Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Przejedź się Korfantym, Ziętkiem, Alderem czy Magikiem

Justyna Toros
Kolejka linowa "Elka" została zbudowana w czynie społecznym. Została oddana do użytku we wrześniu 1967 r.
Kolejka linowa "Elka" została zbudowana w czynie społecznym. Została oddana do użytku we wrześniu 1967 r. arc
Kolejka linowa "Elka" jest kultową atrakcją Parku Śląskiego w Chorzowie. Teraz powstaje nowa kolejka. Pomóż nam wybrać patronów dla gondoli "Elki". Pisze Justyna Toros.

Nowa kolejka linowa "Elka" w Parku Śląskim jest atrakcją długo przez wszystkich wyczekiwaną. Teraz jej budowa jest już na ukończeniu, a my już wiemy, jak będzie wyglądała.

CZYTAJ KONIECZNIE:
WICEWOJEWODA PIOTR SPYRA PROPONUJE PATRONÓW GONDOLI ELKI

"Dziennik Zachodni" razem z Parkiem Śląskim ogłosił więc plebiscyt na nazwy dla gondoli. Kolejka będzie miała na początek 15 ośmioosobowych gondoli, które będą przystosowane do przewozu osób niepełno-sprawnych czy wózków dziecięcych oraz 30 czteroosobowych krzesełek. To pierwsza kolejka w Polsce, w której postanowiono połączyć gondole z krzesełkami i dać możliwość wyboru korzystającym.

NAZWIJ ELKĘ - CZYTAJ WIĘCEJ O PLEBISCYCIE i ZOBACZ WSZYSTKIE KANDYDATURY

My chcemy, żeby każda gondola kolejki linowej "Elka" miała swojego patrona. Mamy już swoich kandydatów, których przedstawiamy poniżej. Wśród nich znaleźli się również pierwsi kandydaci zgłoszeni przez naszych Czytelników. Do 2 sierpnia można jeszcze zgłaszać własne propozycje, wysyłając je na adres [email protected].

ZOBACZ KONIECZNIE:
NAZWIJ ELKĘ! ZNAMY JUŻ PIERWSZE WASZE PROPOZYCJE [PLEBISCYT DZ I PARKU ŚLĄSKIEGO]

Chodzi nam o kandydatury ludzi, którzy byli ważni w historii Śląska, zarówno dawniej, jak i w czasach współczesnych. Chcemy ich w ten sposób uhonorować, a przy tym nadać imiona nowym gondolom. Następnie kapituła plebiscytu spośród nadesłanych zgłoszeń uzupełni listę kandydatów.

W piątek, 9 sierpnia, w serwisie dziennikzachodni.pl rozpoczniemy głosowanie, które potrwa do 30 sierpnia. Po rozstrzygnięciu plebiscytu Park Śląski zorganizuje specjalną uroczystość, podczas której nowe gondole "Elki" otrzymają imiona patronów. W każdym wagoniku znajdą się również ich biogramy.

Budowa nowej kolejki rozpoczęła się w styczniu tego roku. Na początek powstanie jedna z trzech tras historycznego biegu "Elki", czyli między Wesołym Miasteczkiem a Stadionem Śląskim. To na tej drugiej stacji będzie "serce" kolejki. Znajdą się tam garaż dla wagoników oraz gondoli, a także całe centrum ruchu. Nie będzie standardowych kas biletowych, na każdej stacji zostaną postawione maszyny, w których można będzie kupić bilety. Kolejka ma być gotowa w tym miesiącu, a po wszystkich odbiorach oddana do użytku w drugiej połowie sierpnia.

