Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Matura 2013: Język polski, poziom rozszerzony (ARKUSZ CKE, ODPOWIEDZI)

red
archiwum Polskapresse
"Iliada" Homera i "Olimpijski generał" Zbigniewa Herberta - opisujące Aresa były jednym z tematów matury 2013 z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Drugi temat dotyczył biblioteki, takiej jak ją w "Imię róży" opisał Umberto Eco oraz Melichior Wańkowicz w książce "Ziele na kraterze".

Czytajcie nasz serwis maturalny - PYTANIA, ODPOWIEDZI, ZDJĘCIA, WIDEO

Matura 2013: Pobierz arkusz z języka polskiego, poziom rozszerzony



PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI - JĘZYK POLSKI - POZIOM ROZSZERZONY

UWAGA! Prezentowane przykłady są propozycją poznańskich nauczycieli języka polskiego. Nie są to odpowiedzi z klucza CKE. To tylko wskazówki, które mają pomóc maturzystom porównać, czy ich sposób interpretacji pokrywa się z propozycją nauczycieli.


Temat 1. Porównaj wizerunki Aresa i sposoby oraz cele ukazania tej postaci we fragmentach eposu Homera Iliada i eseju Zbigniewa Herberta Olimpijski generał.

EKSPERT I
Wstęp
1. Kim jest Ares? Mityczny bóg wojny (mitologia grecka, w rzymskiej - jego odpowiednikiem był Mars), który walczył dzielnie, ale nie zawsze sprawiedliwie. Mimo to był symbolem męstwa i odwagi.
Rozwinięcie
Warto zacząć od "Iliady". Trzeba zwrócić uwagę na to, że w przedstawionym fragmencie rozmowy z Zeusem, Ares jawi nam się jako cwaniak i egoista. Jest zazdrosny, żądny krwi. "Lubi" wojnę. Z kolei w "Olimpijskim generale" Herbert opowiada o Aresie. To opis bardziej współczesny, Ares mógłby być terrorystą, gangsterem.
Na pewno trzeba zwrócić uwagę na to, że oba opisy różnią się od siebie: gatunkiem literackim i sposobem przedstawienia postaci. Herbert wykorzystuje ciekawe zabiegi językowe - "apostoł chaosu skapcaniał" - warto o nich wspomnieć.
Zakończenie
Trzeba wskazać dlaczego w taki sposób przedstawiono Aresa. Pierwszy fragment degraduje boga wojny, poprzez pokazanie jego wad. Drugi - to bardziej refleksja nad współczesnym typem Aresa.
Herbert udowadnia, że zło jest nadal obecne tak jak widmo wojny.

EKSPERT II
W obu fragmentach tekstów Ares, grecki bóg wojny, przedstawiony jest jako postać negatywna. Homer ukazuje go w walce, jako niezmordowanego żołnierza, którego jedynym celem jest zadawanie śmierci. Bóg wojny jest pogardzany nawet przez Zeusa, ponieważ sprowadza wojnę i niezgodę. Herbert natomiast, wychodząc od analizy starożytnych wizerunków Aresa, pokazuje go jako symbol bezmyślnego okrucieństwa i agresji, które we współczesnym świecie przybierają m.in. formę terroryzmu. Herbert zwraca uwagę na to, że Ares jest zaprzeczeniem etosu rycerskiego: nie respektuje zasad uczciwej walki i okrywa się hańbą. W celu podkreślenia negatywnej oceny boga obaj autorzy kontrastowo zestawiają go z postacią Ateny - bogini wojny sprawiedliwej.

Temat 2. Biblioteka i jej użytkownicy. Analizując i interpretując fragmenty prozy Umberto Eco Imię róży i Melchiora Wańkowicza Ziele na kraterze, porównaj przedstawione literackie obrazy i sposoby ich kreacji.

EKSPERT I
Wstęp
Zacznijmy od definicji biblioteki. Jaka była i jak się zmienia.
Rozwinięcie
Na początek - Umberto Eco "Imię róży". W jego opowieści, biblioteka jest czystą, cichą, uporządkowaną przestrzenia w której pracują skrybowie. To miejsce dla wybranych, skrywa w sobie tajemnice wiedzy. Trzeba podkreślić ciekawy sposób narracji. Dla Wańkowicza biblioteka to miejsce chaosu intelektualnego. Za dużo mebli, za dużo książek, za mało przestrzeni do pracy. Może tu przyjść każdy. Tu narracja jest humorystyczna, miejscami sarkastyczna.
Zakończenie
Biblioteka to więzienie dla książek i wiedzy. Eco mówi o zamknięciu jej przed światem zewnętrznym, jest niedostępne. Ta u Herberta jest zapomniana. Ludzie ją omijają, bo nie jest interesująca. Warto wspomnieć o tym, że teraz je się zamyka.

EKSPERT II
Temat 2. W każdym z cytowanych utworów opisana jest biblioteka oglądana oczami narratora. We fragmencie powieści U. Eco biblioteka jest miejscem tajemniczym i budzącym onieśmielenie, gdzie wykonuje się ciężką i monotonną pracę. Bibliotekarz to wtajemniczony i uprzywilejowany strażnik. W "Zielu na kraterze" książki opisane są jak żywe istoty, zróżnicowane jak społeczeństwo ludzi i rośliny w wypielęgnowanym ogrodzie. Człowiek, który porusza się po bibliotece przypomina odkrywcę nieznanego, fascynującego świata.
Analizując oba teksty należałoby zwrócić uwagę na zastosowane środki językowe: nagromadzenie specyficznego słownictwa i lekką archaizację w pierwszym fragmencie oraz połączenie metaforycznych opisów z kolokwializmami w drugim.

Możesz wiedzieć więcej! Kliknij i zarejestruj się: www.kurierlubelski.pl/piano


Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Matura 2013: Język polski, poziom rozszerzony (ARKUSZ CKE, ODPOWIEDZI) - Kurier Lubelski