18+

Treść tylko dla pełnoletnich

Kolejna strona może zawierać treści nieodpowiednie dla osób niepełnoletnich. Jeśli chcesz do niej dotrzeć, wybierz niżej odpowiedni przycisk!

Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Objawy chorej wątroby: Jak rozpoznać ból wątroby? Chora wątroba daje charakterystyczne objawy

Krystyna Bochenek
Chora wątroba: Jakie charakterystyczne objawy daje i jak leczyć chorą wątrobę - mówi prof. Marek Hartleb.
Chora wątroba: Jakie charakterystyczne objawy daje i jak leczyć chorą wątrobę - mówi prof. Marek Hartleb.
Chora wątroba: Jakie charakterystyczne objawy daje i jak leczyć chorą wątrobę, jak rozpoznać ból wątroby - mówi prof. Marek Hartleb. O tym, jak ważne funkcje pełni wątroba i jakie objawy świadczą o chorobach wątroby z dr. nauk medycznych Maciejem Hamankiewiczem, internistą, ordynatorem Oddziału Wewnętrznego Szpitala Miejskiego w Będzinie rozmawia Krystyna Bochenek. Chora wątroba - objawy CZYTAJ WIĘCEJ OBJAWY CHOREJ WĄTROBY

Objawy chorej wątroby

:

Jak wygląda wątroba i gdzie się znajduje?
Wątroba zlokalizowana jest w obrębie jamy brzusznej, pod prawym łukiem żebrowym. W niezwykle rzadkich przypadkach przełożenia trzewi zlokalizowana jest pod lewym łukiem żebrowym. Waga tego narządu zależy od stanu, w którym się znajdujemy. Wątroba stanowi bufor dla przepływającej krwi, dlatego wiele z jej wagi zależy od tego, ile krwi w niej się znajduje. Wątroba pełni m.in. funkcję magazynowania krwi i innych substancji odżywczych, jej waga wynosi około 1300 g. Wątroba składa się z czterech płatów - prawego i lewego oraz ogoniastego i czworobocznego.

CZYTAJ KONIECZNIE:
HAMANKIEWICZ: CHORA WĄTROBA DAJE OBJAWY WIDOCZNE NA CAŁYM CIELE

CHOROBY WĄTROBY - PROF. MAREK HARTLEB WYJAŚNIA [ZOBACZ WIDEO]

Ściśle związane z chorobami wątroby są choroby wszystkich dróg żółciowych - spełniających funkcję transportującą żółć oraz pęcherzyka żółciowego - pełniącego funkcję magazynującą tę żółć. Oprócz tego pęcherzyk pełni funkcję narządu endokrynnego.
CZYTAJ TAKŻE:
I Ty możesz mieć chorą wątrobę

Wątroba jest narządem bardzo unaczynionym, jedną z jej funkcji jest regulacja objętości krwi. Krew przepływająca z jamy brzusznej układem wrotnym jest kierowana do wątroby i tam poddawana "obróbce" metabolicznej. Dalej przepływa przez żyłę główną dolną do prawej komory serca. Stamtąd jest rozprowadzana po całym organizmie. Jeśli funkcja rozkurczowa serca jest upośledzona, to serce nie jest w stanie tej krwi odebrać. Wtedy wątroba przepełnia się krwią. Niektórzy pacjenci uskarżają się wówczas na to, że coś ich uwiera, że czują ból w łuku podżebrowym, nie mają apetytu. Są to objawy choroby serca, a nie wątroby. Jeśli jednak leczenie serca nie zostanie rozpoczęte, to może dojść do choroby wtórnej, czyli sercowej marskości wątroby.

Jedną z funkcji wątroby jest produkowanie żółci. Jaki jest związek wątroby z woreczkiem żółciowym?
Wiele osób mówi, że "ma kamienie na woreczku". Tymczasem lekarze nie uznają takiego pojęcia; prawidłowa nazwa to pęcherzyk żółciowy. Jest on magazynem żółci w razie potrzeby wyciskanym do przewodu pokarmowego, ale jest także bardzo ważnym, czynnym hormonalnie narządem. Te hormony regulują motorykę całego przewodu pokarmowego.