CZYTAJ RÓWNIEŻ:
"Nazwij Elkę": Już kilkanaście Waszych propozycji [PLEBISCYT DZ i PARKU ŚLĄSKIEGO]

Przypomnijmy, że "Elka" (skrót od Elektrycznych Linowych Kolei) powstała w czynie społecznym. Kolejka została oddana do użytku we wrześniu 1967 roku. Dokładnie 7 września przejechali nią pierwsi pasażerowie. Przez dziesięciolecia cieszyła się niesłabnącą popularnością - w ciągu roku przewoziła ok. 135 tys. pasażerów, a w latach świetności z tras między Stadionem Śląskim, Planetarium a Wesołym Miasteczkiem korzystało nawet 250 tys. ludzi w ciągu sezonu. Rok 2005 był ostatnim, w którym uruchomione były wszystkie trzy odcinki trasy "Elki". Dwa lata później, po kontroli Transportowego Dozoru Technicznego, kolejka już nie działała, a w 2008 r. władze WPKiW podjęły decyzję o jej likwidacji.

PROPOZYCJE PATRONÓW GONDOLI NOWEJ KOLEJKI LINOWEJ W PARKU ŚLĄSKIM

  • gen. Jerzy Ziętek (1901-1985): polski polityk i działacz społeczny.
  • Wojciech Korfanty (1873-1939): polityk, przywódca narodowy.
  • Jan Kiepura (1902-1966): śpiewak i aktor.
  • Stanisław Ligoń (1879-1954): urodzony w Królewskiej Hucie pisarz, działacz kulturalny i narodowy.
  • Józef Lompa (1797-1863): działacz, poeta, publicysta.
  • Karol Miarka (1825-1882): działacz społeczny na Górnym Śląsku, pisarz, publicysta.
  • Jerzy Kukuczka (1948-1989): uznany za jednego z najwybitniejszych himalaistów XX wieku.
  • prof. Zbigniew Religa (1938-2009): wybitny polski kardiochirurg i polityk.
  • Jerzy Duda-Gracz (1941-2004): malarz, rysownik, scenograf.
  • Krystyna Bochenek (1953-2010): dziennikarka, polityk oraz senator.
  • Ernst-Bruno Motzko (1899-1972): urodzony w Katowicach były niemiecki oficer, który podczas II wojny światowej uratował wielu Żydów przed Holocaustem, nazywany "śląskim Schindlerem".
  • Karol Godula (1781-1848): śląski przedsiębiorca, pionier przemysłu górniczo-hutniczego na ziemiach polskich.
  • Leopold Markiefka (1813-1882): ksiądz, działacz społeczny.
  • Otto Stern (1888-1969): niemiecki fizyk, urodzony w Żorach, laureat Nagrody Nobla.
  • William Blandowski (1822-1878): urodzony na terenie Gliwic niemiecki zoolog.
  • Julius Roger (1819-1865): niemiecki lekarz i przyrodnik. Założył szpitale w Rudach, Pilchowicach i w Rybniku.
  • Stanisław Hadyna (1919-1999): założyciel i dyrektor Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk".
  • Arka Bożek (1899-1954): działacz polski na Śląsku Opolskim.
  • August Hlond (1881-1948): polski biskup, który w latach 1926-1948 sprawował funkcję prymasa Polski.
  • Gerhard Hauptmann (1862-1946): niemiecki dramaturg i powieściopisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla.
  • Gustaw Morcinek (1891-1963): pisarz. Uważany za pierwszego, który wprowadził Śląsk na karty polskiej literatury.
  • Guido Henckel von Donnersmarck (1830-1916): przedsiębiorca, książę pruski. Właściciel wielu kopalń i hut.
  • Rudolf Ranoszek (1894-1986): profesor zajmujący się filologią starożytnego Wschodu.
  • Emil Szramek (1887-1942): polski duchowny, były proboszcz parafii mariackiej w Katowicach, w 1999 r. został beatyfikowany przez Jana Pawła II.
  • Janusz Kidawa (1931-2010): reżyser filmowy, twórca takich produkcji, jak "Pejzaż horyzontalny" czy "Grzeszny żywot Franciszka Buły".
  • Piotr "Magik" Łuszcz (1978-2000): urodzony w Katowicach raper. Członek grupy Paktofonika.
  • Franz Waxman (1906-1967): niemiecko-amerykański kompozytor. Napisał muzykę do ponad 200 filmów, a za dwa z nich otrzymał Oscara.
