Przepisy, które wchodzą w życie od nowego roku

Najważniejsza korekta to zastąpienie starej, trzystopniowej skali podatkowej PIT, czyli znanych stawek 19, 30 i 40 proc., nową z dwiema obniżonymi stawkami: 18 i 32 proc. Graniczny próg między nimi jest dość wysoki - 85.528 zł.

Nie zmienia się natomiast kwota, dla której podatek wynosi zero, czyli kwota wolna od podatku. I w 2008 roku, i w 2009 wynosi ona 3.091 zł. Ponieważ w pierwszym przedziale dochodowym przyjęto niższą kwotę zmniejszającą podatek (556 zł 02 gr, zamiast wcześniejszej 586 zł 85 gr), w przyszłym roku również nieco niższa będzie ulga na dzieci znana jako ulga prorodzinna. Wyniesie ona 1.112,04 zł na każde dziecko. Dziś jest to 1.173,70 zł.

Najbardziej na obniżce podatków zyskają osoby, które dziś płacą podatek według drugiej i trzeciej stawki, czyli o zarobkach przekraczających 4.425 zł brutto miesięcznie.

Jeśli ktoś zarabia ponad 4.425 zł, ale mniej niż 8.247 zł miesięcznie, to od nadwyżki miesięcznych dochodów ponad 4.425 zł zapłaci tylko 18 proc. podatku, a nie jak dotychczas 30 proc.

Jeśli natomiast ktoś zarabia ponad 8.247 zł, to od nadwyżki ponad tę sumę zapłaci tylko 32-procentowy podatek zamiast dotychczasowego 40-procentowego.

Osoby o dochodach nieprzekraczających 4.425 zł zyskają stosunkowo najmniej, ponieważ ich obciążenie podatkowe spadnie tylko z 19 do 18 proc.

Od 1 stycznia 2009 r. wzrośnie kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę - z 1.126 zł do 1.276 zł. Tyle mają zagwarantowane pracownicy zatrudnieni w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy. Mniej, bo 80 proc. kwoty 1.276 zł, czyli 1.020,80 zł, mogą zarabiać jedynie debiutanci na rynku pracy, a więc osoby w pierwszym roku zatrudnienia.

W nowym roku wchodzą w życie przepisy ustawy o emeryturach pomostowych. Rok 2008 jest ostatni, w którym obowiązują wcześniejsze emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Prawo do nich zachowają nieliczni: osoby urodzone przed 1949 rokiem i te urodzone później, które warunki stażu i okresu zatrudnienia (przy pracach uciążliwych) spełniły do końca 2008 r. Po odrzuceniu prezydenckiego weta (19 XII), prawo do pomostówek zachowa tylko ok. 270 tys. zatrudnionych zamiast miliona, którzy dotąd figurowali na listach. W ustawie zapisano 36 prac w szczególnych warunkach i 24 o szczególnym charakterze. Łącznie przedstawiciele 60 zawodów zachowają prawo do otrzymania emerytury pomostowej.
Są nowości w ustawie o CIT. Podatek CIT jest podatkiem dochodowym od osób prawnych. Jest to podatek bezpośredni, który płacą osoby prawne od uzyskanych dochodów, a w niektórych przypadkach od uzyskanych przychodów.

Spółki będą mogły wrzucić w koszty wydatki na zaniechane inwestycje oraz darowizny żywności dla organizacji charytatywnych. Będą mogły też odliczać wynagrodzenia pracowników jeszcze przed wypłatą. To najważniejsze i korzystne dla firm zmiany w tej ustawie. Są jednak i takie, z których przedsiębiorcy się nie ucieszą. Chodzi o opodatkowanie przy przekształceniu zatrzymanego w spółce zysku.

Zmiany wejdą w życie 1 stycznia 2009 r. i będą mieć zastosowanie do dochodów osiągniętych od tej daty (z wyjątkiem przepisów o zaliczkach za ostatni miesiąc roku podatkowego, które wejdą w życie dopiero 1 stycznia 2010 r.).

Jeżeli jednak rok podatkowy spółki nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym i rozpoczął się przed 1 stycznia 2009 r., musi ona stosować dotychczasowe przepisy do końca rozpoczętego roku podatkowego, natomiast nowe uregulowania od początku kolejnego.

Przedsiębiorcy będą mogli zaliczyć do kosztów podatkowych wartość żywności darowanej organizacjom pożytku publicznego, więc nie muszą się bać, że np. podarowanie chleba stowarzyszeniu bezdomnych skończy się dla nich bankructwem.

1 stycznia 2009 r. wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące podatku od spadków i darowizn.

Obowiązujący dotychczas miesięczny termin do zgłoszenia nabycia rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zostaje wydłużony do 6 miesięcy. Termin ten jest liczony od dnia powstania obowiązku podatkowego (np. przy nabyciu spadku jest to uprawomocnienie się postanowienia sądu o nabyciu spadku).

Osoba, która nabyła spadek lub darowiznę, powinna jak najszybciej złożyć do swojego urzędu skarbowego wypełniony druk SD-Z2. Zgłoszenie nabycia rzeczy lub praw majątkowych w terminie jest niezbędne, by małżonek, dzieci, rodzice lub rodzeństwo, którzy ten spadek dziedziczą, mogli skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

W przypadku uzyskania darowizny przekazanej w formie aktu notarialnego nie ma obowiązku zgłaszania tego faktu do naczelnika urzędu skarbowego.

Wydłużony 6-miesięczny termin dotyczy spadków i darowizn wobec których obowiązek podatkowy powstanie po 31 grudnia 2008 r.

Od 2009 r. będą nowe banderole na wyroby akcyzowe. Producenci, importerzy, nabywcy wyrobów akcyzowych są zobowiązani do zastosowania tych banderol do oznaczania wyrobów. Nowe znaki akcyzy trzeba będzie nałożyć również na wyroby akcyzowe przeznaczone do dalszej sprzedaży (dotyczy np. sklepów, hurtowni).

Nowelizacja przewiduje wprowadzenie nowych wzorów banderol na wyroby:
tytoniowe - od 1 stycznia 2009 r.,
spirytusowe i winiarskie - od 1 marca 2009 r.

Projekt przewiduje m.in. mniej serii banderol na wyroby spirytusowe i winiarskie.

Z początkiem 2009 r. zacznie obowiązywać nowe zwolnienie dotyczące przychodu ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych przed upływem pięcioletniego okresu od ich nabycia. Podatku nie będzie, gdy pieniądze uzyskane ze sprzedaży przeznaczymy na cele mieszkaniowe. Nowe zwolnienie przypomina to, które obowiązywało do końca 2006 r.

Zgodnie z ustawą Prawo akcyzowe, zmienią się zasady opodatkowania samochodów osobowych. Od 1 stycznia 2009 r. akcyza od aut będzie pobierana tylko raz, a nie jak jest dziś, w związku z każdą transakcją przed rejestracją auta na terenie kraju. Ustawa określa maksymalną akcyzę na samochody w wysokości 65 proc. ceny sprzedaży. Efektywna stawka została jednak obniżona w rozporządzeniu i niezależnie od wieku samochodu wynosi 13,6 proc. (dla pojemności silnika powyżej 2000 cm3) i 3,1 proc. (dla pozostałych).