CZYTAJ KONIECZNIE:
PROF. GONCIARZ: BRĄZOWE PLAMY NIE MUSZĄ ŚWIADCZYĆ O CHOREJ WĄTROBIE

Komórki wątroby, czyli hepatocyty produkują żółć w sposób ciągły. Żółć jest przekazywana z wątroby do przewodu pokarmowego. Jeżeli dochodzi do zalegania żółci, następstwem może być powstanie kamieni żółciowych lub nawet zatkanie przewodów żółciowych, czyli cholestazy. Powstaje wówczas kolka wątrobowa, która jest bolesną dolegliwością.
Niekiedy konieczne jest dokonanie operacji usunięcia pęcherzyka żółciowego. Brak tego narządu może być przyczyną dolegliwości pacjenta, np. zgagi, niestrawności, wzdęć.

Objawy chorej wątroby

:

Lekarze często mówią o trzustce czy wątrobie, posługując się terminem "brodawka Vatera". Co to jest?
Brodawka Vatera jest to miejsce w części zstępującej dwunastnicy, gdzie dwa przewody - bardzo dla nas ważne - przewód żółciowy wspólny i przewód trzustkowy, odprowadzają swoje soki trawienne do przewodu pokarmowego. Wystarczy drobny proces zapalny, by doszło jednocześnie do choroby wątroby oraz trzustki. Jeżeli w brodawce Vatera znajdzie się jakaś przeszkoda, w wyniku której żółć nie mogąc dostać się do dwunastnicy, zostanie zarzucona do trzustki, u pacjenta dojdzie do ostrego zapalenia trzustki. Szybkie usunięcie przeszkody w brodawce Vatera równa się wyleczeniu pacjenta. Wcześniej była to choroba śmiertelna. Dzisiaj zabiegi ratujące życie można wykonać za pomocą endoskopu.

Czy lekarze obserwują, że liczba zachorowań na choroby wątroby wzrasta, czy może maleje?
Świadomość różnych zagrożeń, jakie stoją przed naszą wątrobą powoduje, że akcje profilaktyczne i szczepienia dają już pierwsze efekty, na przykład zmniejsza się liczba zapaleń wątroby typu B. Ciągle narasta jednak ilość zapaleń wywołanych infekcjami wirusa C, choć większość zainfekowań pochodzi z lat wcześniejszych. Osoby zarażały się wirusem często podczas przetaczania krwi. Od przynajmniej 20 lat przetaczanie krwi jest bezpieczne. Dużą ilość schorzeń dróg żółciowych powodują ciągle błędy dietetyczne.

Jaka jest rola wątroby?
Jak już mówiliśmy, jedną z nich jest regulacja objętości krwi. Następnie wytwarzanie i wydzielanie żółci. Warto wiedzieć, że procesy przemiany węglowodanów, białek i tłuszczów także odbywają się w wątrobie. Wątroba z tłuszczy i aminokwasów, które zjadamy, może wytworzyć potrzebny dla organizmu cukier. Wytworzony cukier może zmagazynować lub uwolnić. Zawartość cukru w organizmie możemy stwierdzić poprzez badanie stężenia glukozy we krwi. Dlatego też zbyt małe lub zbyt duże stężenie glukozy we krwi wcale nie musi świadczyć o problemie cukrzycowym. Może być właśnie wyznacznikiem choroby wątroby. Wątroba pełni także funkcję magazynowania oraz funkcję obronną organizmu. Z tej ostatniej funkcji wiele osób w ogóle nie zdaje sobie sprawy. Tymczasem wątroba pełni tę funkcję dzięki komórkom Browicza-Kupffera, które mają zdolność obronną przed wirusami i bakteriami.

