Rap po śląsku: Słuchej, co gro Sztigar Bonko [WIDEO]

Dla niewtajemniczonych: Cypress Hill to kultowa kapela hip-hopowa z Los Angeles, synonim tego wszystkiego, co było dobre w tej muzyce w latach jej rozkwitu, czyli w ostatniej dekadzie ubiegłego stulecia. Do kanonu weszły takie kawałki, jak "Insane in the Brain" czy "How I Can Just Kill a Man". Tyle przypomnienia.

Z Kalifornii przenosimy się do górniczego Jastrzębia. Mieszkał tam kiedyś chłopak, marzący, że zostanie 4. członkiem Cypress Hill. Zapewne nie tylko on. W latach 90. pionierzy hip-hopu w całej Polsce zarzynali kasety magnetofonowe, na których można było usłyszeć charakterystyczny głos B-Reala, lidera formacji z LA.
DJ spod ziemi
Chłopak z Jastrzębia? Nazywał się Michał Baj. W liceum zafascynował go rap, na kupionych w komisie gramofonach Unitra próbował tego, dzięki czemu sławni stali się jego amerykańscy idole. Dziś 31-letni Michał znany jest jako DJ Eprom. Na koncie ma didżejskie tytuły mistrza świata i mistrza Polski, jest cenionym artystą i producentem, współpracującym z takimi gwiazdami jak Fisz i Emade. Bonko to jego najnowsze wcielenie.

Serwis YouTube od kilku tygodni podbija teledysk "Blam Pam" promujący płytę Sztigara, zatytułowaną "Jo sznupia". W górniczoosiedlowych wnętrzach nasz bohater deklamuje na przykład: "Jo mom moc w głośnikach, gdy metronom tyka. Czorne mom sample tak jak Afryka". Gdy wybrzmiewa refren z frazą: "Słuchej, jaki sound (brzmienie) mo Sztigar Bonko!", nie sposób nie uśmiechnąć się do sympatycznego wąsacza z ekranu. Tym bardziej że sposób, w jaki rapuje, natychmiast przywodzi na myśl wspomniany wcześniej głos B-Reala.

Do legendarnej kapeli nawiązuje też muzyka skomponowana przez Baja vel Eproma vel Sztigara Bonko. Tylko gwara i śląski humor to coś, co panowie z LA sami mogliby zapożyczyć z Jastrzębia.

- Ten projekt jest śląskim hołdem oddanym Cypress Hill. Nagrywając muzykę używałem nawet tych samych sprzętów, co oni kiedyś - mówi Michał. - W warstwie tekstowej wiodącym motywem są moje jastrzębiowskie korzenie i opowieści o historiach, które przydarzyły mi się w trakcie ponad 20 lat na Śląsku.
Motyw najważniejszy związany jest z pracą w górnictwie, która zajmuje istotne miejsce w życiorysie Michała. 10 lat temu zjeżdżał codziennie kilometr pod ziemię w kopalni Borynia, gdzie był odpowiedzialny za likwidację ścian wydobywczych.

- Wtedy miałem do wyboru pracować jako akwizytor albo jako górnik. To drugie dawało mi i mojej rodzinie stabilizację - mówi muzyczny Sztigar. - Niestety, fizyczna robota nie pomagała mi w doskonaleniu swoich umiejętności jako DJ. Machanie łopatą albo kilofem przez kilka godzin mordowało moje dłonie, więc powiedziałem sobie, że muszę jeszcze więcej trenować.

Czemu Sztigar Bonko? - Pracowałem dawniej z kolegą, który lubił robić dowcipy, a do roboty jeździł maluchem nazywanym przez siebie Bonko. Kiedyś przy przeładunku ringów odebrał telefon, dzwonił sam dyspozytor. Konwersacja wyglądała mniej więcej tak: "Co wy tam robicie?", "Ładujemy te pikne banany do prześlicznej wanny", "A kto wam kazoł to robić?", "No jak to kto? Sztigar Bonko! Nie znocie takiego?" Ta sytuacja rozbawiła mnie do łez i dała ten pseudonim - mówi Michał.

Eprom na prezydenta
Sztigar Bonko po latach wrócił do kopalni. Ale już jako pełnokrwisty przebój. Zresztą nie tylko górnicy są zachwyceni, wystarczy poczytać komentarze pod klipem "Blam Pam": "Utwór wymiata. W radiu usłyszałem, humor poprawia niesamowicie", "Mistrzunio!", "Świeże, ślunskie, boskie. Eprom na prezydenta". Jastrzębiowski hip-hop z cyprysowymi korzeniami jest hitem stołecznych klubów, w których można go usłyszeć. Jedna z knajp promuje nawet drinka "Sztigar Bonko", w którym dodatkiem jest szczypta tabaki (jak pokazuje teledysk do "Blam Pam", tytuł płyty i teksty, Bonko lubi "sznupać", czyli wciągać tabakę).

- Ludzie w innych częściach Polski darzą niezwykłą sympatią śląską gwarę, nawet jeśli po pierwszym przesłuchaniu mojej piosenki nic nie rozumieją - śmieje się Michał. - Społeczny, pozytywny odbiór całej płyty to dla mnie ogromne zaskoczenie, ale i wielka satysfakcja. Jeszcze przed premierą kontaktowali się ze mną DJ-e, którzy chcieli grać Sztigara na imprezach.

We wrześniu Bonko rusza w trasę po Polsce. Zaczyna w Białymstoku, ale dopinany jest też koncert w rodzinnym Jastrzębiu. Część występów na Śląsku odbędzie się być może na terenie kopalń. Nie tylko górnicy powinni zapoznać się z debiutancką płytą Sztigara, którą można już kupić przez internet i w sklepach muzycznych. To może być płyta tego lata.

Masz swoje śląskie muzyczne fascynacje? Podziel się swoim odkryciem NAPISZ KOMENTARZ

*DŁUGOTERMINOWA PROGNOZA POGODY NA LIPIEC 2013
*Sławny śląski aktor Jacenty Jędrusik nie żyje [ZOBACZ NAJLEPSZE ROLE]
*Alarmy bombowe w Polsce i na Śląsku. Sprawcy napisali: WYDAJEMY WYROK ŚMIERCI
*Gwałtowne burze na Śląsku. Dramat mieszkańców Pszczyny, Czechowic i Goczałkowic ZDJĘCIA i WIDEO