  • Fryderyk Wilhelm von Reden (1752-1815): zasłużony dla rozwoju przemysłu Górnego Śląska dyrektor Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu, a także pruski minister przemysłu.
  • John Baildon (1772-1846): pochodzący ze Szkocji inżynier, uważany za ojca współczesnego hutnictwa żelaza.
  • Alfred Szklarski (1912-1992): polski pisarz, popularny twórca literatury młodzieżowej.
  • Konstanty Wolny (1877-1940): śląski działacz narodowy i społeczny na rzecz polskości Górnego Śląska, współpracownik Wojciecha Korfantego, pierwszy marszałek Sejmu Śląskiego.
  • Ryszard Riedel (1956-1994): urodzony w Chorzowie wokalista i autor tekstów piosenek, wieloletni frontman zespołu Dżem.
  • Tomasz Kowalski (1985-2013): urodzony w Dąbrowie Górniczej polski alpinista, himalaista, zdobywca 6 z 9 szczytów Korony Ziemi.
  • Wilhelm Szewczyk (1916-1991): prozaik, publicysta, krytyk literacki, poeta, tłumacz z języka niemieckiego, literaturoznawca, poseł na Sejm.
  • August Chełkowski (1927-1999): fizyk, polityk, senator. W 1980 wstąpił do NSZZ "Solidarność", w drugiej połowie lat 90. działał w Akcji Wyborczej Solidarność i Ruchu Społecznym AWS.
  • Antoni Woryna (1941-2001): urodzony w Rybniku polski żużlowiec. Pierwszy Polak, który wywalczył medal w Indywidualnych Mistrzostwach Świata na Żużlu.
  • Ernest Wilimowski (1916-1997): katowiczanin, piłkarz. Reprezentant Polski i III Rzeszy. Przeszedł do historii jako pierwszy strzelec czterech bramek w jednym meczu w turnieju finałowym MŚ.
  • Jerzy Wyrobek (1949-2013): urodzony w Chorzowie, polski piłkarz i trener.
  • Ernest Pohl (1932-1995): polski piłkarz, reprezentant Polski, wielokrotny mistrz Polski, trzykrotny król strzelców polskiej ekstraklasy.
  • Kurt Alder (1902-1958): urodzony w Chorzowie niemiecki profesor nauk chemicznych, laureat Nagrody Nobla.
  • Maria Goppert-Mayer (1906-1972): urodzona w Katowicach amerykańska fizyczka pochodzenia niemieckiego, laureatka Nagrody Nobla.
  • Mirosław Breguła (1964-2007): założyciel i lider zespołu Universe.
  • Jerzy Chromik (1931-1987): lekkoatleta z Mysłowic, specjalista biegów długodystansowych, olimpijczyk, rekordzista świata.
  • Stanisław Sakiel (1926-2013): założyciel Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich.
  • Ewa von Tiele-Winckler (Matka Ewa z Miechowic) (1866-1930): działaczka charytatywna.
  • Emil (1870-1937) i Georg (1871-1958) Zillmannowie - projektanci m.in: osiedli robotniczych Nikiszowiec i Giszowiec, kopalni Gliwice, Rozbark, Sośnica, Elektrociepłowni Szombierki.
  • Ewald Latacz (1885-1953): polityk śląski, doktor prawa, współzałożyciel i lider Związku Górnoślązaków.
  • Józef Kożdoń (1873-1949): polityk śląski, założyciel i przywódca Śląskiej Partii Ludowej oraz współzałożyciel i sekretarz generalny Związku Ślązaków na Śląsku Cieszyńskim.
  • Carl Ulitzka (1873-1953): polityk śląski i niemiecki, twórca i przewodniczący Katolickiej Partii Ludowej Górnego Śląska.
  • Jan Reginek (1879-1941): śląski nauczyciel i polityk, doktor geologii, współzałożyciel Związku Górnoślązaków-Bund der Oberschlesier, polski działacz plebiscytowy.
  • Tomasz Reginek (1887-1974): polski ksiądz katolicki, polityk, publicysta, współzałożyciel i pierwszy sekretarz generalny Związku Górnoślązaków-Bund der Oberschlesier w 1919.
  • Paweł Berger (1950-2005): muzyk, klawiszowiec, kompozytor i jeden ze współzałożycieli zespołu Dżem.
  • Oskar Troplowitz (1863-1918): urodzony w Gliwicach niemiecki farmaceuta, współwynalazca kremu Nivea.

