18+

Treść tylko dla pełnoletnich

Kolejna strona może zawierać treści nieodpowiednie dla osób niepełnoletnich. Jeśli chcesz do niej dotrzeć, wybierz niżej odpowiedni przycisk!

Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Karwat: W pałacu hrabiego von Donnersmarcka [ZOBACZ WNĘTRZA - ZDJĘCIA!]

Krzysztof Karwat
Wcześniej byłem tu bodaj tylko raz. Na chwilę przystanąłem w drodze z Tarnowskich Gór na lotnisko w Pyrzowicach. Łatwo tu trafić, choć hrabiowska rezydencja skrywa się wśród wielkich starych drzew. Zachowała się, bo dziwnym trafem Sowieci jej nie podpalili, choć - rzecz jasna - wnętrza zostały rozszabrowane. Potem na szczęście od razu ulokowano tu szkołę rolniczą. Trzeba więc było jakoś zadbać o pałac i jego parkowe otoczenie. Kilkanaście lat temu cały ten majątek przeszedł we władanie powiatu tarnogórskiego. No, ale wiadomo, jak to z takimi bogactwami bywa. Łatwo je roztrwonić, bo wymagają kosztownej opieki i dobrego pomysłu na przyszłe życie.

Wszystko wskazuje na to, że w Nakle Śląskim się udało. Właśnie z pompą otwarto tu Centrum Kultury Śląskiej. Nazwę przyjęto - przyznajmy - trochę buńczuczną, bo przecież jesteśmy w niewielkiej miejscowości, która nawet nie jest siedzibą gminy. Inna rzecz, wcale nie jest powiedziane, że na wsi nie można podejmować ciekawych inicjatyw, wykraczających poza kulturę biesiadną. Ambicje są duże. Myśli się o warsztatach z różnych dziedzin sztuki. O pracy z utalentowanymi dziećmi i młodzieżą. O konferencjach, sesjach i wystawach - już teraz można podziwiać m.in. malarstwo naiwne z imponujących zbiorów Gerarda Stanisława Trefonia czy porcelanę ze śląskich fabryk i manufaktur z równie imponujących zbiorów Ireny i Romana Gatysów. Sale wystawowe i konferencyjne, w przy-szłości zapewne także koncertowe, są doprawdy wspaniałe. Bagatela, w projekt uratowania tego 150-letniego neogotyku włożono 8 milionów złotych (z wielkim wsparciem unijnym).

PAŁAC W NAKLE DLA TREFONIA I ŚLĄSKIEJ PORCELANY [CZYTAJ W DZ]

A jednak pałac katolickiej linii Hencklów von Donnersmarcków - patrząc nań z zewnątrz - niewiele się zmienił od czasu mojej poprzedniej wizyty. Od razu widać, że zagrożona jest piękna wieża i nie tknięto elewacji. Okazuje się, że trzeba też koniecznie wpuścić budowlańców do piwnic i na poddasze. Zaglądnąłem też na drugą kondygnację. Tynki skuto do surowej cegły, poprowadzono i zabezpieczono przewody energetyczne, tudzież klimatyzacyjne. To tutaj ma powstać część komercyjna. Już widzę te wspaniałe komnaty. Jestem pewny - gości nie zabraknie, zwłaszcza jeśli będą mogli korzystać ze zrewitalizowanego parku i podobno gwarantującej wielkie emocje wieży widokowej. Ach, tylko kiedy? Na razie nie ma kasy.
Ale i tak już dużo zrobiono. Pomyśleć, że rezydencję tę (pierwotnie pomyślaną jako letnia) zaczął wznosić hrabia Hugon I, ten sam, który rozsiadł się w Siemianowicach Śląskich, gdzie od lat straszy jego, przecież wcale nie gorszy, pałac. Ba, w detalach i niektórych rozwiązaniach architektonicznych pierwotna rezydencja katolickich Donnersmarcków przewyższa klasą tę z Nakła.
Cóż z tego, skoro w Siemianowicach zaczęło i skończyło się na gadaniu, a w Nakle Śląskim (czytaj: tarnogórskim powiecie) napisano dobre projekty inwestycyjne, przygotowano tzw. wkłady własne i szybko doprowadzono do szczęśliwego finału. No, może półfinału...

GERARD TREFOŃ: OBRAZÓW STARCZY I DLA RUDY ŚLĄSKIEJ, I DLA NAKŁA [CZYTAJ W DZ]

Gdybyż w innych miejscach działano z taką determinacją. O siemianowickim pałacu pisywałem już jakieś 20 lat temu. Apelowałem, szukałem zrozumienia i sojuszników. Prezentowałem ówczesne pomysły i wierzyłem tym, którzy kazali mi wierzyć. Dzisiaj chyba bym się takie- go pisania nie podjął, bo to aż nudne.
Wiem, nie wystarczy chcieć. Restauracja takich obiektów wymaga ogromnych nakładów pra-cy. I pieniędzy. Dr Arkadiusz Ku-zio-Podrucki - historyk specjalizujący się w odkrywaniu dziejów śląskich rodów arystokratycznych, a teraz odpowiedzialny za działania programowe w nakielskim Centrum Kultury Śląskiej - wyliczył, że tylko w powiatach tarnogórskim, lub-linieckim, gliwickim oraz w Bytomiu i Piekarach Śląskich znajduje się około 40 podobnych rezydencji.
Rzecz jasna, nie wszystkie są w tak dobrym stanie i nie wszystkie da się uratować. W niejednym przypadku nie ma już co zbierać. Próbuje się - na przykład - znowu podnosić sprawę miechowi-ckiego zamku Tiele-Wincklerów. To - niestety - pozbawione sensu.

PAŁAC DONNERSMARCKÓW W SIEMIANOWICACH ŚL. MOŻNA BYŁO KUPIĆ NA ALLEGRO [CZYTAJ]

Pamiętam, gdy 20 lat temu chciano tę nieruchomość sprzedać za symboliczną złotówkę. I nic. Szkoda, że nie pokierowano się metodą romantyków, kochających się w tzw. trwałych ruinach. Doprawdy, lepiej byłoby zachować (i chronić!) zabytkową ruinę, wtopić ją w uporządkowane otoczenie, niż dopuszczać do kompletnej degradacji.



*Operacja przeszczepu twarzy: Poznaj pacjenta i autorów sukcesu [ZDJĘCIA + OPINIE + KOMENTARZE]
*MISS ŚLĄSKA I ZAGŁĘBIA 2013: TEGO NIE ZOBACZYCIE W TELEWIZJI
*Maluch z Allegro: Fabrycznie nowy Fiat 126 z 1979 r. i wielki skandal
*Dni Miast 2013 [PROGRAM IMPREZ]: Chorzów, Będzin, Ruda, Sosnowiec, Wodzisław i inne!

Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!