Biznes, nauka, innowacje

TOP 500 Innovators jest największym w historii programem szkoleniowym dla osób zajmujących się badaniami naukowymi i komercjalizacją ich wyników. Ma na celu podniesienie kwalifikacji naukowców i pracowników centrów transferu technologii w zakresie współpracy z gospodarką, zarządzania badaniami naukowymi oraz komercjalizacji ich wyników. Przyczynia się tym samym do jak najlepszego wykorzystania krajowych i europejskich środków przeznaczonych na badania tak, aby zapewnić transfer wyników prac B+R do gospodarki. 
– Wielu z państwa z sukcesem rozwija spółki typu start-up, spin off i spin out, jak chociażby n-LAB doktora Marcina Binkowskiego, który przygotowując trójwymiarowe wydruki modeli czaszki wsparł pierwszy w Polsce przeszczep twarzy – mówiła minister nauki.

Nowe pomysły, nowe myślenie

Marcin Binkowski jest adiunktem w Laboratorium Mikrotomografii Uniwersytetu Śląskiego oraz właścicielem firmy n-LAB, pierwszego przedsiębiorstwa typu spin-out utworzonego w 2012 roku we współpracy z uczelnią. Specjaliści z jego firmy podczas przygotowań do pierwszego w Polsce przeszczepu twarzy wykonali trójwymiarowe wydruki modelu czaszki. Ułatwiły one lekarzom z Centrum Onkologii w Gliwicach zaplanowanie zabiegu oraz weryfikację położenia przeszczepianych tkanek.
– Każdy nowy start-up kreuje indywidualne warunki do rozwoju kadry specjalistów. Atmosfera pracy jest unikatowa, a potencjał rozwoju niezwykle stymulujący dla ludzi biorących udział w tym przedsięwzięciu, którzy pracują z pasją, dla pomysłu i przygody. Dlatego zakładanie start-up’ów przyczynia się do wytworzenia całkiem nowej kultury myślenia innowacyjnego – przekonuje dr Binkowski w wypowiedzi dla serwisu Forum Akademickie.
Choć innowacyjnych projektów jest z każdym rokiem więcej, próbę rynku wytrzymuje ledwie kilka procent. Start-up'y zwykle są finansowane przez fundusze typu venture capital lub przez tzw. aniołów biznesu - mecenasów, angażujących swój kapitał w takie projekty. W Polsce popularne jest też korzystanie ze wsparcia inkubatorów przedsiębiorczości, działających np. w parkach technologicznych. Jedną z takich instytucji jest katowicki Park Naukowo-Technologiczny Euro-Centrum. Zdaniem przedstawicieli władz Parku ilość start-up’ów wciąż wzrasta, bo też łatwiej zdobyć na nie kapitał. Na rynku działa wielu biznesmenów gotowych podjąć ryzyko zainwestowania pieniędzy w takie przedsięwzięcia, ale też istotne wsparcie pochodzi z funduszy europejskich. Są pieniądze, które trafiają bezpośrednio do spółek przez takie działania jak 8.1 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka i są środki dystrybuowane za pośrednictwem funduszy takich jak SpeedUp, IQbator. Według danych Euro-Centrum, co czwarty zgłaszany w nim nowatorski pomysł na biznes jest przekazywany do dalszych prac, zaś co piąty otrzymuje wsparcie kapitałowe.