Kolejka linowa nad Odrą we Wrocławiu już niedługo

Nizinna kolejka linowa budowana jest we Wrocławiu przy tamtejszej politechnice. Ok. 450 m długości będzie miała kolejka gondolowa nad Odrą, której budowa rozpoczęła się w czerwcu we Wrocławiu. Kolejka połączy kampus Politechniki Wrocławskiej z kompleksem edukacyjno-badawczym Geocentrum i ma być gotowa we wrześniu. Podróż nad Odrą będzie trwała ok. dwóch minut. Na trasie będą kursowały dwa wagoniki, a każdy z nich będzie mógł jednorazowo przewieźć 15 osób. Kolejka będzie działała przez cały rok. Jedynie wiatry wiejące z prędkością 90-200 km/h mogłyby ją zatrzymać, ale takie w warunkach wrocławskich nie występują. Stacje kolejki powstaną na Wybrzeżu Wyspiańskiego, gdzie znajduje się kampus główny Politechniki Wrocławskiej i przy ul. Na Grobli, w pobliżu kompleksu edukacyjno-badawczego Geocentrum. Budowa ma się zakończyć we wrześniu, a pierwsi pasażerowie będą mogli skorzystać z kolejki na początku października. Przejazd dla studentów i pracowników uczelni będzie darmowy, a pozostałe osoby będą musiały kupić bilet. Budowa kolejki jest wspólnym przedsięwzięciem Politechniki Wrocławskiej i władz miasta. Całkowity koszt inwestycji to ok. 12 mln zł.

Pierwsza kolejka była w Polsce

Pierwsza kolejka linowa powstała w Polsce w XVII wieku. Była to konstrukcja o wielu podporach, którą zbudował Adam Wybe. Nie jeździli jeszcze wtedy w niej ludzie. Był to linowy przenośnik kubełkowy, który został użyty podczas budowy szańców w Gdańsku w 1644 roku. Pierwszą górską kolejką linową w Polsce była kolejka w Tatrach, z Kuźnic na Kasprowy Wierch przez Myślenickie Turnie. Została ona zbudowana w ciągu 227 dni. Pierwsi pasażerowie przejechali się nią 15 marca 1936 roku. Była to pierwsza tego typu inwestycja w Polsce, ale już sześćdziesiąta na świecie. Kolejka przetrwała do dzisiaj, choć niejednokrotnie była modernizowana i wymienione zostały w niej wagony przewożące ludzi.

Kolejka linowa Cabrio w Szwajcarii

Jedną z największych oryginałów wśród kolejek górskich od 2012 roku jest kolejka linowa znajdująca się w Szwajcarii. W Nidwalden, kantonie w środkowej Szwajcarii, znajduje się jedna z najbardziej spektakularnych atrakcji w Europie. Między jego stolicą - Stans, a miejscowościami Ennetmoos, Kerns, Dallenwil i Oberdorf znajduje się szczyt Stanserhorn, którego wysokość wynosi 1898 m n.p.m. Można na niego wjechać kolejką linową, która nazywa się Cabrio. A wszystko dlatego, że jej wagoniki przypominają dwupiętrowy samochód, z czego górny pokład jest zupełnie otwarty. Kolejka wyrusza z poziomu 711 m i pokonuje różnicę wysokości 1139 m. Do stacji górnej, położonej na 1850 m n.p.m., dociera w 7 minut, mogąc zabrać jednocześnie 60 osób. Na górnym pokładzie może jednocześnie przebywać 30 osób. Dolna część jest niemal w całości przeszklona i oferuje rozległy widok na Lucernę, jeziora centralnej Szwajcarii i alpejskie szczyty. Jest to jedyna otwarta kolejka na takiej wysokości, którą mogą podróżować turyści.

