikacji społecznej UM w Rudzie Śląskiej, internetowy słownik miał być przede wszystkim atrakcją. - W naszym mieście śląska gwara jest szczególnie popularna i używana, a ponadto nazwa miasta zobowiązuje - uśmiecha się Grzesiczek.

DWUJĘZYCZNE TABLICE W GMINIE KRZANOWICE - PO POLSKU i NIEMIECKU - ZOBACZ ZDJĘCIA

Każdy, kto ma ochotę, może też uzupełniać słownik i wnioskować o dopisanie jakichś słów lub zwrotów. - Nie jest to inicjatywa ekspercka, językoznawcza, ale po prostu użytkowa. Słownika nie przygotował przecież naukowiec, ale po prostu wykonawca strony - mówi Nowak.

Życie codzienne dostarcza wielu śmiesznych przykładów związanych z polsko-śląskimi nieporozumieniami językowymi. - Często dochodzi do nich u lekarza. Np. śląskie omy mówią, że boli, gdy kucają, czyli po śląsku kaszlą, ale lekarz leczy je na kolana - wyjaśnia regionalista z Tychów Dariusz Dyrda i dodaje: - A jak lekarz przepisuje czopki, to noszą po prostu czapki.

Posłowie kolejną kadencję próbują przeforsować pomysł, by zmienić jej status z gwary na język regionalny. Założyli nawet Zespół Parlamentarny ds. Pielęgnowania Śląskiej Godki. Do posła Marka Plury z PO, który patronuje przedsięwzięciu, trafiło już ok. 20 uchwał intencyjnych rad gmin i powiatów z województw śląskiego i opolskiego z wyrazami poparcia dla poselskiej inicjatywy. - Czekamy na analizy ekspertów, których znów poprosiliśmy o opinie w sprawie godki. Wyniki spisu powszechnego, zgodnie z którymi posługiwanie się godką zadeklarowało pół miliona ludzi, stwarzają nową jakość. Niestety ci, od których zależy los godki, zachowują się jakby trzymali w ręku gorący kartofel, chcą jak najszybciej podrzucić go komuś innemu - wyjaśnia poseł Plura.

Niewykluczone, że posłowie, jeśli będą na to środki, sięgną też do zagranicznych ekspertów.

Jak wynika z analizy przygotowanej przez Biuro Analiz Sejmowych w Czechach, Słowacji i Niemczech, choć w żadnym z tych krajów śląski nie został uznany za język, to "od wielu lat także w międzynarodowych środowiskach naukowych slawistów podejmowane są próby klasyfikacji śląskiego jako odrębnego języka słowiańskiego". Z dokumentu dowiadujemy się między innymi, że "Reinhold Olesch, niemiecki slawista rodem z Górnego Śląska, uznaje język śląski za swój język ojczysty, a również brytyjski historyk Norman Davies uważa, że etnolekt śląski należy klasyfikować jako odrębny język".

"Także slawiści amerykańscy klasyfikują - za amerykańską Encyklopedią Słowiańską - śląski język jako odrębny twór językowy" - piszą polscy urzędnicy.
Ocena ta nie oznacza oczywiście, że zdanie polskiego rządu na temat śląskiej godki będzie pozytywne. Z projektu opinii, która od kilku miesięcy krąży jak UFO między resortami, wynika, że to głównie spodziewane koszty finansowe stoją na przeszkodzie uznania godki za język regionalny. Po prostu z budżetu trzeba by wysupłać dodatkowe pieniądze. Według symulacji resortu administracji i cyfryzacji, miałoby to być około pół miliarda zł rocznie. Dla porównania warto dodać, że w Katalonii, na którą lubią się powoływać regionaliści w Polsce , dwa lata temu na wspieranie katalońskiego wydano 150 mln euro. Teraz jednak w związku z kryzysem trzeba ciąć wydatki.

Ruch Autonomii Śląska tymczasem metodą faktów dokonanych już umieszcza dwujęzyczne tablice śląsko-polskie. Na razie na Opolszczyźnie. Pierwsza stanęła w miejscowości Większyce, a na kolejne zbierane są pieniądze. - Robimy to całkowicie społecznie sięgając do kieszeni tych, którzy nas wspierają. Tablice nie będą stały w pasach drogowych, ale na terenach prywatnych - wyjaśnia Piotr Długosz, przewodniczący Rady Górnośląskiej.

DWUJĘZYCZNE TABLICE W GMINIE KRZANOWICE - PO POLSKU i NIEMIECKU - ZOBACZ ZDJĘCIA

Na razie nie są jeszcze znane szczegółowe wyniki spisu, ale mogą mieć ogromne konsekwencje w codziennym życiu. Jeśli okaże się, że w poszczególnych gminach osób deklarujących się jako mówiące po śląsku będzie 20 proc., to wtedy godka stanie się w danej miejscowości drugim językiem urzędowym. Po śląsku i po polsku byłyby tworzone np. urzędowe formularze. To realny scenariusz, z którego nie wszyscy zdają sobie sprawę, a niewątpliwie będzie to kolejny punkt zapalny w stosunkach polsko-śląskich.

Dziś Ślązacy skupiają się na udowodnieniu, że język śląski nie jest tylko projektem politycznym. Stowarzyszenie Osób Narodowości Śląskiej w ramach Ślonskiej Bibliotyki będzie dwa razy do roku wydawać książki po śląsku, albo o Śląsku.

Zwolennicy śląskiego języka regionalnego ubolewają jednak, że obecnie mamy śląski galimatias, bo nieprzestrzegane są jednolite zapisy liter i zwrotów.

Dlatego na połowę grudnia zapowiedziano zwołanie pierwszego posiedzenia Rady Języka Śląskiego, której zadaniem będzie uporządkowanie śląszczyzny.

Język urzędowy jest tragicznie drętwy, ale w połączeniu ze śląszczyzną możemy mieć niezły kabaret. Słowo piznąć, czyli uderzyć, np. papierami, znamy niemal wszyscy. Chcesz sprawić przyjemność Ślązaczce w urzędowym okienku? Powiedz jej, że ma piękne "żałośnice", czyli kolczyki oraz zaszpanuj "mobilniokiem", a więc telefonem komórkowym. Jak zmierzły księgowy powie ci "ty pytoku", to wiedz, że nie chodzi mu o twoje pytania, a o żebraka. Obraża cię po prostu. AGA

*Zniewalający wystrój restauracji Kryształowa Magdy Gessler ZOBACZ ZDJĘCIA i WIDEO
*Wszystkie barwy Niepodległości w obiektywach reporterów Dziennika Zachodniego ZDJĘCIA
*Euforia na koncercie Kultu w Spodku [ZDJĘCIA i WIDEO]