Witold Gombrowicz, "Kronos". Premiera pamiętników pisarza 23 maja

"Kronos" to jedna z najbardziej oczekiwanych książek nie tylko tego roku. Książka Gombrowicza ukaże się 23 maja nakładem Wydawnictwa Literackiego.

Legendy i plotki o tym tekście krążyły od wielu lat, ale dostęp do manuskryptu miało niewielu. Żona pisarza, Rita Gombrowicz o istnieniu tekstu dowiedziała się już w 1966 roku. 


- Weszłam do pokoju i usłyszałam mniej więcej coś takiego: "Czasem notuję sprawy prywatne". Ale myślałam, że chodzi o notatki do "Dziennika". I więcej nie pytałam. Już na początku naszego związku zdecydowałam, że nie będę się wtrącać do jego pracy - powiedziała Rita Gombrowicz w wywiadzie dla ostatniego numeru "Newsweeka". 


O tym jak ważne to było dzieło świadczyła też reakcja samego Gombrowicza, który polecił żonie, by w razie pożaru wyniosła właśnie "Kronos".


- Witold był człowiekiem bardzo zorganizowanym. Mówił, że mam ratować również umowy z wydawcami. Bo jeżeli straci kontrakty, straci swe dzieło. Natomiast "Kronos" to było jego życie, jego pamięć. Nie chodziło mu o to, co się stanie z tym tekstem po jego śmierci. "Kronos" był dla niego. Witold chciał wiedzieć, kim jest naprawdę. I jakie naprawdę było jego życie. Bo wszystkie inne jego książki są literacką konstrukcją - zdradziła Rita Gombrowicz w rozmowie z "Newsweekiem".


Po śmierci męża, pojechała do Mediolanu, gdzie wywiozła całe archiwum, w tym "Kronos". Oryginał zdeponowała w banku, a wcześniej zrobiła kopię, którą Maria Paczkowska, najbliższa przyjaciółka przetłumaczyła.
"Kronos" przeleżał w torbie pod łóżkiem Rity Gombrowicz ponad 40 lat. Wdowa długo dojrzewała do myśli o jego publikacji obawiając się, że jest zbyt prywatny i obnażający. Zastanawiała się początkowo nad opuszczeniem najbardziej osobistych fragmentów, ostatecznie jednak uznając, że przypomina to zwyczaje komunistycznej cenzury.



Prace nad "Kronosem" trwały kilka lat od decyzji o udostępnieniu manuskryptu, przez liczne wersje próbne zapisu tekstu po obudowanie go komentarzami przyjaznymi dla czytelnika. 


"Od początku wiedzieliśmy, z jakim wyzwaniem edytorskim przyjdzie nam się zmierzyć. Stworzyliśmy duży zespół pod kierunkiem wybitnego znawcy twórczości Gombrowicza prof. Jerzego Jarzębskiego, w stałej konsultacji z panią Ritą Gombrowicz, która przez ten czas wielokrotnie gościła w Krakowie i pomagała w odcyfrowywaniu rękopisu. Podczas wszystkich prac edytorskich nieocenioną pomocą byli dla nas konsultanci, m.in. Zdzisław Łapiński, Wojciech Karpiński, Henryk Markiewicz" - czytamy w notce Wydawnictwa Literackiego.
" Lektura Kronosu z pewnością wpłynie na interpretację tak znanych utworów Witolda Gombrowicza jak Trans-Atlantyk, Pornografia, czy w końcu Dziennik, którego Kronos jest swoistym uzupełnieniem, a pod wieloma względami także całkowitym przeciwieństwem"

"Kronos" liczy 460 stron. Wersja w twardej oprawie kosztować będzie ok. 42 zł, a w miękkiej, ok 35 zł.



Intymnemu dziennikowi Witolda Gombrowicza dużo miejsca poświęci w tym tygodniu radiowa "Trójka". Tematem poniedziałkowego "Klubu Trójki", 13 maja po godzinie 21.05, prowadzonego przez Jerzego Sosnowskiego będzie Dziennik (klasyczny) Gombrowicza.

Gościem wtorkowego "Klub Trojki" (14 maja) będzie Rita Gombrowicz. Także we wtorek o "Kronosie" w programie "Do południa" między 9.00 a 12.00 opowiadać będą Michał Nogaś i Baszka Marcinik. W tych audycjach oraz w środę i czwartek (15 i 16 maja) przed 21.00 będę czytane fragmenty "Kronosa".