Autostrady rowerowe w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. W planach osiem tras. Najdłuższa velostrada połączy Gliwice i Katowice

Velostrady to bezkolizyjne (tam gdzie jest to możliwie) drogi rowerowe, oddzielone od ruchu samochodowego. Ich zadaniem jest połączenie ze sobą poszczególnych miast Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz usprawnienie ruchu rowerowego na terenie tychże miast. Na Metropolitalną Sieć Tras Rowerowych złoży się łącznie 8 velostrad, ich całkowita długość wyniesie 120 kilometrów. Docelowo powstająca siatka dróg rowerowych ma rozpinać się pomiędzy Gliwicami, a Dąbrową Górniczą oraz między Tarnowskimi Górami, a Tychami. Budowa pierwszych dróg rozpocznie się w 2023 roku, kolejne powstaną rok później.

Powstanie Velostrad GZM jest jednym ze strategicznych działań, które podejmują miasta Metropolii. Według założeń, budowana sieć tras rowerowych ma pełnić nie tylko funkcję rekreacyjną, ale również transportową. Velostrady mają dać użytkownikom możliwość bezpiecznego przejazdu do pracy lub szkoły w obrębie jednego miasta lub pomiędzy miastami. Jak mówi Kazimierz Karolczak – przewodniczący zarządu GZM:

- Velostrady zintegrują jeszcze bardziej miasta i gminy. Dotychczas miasta GZM budowały lokalne drogi, realizując tylko nieliczne inicjatywy z miastami sąsiednimi. Zanim powstała metropolia, było to trudne zarówno pod względem finansowym, jak i organizacyjnym. Dzięki temu, że działamy razem w ramach GZM, realizacja tego typu ponadlokalnych inwestycji jest zdecydowanie usprawniona.

W dalszej części wypowiedzi przewodniczący dodał, że realizacja projektu zostanie w całości sfinansowana z budżetu Metropolii i dotacji zewnętrznych, o które władze GZM będą się ubiegać. Szacowany koszt budowy tras rowerowych na terenie Metropolii to ok. 2 mln zł. za 1 km drogi rowerowej według aktualnych stawek. Dokładny koszt inwestycji poznamy dopiero po rozstrzygnięciu przetargów na realizację.

Prezydenci miast, którzy 20 maja podpisali porozumienie w sprawie budowy Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych podkreślają, jak ważna i potrzebna to inwestycja. Prezydent Sosnowca, Arkadiusz Chęciński, zwrócił uwagę, że szybkie i bezpieczne połączenie rowerowe łączące miasto z Katowicami, Czeladzią, Będzinem i Dąbrową Górniczą to dla mieszkańców podregionu sosnowieckiego fantastyczne rozwiązanie, które otworzy przed nimi nowe możliwości dla codziennych podróży. Prezydent Chęciński podkreślił, że czeka z niecierpliwością na powstanie velostrad.

W takim samym tonie wypowiadał się Waldemar Bojarun – wiceprezydent Katowic. Podkreślił, że miasto stawia na stawia na zrównoważony transport, dlatego rozbudowa dróg rowerowych jest dla Katowic niezmiernie istotna.

- Tylko na terenie Katowic powstanie prawie 16 km dróg rowerowych o standardzie velostrady. Połączenie Katowic z Sosnowcem, Mysłowicami i Gliwicami znacznie usprawni dojazd do pracy czy zwiedzanie przy wykorzystaniu „dwóch kółek”. Tworzymy infrastrukturę, która ma przekonać mieszkańców do tego, że warto przemieszczać się przy użyciu roweru – mówi Waldemar Bojarun.

Zastępca prezydenta Gliwic, pan Mariusz Śpiewok, mówiąc o powstającej inwestycji zaznaczył, że podpisane porozumienie jest efektem ścisłej współpracy miast i gmin, która przynosi wymierne efekty i która, dzięki szerszemu spojrzeniu, łączy nasze miasta.

