Powiat zamierza odebrać państwu podnoszący się z ruin śląski zabytek

- Chcemy przejąć zamek nieodpłatnie. Mamy mocne argumenty. Przede wszystkim to my zdobyliśmy pieniądze na jego odbudowę. Sami też wyłożymy pieniądze. Nie chcemy łożyć na coś co do nas nie należy - mówi Adam Hajduk, starosta raciborski.

Kilka miesięcy temu ruszył remont jednego z najstarszych zabytków Śląska. Rusztowania ustawiono przy budynku bramnym zamku. Efekty są już teraz widoczne gołym okiem. "Brama" ma nową więźbę dachową. Teraz prace mają iść szybciej, bo zakończono część prac wewnątrz obiektu, który ma być gotowy w maju przyszłego roku. Nawet sam fakt obecności budowlańców na terenie XIII-wiecznej rezydencji księcia piastowskiego Przemysława przemawia na korzyść powiatu. Skarb Państwa, który jest właścicielem obiektu, nigdy nie znalazł pieniędzy na ratowanie tej architektonicznej perełki. Co więcej, to właśnie w wyniku jego gospodarowania zamek, który przetrwał II wojnę światową, obrócił się w ruinę.

W urzędzie wojewódzkim na razie nie chcą komentować całej sprawy. - Wiemy, że rada powiatu podjęła uchwałę w sprawie przejęcia zamku, ale pisma jeszcze nie dostaliśmy. Teraz nawet nie wiemy, czy chodzi o przekazanie, czy na przykład o zbycie obiektu - mówi Renata Kostiw z biura prasowego wojewody.

Tymczasem starosta Hajduk w ogóle nie bierze pod uwagę kupna zamku Piastów. - To nie wchodzi w grę - mówi. - Zdobyliśmy pieniądze z Unii Europejskiej na konkretny cel i określone przeznaczenie zamku po remoncie. Gdyby warunki nie zostały spełnione, trzeba by było oddać pieniądze. W przyszłości będzie tam działać nasza Agencja Promocji Ziemi Raciborskiej i Wspierania Przedsiębiorczości na Zamku Piastowskim. Poza tym zamku nie da się wycenić. Ma ogromną wartość historyczną, ale przed renowacją była to ruina. Pieniądze, które otrzymaliśmy przewyższają jego wartość - dodaje Hajduk.

Unia dała na remont zamku 5 milionów euro, a 3,6 mln zł z własnego budżetu przeznaczy powiat. Inicjatywa starostwa jest tym bardziej cenna, że według ekspertów zabytki należące do państwa obracają się w ruinę. Według raportu przygotowanego przez Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Warszawie, do Skarbu Państwa należy 15 proc. tzw. zabytków nieruchomych w kraju. Remontu kapitalnego wymaga 26 proc. z nich. Okazuje się też, że państwo chętniej sprzedaje zabytki niż je przekazuje.

- Taka jest tendencja. Skarb Państwa szuka dla takich obiektów nowych właścicieli. Czasem są przekazywane instytucjom. Ostatnio właściciela zmieniły folwarki w Mikulczycach i wieża szybu Krystyna w Bytomiu - mówi Katarzyna Limanowska z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Katowicach.