Nasza kultowa "Elka" w zupełnie nowej odsłonie

Kolejka linowa "Elka" w Parku Śląskim będzie poprowadzona swoją historyczną trasą, poza tym będzie się różnić od tej, którą znaliśmy do tej pory. Przede wszystkim kolejka będzie mogła jeździć z większą prędkością, czyli 5 metrów na sekundę. Cały odcinek przejedziemy w ciągu 5 minut. Stara potrzebowała na to 23 minut. W ciągu godziny kolejką przejechać się może nawet ponad 850 pasażerów, a jednorazowo może się na niej znajdować 180 osób. Łącznie będzie miała długość 2 km i 210 metrów. Najwyższa podpora będzie miała 21 metrów wysokości, pojedziemy wtedy na wys. ok. 18 m i będziemy mogli zobaczyć z tej wysokości cały Park Śląski. Nawet Planetarium, obok którego kolejka nie będzie przebiegać. Będziemy mogli pojechać krzesełkami lub gondolami. Z krzesełek nie będą mogły jednak skorzystać dzieci, które mają poniżej 1,3 m wzrostu.
Dobrą wiadomością jest też fakt, że skończą się czasy, kiedy wbiegaliśmy, żeby usiąść na krzesełkach. Teraz będą one wyprzęgane specjalnym mechanizmem, tak żeby można było je zatrzymać na peronie, bez hamowania całej kolejki. "Elka" ma chodzić po cichu, żeby nie zakłócać spokoju w Parku Śląskim. Wszystkie zespoły urządzenia mają być przyjazne dla środowiska. Peron będzie się znajdował ok. 4,5 metrów nad ziemią, dostaniemy się do niego schodami, a niepełnosprawni lub matki z wózkami windą. Nie będzie kas, będą za to automaty biletowe. Do obsługi przy każdej stacji będą dwie osoby. Jedna będzie w sterowni, druga pomoże na peronie wsiadającym. Przy słupach będą działały monitoring i oświetlenie. Na całej trasie będzie również funkcjonował hot-spot.

Parkową kolejką jechały już miliony

Kolejka linowa "Elka" była atrakcją dla wszystkich odwiedzających Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku. W latach 60. i 70. przy wejściach na perony działały automaty z biletami, a pracownicy ubrani byli w jednakowe dżinsy i koszulki polo w kolorach żółtym, czerwonym i niebieskim. Dwa razy w roku, 22 Lipca oraz na święto "Trybuny Robotniczej", trasa "Elki" była oświetlona i kolejka jeździła nawet do godziny 3 w nocy. Akumulatory umieszczano pod siedziskiem, a lampki w różnych kolorach u góry krzesełek. Podczas tych imprez często był problem z zamknięciem kolejki, ponieważ pasażerowie byli tak zachwyceni przejazdami, że nie chcieli schodzić z krzesełek. "Elka" była również tłem do zdjęć filmowych. W serialu "Daleko od szosy" z 1967 r. w drugim odcinku pt. "Prawo jazdy" główny bohater jedzie kolejką razem ze swoją sympatią. Filmowi bohaterowie przejeżdżają nad Śląskim Ogrodem Zoologicznym i fontanną "Pelikany". W filmie widoczne są jeszcze stare krzesełka. W latach 80. zostały one wymienione na inne.

*Elka rusza w Parku Śląskim WYBIERZ PATRONÓW GONDOLI
*Plaże nudystów na Śląsku i woj. śląskim: LISTA i ZDJĘCIA
*Wampiry z Gliwic miały kocie twarze ZOBACZ ZDJĘCIA i USTALENIA

Codziennie rano najświeższe informacje z woj. śląskiego prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Przejedź się Korfantym, Ziętkiem, Alderem czy Magikiem - Dziennik Zachodni