Jeśli ktoś odczuwa kłucie czy kolki w miejscu, gdzie zlokalizowana jest wątroba, to o czym może to świadczyć?
Ból jest ważnym sygnałem wskazującym na niebezpieczeństwo, przed jakim stoi nasz organizm. Dlatego też lekarze, przeprowadzając wywiad z pacjentem, zadają wiele precyzujących pytań dotyczących bólu. Dla nas najważniejszą informacją jest ta, czy ból jest nagły czy przewlekły. Często ból kłujący, nagły pacjenci opisują jako "uderzenie nożem w brzuch". Może to być objaw pęknięcia wrzodu. Bóle kolkowe w okolicy prawego podżebrza są często objawem kamicy dróg żółciowych, czyli zaburzeń odpływu żółci. Natomiast sama choroba miąższu wątroby daje ból przewlekły, mało charakterystyczny, często określany jako "gniecenie, dyskomfort, dyspepsja". Ważne jest umiejscowienie bólu. Najczęściej pacjenci wskazują na ból w prawym łuku żebrowym. Może się jednak zdarzyć, że ból będzie odczuwalny w innym miejscu, na przykład wspomniany pęknięty wrzód żołądka może objawiać się bólem w okolicy prawego obojczyka. W chorobach wątroby mogą występować też bóle głowy, ale o charakterze innym niż np. przy nadciśnieniu tętniczym. Są to bóle dokuczliwe, niektórzy pacjenci opisują je, jakby ktoś wkładał im palec pod czepek kąpielowy i próbował go zdjąć.

Objawy chorej wątroby

:

Ważną informacją dla lekarza jest zależność występowania bólu od spożywania posiłku. Np. gdy ból pojawia się przy jedzeniu - może to świadczyć o chorobach przełyku; po około dwóch godzinach po zjedzeniu posiłku - o wrzodach dwunastnicy.

Kolka wątrobowa ściśle związana jest z rodzajem potrawy - tłusty posiłek powoduje silne obkurczanie dróg żółciowych. Do tego stanu dochodzi także po zjedzeniu czekolady czy żółtka jaja.

Elementem, na który chorzy powinni częściej zwracać uwagę jest zmiana dobowego rytmu oddawania stolca. Zmianę tego rytmu pacjenci powinni zgłaszać lekarzowi, który może wykonać badania w kierunku chorób wątroby, trzustki, jelita grubego.

Do objawów świadczących o chorobach wątroby należą także zaburzenie świadomości oraz świąd skóry. Chyba niewiele osób zdaje sobie z tego sprawę?
Zaburzenia świadomości wynikają z tego, iż wątroba jest jednym wielkim filtrem oczyszczającym organizm z różnego rodzaju toksyn. Dochodzi do nich, gdy wątroba przestaje pełnić tę funkcję. Zaburzenia świadomości pojawiają się, gdy na chorą wątrobę nakłada się drugi czynnik, np. infekcja w przewodzie pokarmowym.

Co warto wiedzieć, gdy wystąpi świąd skóry?
Świąd skóry występujący w chorobach wątroby jest określany przez pacjentów jako bardzo uciążliwy.

Wolne kwasy żółciowe, które dostają się do organizmu wnikają do nabłonka skóry i wywołują świąd. Często jest to pierwszy objaw, mocno wyprzedzający inne objawy cholestazy, czyli zaburzeń odpływu żółci. Bywa, że pacjent przez trzy tygodnie leczy się u dermatologa, a przyczyna leży w wątrobie.

Świąd jest też pierwszym objawem pierwotnej marskości żółciowej wątroby. Etiologia choroby nie jest znana, najprawdopodobniej jest jedną z chorób z autoagresji, być może w jej powstaniu udział mają czynniki genetyczne. Oczywiście wtórna marskość wątroby też może objawiać się świądem skóry.

Dlaczego dla wielu osób głównym objawem choroby wątroby jest żółte zabarwienie skóry?
Gdy dochodzi do zaburzeń w wytwarzaniu żółci, kolor skóry człowieka jest wtedy żółty, odbarwia się też stolec. Wątroba to też choroba przemiany żelaza, stąd u pacjenta może wystąpić szara barwa skóry, a nawet wręcz ołowiowa, jak np. w hemochromatozie, czyli zaburzeniu gospodarki żelazem. Skóra może też być brązowa, gdy u człowieka doszło do zgromadzenia miedzi w organizmie. Skóra jest blada przy zaburzeniach krzepnięcia krwi. Pojawienie się żylaków w przewodach czy odbycie powoduje, że występują częste krwawienia w innych miejscach.