- W metropolii możemy poszczycić się świetnymi drogami. Stale doskonalimy transport publiczny, a niedawno ogłaszaliśmy nowe inwestycje kolejowe. Teraz inaugurujemy projekt rowerowy. Chcemy, by rower był używany przez mieszkańców nie tylko do rekreacji, ale również jako codzienny środek transportu. (...) Celem jest powstanie spójnej sieci rowerowej łączącej miasta aglomeracji. Jest to kolejny dowód na to, że we współpracy tkwi nasza siła – Mariusz Śpiewok

W pierwszej kolejności zostanie zrealizowana budowa czterech odcinków:

• GLIWICE – ZABRZE – RUDA ŚLĄSKA – ŚWIĘTOCHŁOWICE – CHORZÓW – KATOWICE: długość wyniesie ok. 30 km. Wyznaczone zostały już przebiegi tras, odbyły się przejazdy w terenie i wypracowane zostały wspólne założenia, w planach uwzględniono przebieg istniejących miejskich sieci dróg rowerowych oraz planowane nowe inwestycje (np. centrum przesiadkowe). Ten odcinek ma być osią łączącą pozostałe velostrady.
• KATOWICE – SOSNOWIEC: długość wyniesie ok. 9,7 km. Trasa powstanie w ciągu najbliższych kilku lat, ma prowadzić od katowickich Bulwarów Rawy, poprzez okolice ul. Bankowej, dalej przez tereny na wschód od drogi ekspresowej S86, aż do centrum Sosnowca. Velostrada zakończy swój bieg przy parku Dietla, nieopodal ul. Żeromskiego.
• SOSNOWIEC – CZELADŹ – BĘDZIN – DĄBROWA GÓRNICZA: długość wyniesie ok. 16,9 km. Trasa ma być kontynuacją odcinka z Katowic i ma tworzyć odgałęzienia do kolejnych miast zagłębia. Według planów wykorzystany na zostać teren po kolei piaskowej w Sosnowcu i Czeladzi, a następnie – w Będzinie i Czeladzi. Jedną z rozważanych opcji jest poprowadzenie velostrady wzdłuż drogi S86, a później DK94.
• KATOWICE – MYSŁOWICE: długość wyniesie ok. 9,1 km. Początek drogi rowerowej na tym odcinku zaplanowany został w Brynowie. Trasa będzie biegła wzdłuż nieczynnej linii kolejowej wzdłuż doliny Trzech Stawów, a dalej przez dzielnicę Giszowiec i wzdłuż ul. Mysłowickiej w kierunku Mysłowic. Na terenie tego miasta velostrada będzie wieść wzdłuż ul. Mikołowskiej, do rejonu ronda Rotmistrza Pileckiego.

W dalszej perspektywie zaplanowana jest budowa poniższych tras:

• KATOWICE – SIEMIANOWICE ŚLĄSKIE – CHORZÓW – BYTOM – PIEKARY ŚLĄSKIE
• TARNOWSKIE GÓRY – BYTOM
• KATOWICE – TYCHY

Przebieg tych velostrad nie został jeszcze dokładnie ustalony, rozważane jest kilka wariantów.

Obok planowanych dróg rowerowych, które mają docelowo połączyć ze sobą miasta metropolii, tworzony jest również system wypożyczalni rowerów miejskich – Rower Metropolitalny. Władze GZM zaznaczają, że obok samej infrastruktury istotnie jest, by mieszkańcy Metropolii mieli czym poruszać się po tejże infrastrukturze. Stąd pomysł na sieć wypożyczalni. System będzie funkcjonował przez cały rok. Płatność za wypożyczenie roweru miejskiego będzie docelowo odbywać się za pomocą tej samej aplikacji, dzięki której kupimy bilety komunikacji miejskiej. System ma zostać wyposażony w ok. 8 tys. rowerów. Stojaki metropolitalnej wypożyczalni będą rozmieszczone w wielu lokalizacjach. W planach jest również uruchomienie długoterminowej wypożyczalni rowerów elektrycznych.