Objawy chorej wątroby

:

Kiedy dochodzi w chorobach wątroby do wymiotów czy biegunek?
Wymioty są ważnym objawem, najczęściej towarzyszą ostrym schorzeniom, jak ból kolkowy. Bardzo ważny jest wtedy wygląd i charakter wymiotów, czy one mają ślady krwi, czy są żółte, czarne, czy czerwone. Bywa, że znajdujemy tam nawet pasożyty.
Bardzo często chorzy puchną, jest to objaw zaburzenia podstawowej funkcji produkcji białek. Pacjent puchnie cały, choć głównie w dolnej połowie ciała. Obrzęki pokrywają się często z wystąpieniem wodobrzusza. Gdy krew już nie przepływa przez wątrobę, to szuka innych dróg. Może nimi być na przykład zespolenie żołądkowo-przełykowe, odbyt albo otwarcie się żył pępkowych czy piersiowych.

Inne objawy to na przykład zaczerwienienie dłoni czy pajączki skórne. Na skórze mogą się też pojawiać wybroczyny i plamice.

Jakie są objawy marskości wątroby w chorobie alkoholowej?
Cechy choroby alkoholowej widoczne "gołym okiem" przez uważnie obserwującego lekarza to zwiększenie gruczołów łzowych oraz ślinianek. Chora wątroba, która uczestniczy w przemianach hormonalnych, nie wyłapuje u mężczyzn nadmiaru żeńskich hormonów, dlatego u panów pojawia się biust, występuje zanik jąder, utrata owłosienia pachowego i łonowego, a także żółtaki powiek, ścięgien, nadgarstków, kostek. Żółtaki to nagromadzenie bardzo twardych tłuszczy, na przykład na powiekach.

Warto wiedzieć, że cechy marskości wątroby występują też u chorych z innego powodu niż nadmierne spożywanie alkoholu.

Dawno temu osoby pracujące przy montowaniu kineskopów cierpiały często na marskość wątroby, gdyż były narażone na kontakt z toksycznym berylem. Podobne objawy lekarze diagnozują również u osób narażonych na kontakt z chlorkiem winylu, czterochlorkiem węgla czy spożywających określone leki.

Jakie są przyczyny nagłego, ostrego wystąpienia zaburzeń wątroby?
Do nich zaliczamy m.in. wirusy zapalenia wątroby typu A, B, C i D, a także wirusy żółtej febry, Ebola i wiele innych. Do tych przyczyn należą też bakterie czy ciężkie zatrucia grzybami, w Polsce np. muchomorem sromotnikowym. Często kończą się one transplantacją wątroby. Z kolei zaburzenia przepływu krwi w czasie ciąży mogą spowodować ostre zapalenie wątroby.

Przyczyną przewlekłych zapaleń wątroby są m.in. wirusy zapalenia wątroby typu B, C i D, alkohol oraz leki, z których większość przechodzi przez wątrobę, w tym te zawierające paracetamol czy antybiotyki, jak erytromycyna, izoniazyd, leki antykoncepcyjne.

Jak diagnozujemy choroby wątroby? Czy warto sobie zrobić próby wątrobowe?
Niektórzy pacjenci opowiadają, że w laboratorium "zrobili sobie próby wątrobowe", żeby dowiedzieć się, czy ich wątroba jest zdrowa. To jest mit, gdyż próby wątrobowe nie świadczą o chorobie wątroby, są to próby chwiejności białek. O takim pojęciu, jak "próba wątrobowa" należy zapomnieć. Żeby zbadać wątrobę, wykonujemy badania z krwi. O chorobie świadczy aktywność enzymów, występujących w wątrobie, takich jak tranzaminaza asparaginionowa (aspat) czy alaninowa (alat). Badania enzymów: fosfataz alkalicznych i innych, pokazują, czy przepływ żółci nie jest zaburzony, jednakże nie wskazują, czy przyczyna tych zaburzeń leży w wątrobie, czy poza nią. Temu celowi służą badania obrazowe np. ultrasonografia jamy brzusznej, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny.

Objawy chorej wątroby

:

Inną chorobą wątroby jest toczeń rumieniowaty. Wtedy przeciwciała atakują różne elementy komórki wątrobowej. Na twarzy pacjenta pojawia się rumień, który ma kształt motyla.

Wątrobę mogą zasiedlić także tasiemiec czy bąblowiec. Wiele chorób wątroby leczymy skutecznie za pomocą leków, takich jak antybiotyki czy sterydy. Żeby ocenić stan wątroby, musimy wykonać biopsję i zbadać komórki pod mikroskopem.

W jaki sposób wykonuje się operacje na drogach żółciowych?
Można laparoskopowo usuwać pęcherzyki żółciowe lub endoskopowo usuwać złogi z dróg żółciowych.

Jak wygląda transplantacja wątroby w Polsce?
Osoby kierowane do transplantacji są bardzo poważnie chore, dla nich nie ma już żadnego ratunku. Zabiegi są potwornie skomplikowane, trwają kilkanaście godzin. Problemem jest brak dawców. W krajach Unii Europejskiej żyje około 70 tys. osób z przeszczepioną wątrobą. Pierwszy przeszczep wykonano w 1963 r. w USA, ale długo go nie powtórzono.

Pierwsza w Polsce operacja przeszczepu wątroby miała miejsce w 1987 r. Pierwsza udana w naszym regionie odbyła się w 2005 r. W ubiegłym roku wykonano 212 przeszczepów wątroby, w tym 20 w naszym regionie. W Polsce wykonuje się je w pięciu ośrodkach - trzech w Warszawie oraz w Katowicach i Szczecinie. Teraz trwają próby, by od jednego dawcy pobrać organ i rozszczepić go na dwa narządy, a tym samym uratować dwóch pacjentów. Dzisiaj po przeszczepach wątroby przeżywa aż 80 proc. pacjentów. To bardzo dużo. We Wrocławiu trwają prace nad przeszczepami komórek wątrobowych pozyskanymi od dawców wątroby bądź z krwi pępowinowej. Stanowić to może nową alternatywę podobną do transplantacji szpiku.

Doktor nauk medycznych Maciej Hamankiewicz

Urodził się w 1954 roku w Sosnowcu. Skończył studia na Śląskiej Akademii Medycznej i podjął pracę jako lekarz stażysta PZOZ w Dąbrowie Górniczej. Po nabyciu uprawnień do wykonywania zawodu lekarza zajął stanowisko asystenta Szpitala Miejskiego Nr 1 w Sosnowcu. Prowadził pracownię endoskopii, pracował w zespole reanimacyjnym, był lekarzem Komendy Rejonowej Straży Pożarnej w Sosnowcu. W 1994 roku został ordynatorem Oddziału Wewnętrznego B Szpitala Miejskiego w Będzinie i jest nim nadal. W 2003 roku uzyskał tytuł doktora nauk medycznych.

Laureat plebiscytu Najlepszy Lekarz Śląska 2000. Od 1991 roku jest biegłym sądowym. Działacz zawodowego samorządu lekarskiego od 1994 roku. Obecnie przewodniczący Okręgowej Rady Lekarskiej Śląskiej Izby Lekarskiej, wcześniej - jej skarbnik. Członek Naczelnej Rady Lekarskiej i Rady Oddziału Śląskiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

W przeszłości działacz harcerstwa, Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, Komitetu Charytatywnego Pomocy dla Internowanych i Uwięzionych. Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Zarządu Wojewódzkiego Towarzystwa Internistów Polskich, Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii i Diabetologii oraz wielu komisji egzaminacyjnych na pierwszy i drugi stopień specjalizacji z zakresu chorób wewnętrznych i medycyny rodzinnej.

Ma na koncie liczne odznaczenia: m.in. Brązowy Krzyż Zasługi, Dyplom Thomasa Percivala za szczególne zasługi i zaangażowanie w tworzenie odrodzonego samorządu lekarzy czy Zasłużony dla Rozwoju Kultury.

Żona Ewa jest lekarzem neurologiem. Mają trójkę dzieci. W wolnych chwilach, których ma niewiele, lubi czytać książki i słuchać muzyki. Uwielbia podróżować. Trudno mu ominąć jakiekolwiek muzeum.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Objawy chorej wątroby: Jak rozpoznać ból wątroby? Chora wątroba daje charakterystyczne objawy - Dziennik Zachodni