Aktywnie interaktywni

Niewątpliwym sukcesem spośród firm, które zaczynały jako start-up’y może poszczycić się Gliwicka spółka i3D założona przez dwóch absolwentów śląskich uczelni. Jacek Jędrzejowski – fizyk i Arkadiusz Patryas – prawnik, zastanawiali się nad pomysłem na biznes. Zdecydowali się pójść ścieżką innowacyjności. Już w pierwszym roku działalności podjęli współpracę z działem koncernu IBM zajmującym się m.in. wykorzystaniem grafiki czasu rzeczywistego, czyli technologii gier komputerowych w aplikacjach użytkowych. I tak zaczęła się historia i3D. W kolejnych latach spółka zainwestowała w stworzenie centrum pokazowego – multimedialnej sali 3D w Gliwicach. Siedzibą spółki został Technopark, miejsce łączące naukę z biznesem. Obecnie i3D jest grupą kapitałową, w której skład wchodzi m.in. spółka i3D Home – interaktywny portal nieruchomości, który umożliwia wirtualne spacery i aranżacje mieszkań on-line, i3D Med do realizacji projektu – Portal Informacji Medycznej oraz i3D Science. Jędrzejowski i Patryas wspólnie z Politechniką Śląską powołali też Laboratorium Wirtualnej Rzeczywistości. To właśnie współpraca z tą uczelnią determinuje sukces spółki. Na podstawie umowy z uczelnią powstało centrum kompetencyjne i badawczo-rozwojowe, w którym pracownicy naukowi, studenci oraz pracownicy i3D tworzą aplikacje, prowadzą szkolenia i badania w zakresie technologii wirtualnej rzeczywistości.
Eksperci branży informatycznej nie mają wątpliwości, że i3D, w segmencie firm zajmujących się oprogramowywaniem i wdrażaniem wizualizacji w systemie 3D, jest światowym liderem. Do grona klientów należy koncern petrochemiczny Saudi Aramco z Arabii Saudyjskiej, który posiada nowo wybudowane centrum badawczo-rozwojowe w dużej mierze oparte o gliwickie oprogramowanie Quazar 3D. Gliwiccy informatycy opracowali m.in. interaktywny model platformy wiertniczej wraz z całym otoczeniem. Jest to najnowocześniejszy ośrodek szkoleniowy dla branży petrochemicznej. Dla koncernu paliwowego Exxon Mobil przygotowali wizualizacje urządzeń na morskiej platformie wiertniczej, która pozwala na obejrzenie konstrukcji pod powierzchnią lustra wody. Ponadto firma realizowała projekty dla Boeinga, Samsunga, BP, Paccara. Wśród klientów są też polskie firmy np. GTL Port Lotniczy Pyrzowice, Ceramika Paradyż, czy Jastrzębska Spółka Węglowa.

Inteligentny dom

Gliwicką firmę APA zajmującą się automatyzacją procesów przemysłowych i tzw. systemem zarządzania inteligentnym budynkiem stworzył Artur Pollak, absolwent Politechniki Śląskiej, inżynier elektronik ze specjalizacją komputerowe systemy sterowania. Gdy porzucił stabilną posadę i założył jednoosobową działalność gospodarczą wiedział, że łatwo nie będzie, ale też wyznaczył sobie jasny cel: stworzenie innowacyjnego i możliwie najlepszego produktu oraz dostarczanie najlepszych kompleksowych rozwiązań. Szybko zdobywał nowe rynki, oferując własny produkt - Vision Building Management System, który może sterować m.in. oświetleniem, ogrzewaniem, roletami, bramami wjazdowymi, elektrozamkami, obsługą liczników i zliczaniem danych, a nawet nawadnianiem ogrodu i podgrzewaniem pojazdu czy rynien. Przez Internet i telefon komórkowy można widzieć, co się dzieje w domu i zarządzać całym budynkiem. Rozwiązanie spółki APA jest jedynym tak kompleksowym, dlatego też firma podniosła swą konkurencyjność na rynku, a co za tym idzie - zwiększyła zyski. System posiada pozytywną opinię Instytutu Elektroniki i Automatyki Wydziału Elektrycznego Politechniki Śląskiej. APA od kilku lat współpracuje z gliwicką uczelnią. Równocześnie – w obszarze automatyki przemysłowej – współpracuje ze światowymi koncernami motoryzacyjnymi, np. Volkswagenem w USA, Fiatem w Serbii oraz czołowymi firmami, np. Amazon.com w Niemczech i Wielkiej Brytanii. Zdaniem specjalistów, kiedy innowacje są pasją i podstawą rozwoju firmy, wówczas przynoszą w dłuższej perspektywie czasowej korzyści rynkowe, które stają są źródłem trwałej przewagi konkurencyjnej.
Firma APA jest przykładem sukcesu, opartego na takim modelu, wzmocnionym jeszcze poszukiwaniem nisz rynkowych i współpracą biznesu ze światem nauki.

Robot, który leczy

Na stronie internetowej firmy EgzoTech pojawiła się informacja: Mamy zaszczyt poinformować, że zwyciężyliśmy w konkursie "Do IT with Poland" organizowanym przez Google for Entrepreneurs z Krakowa! W poniedziałek 06.05.2013 w Krakowie, w siedzibie firmy Google, został zaprezentowany produkt firmy EgzoTech - EgzoEMG, wraz z aplikacją mobilną EgzoApp. Oprócz nas, zaproszono 18 innych start-up’ów z całego kraju. Po zakończeniu konkursu, jury (…) wybrało pięć najlepszych start-up’ów, w tym EgzoTech! 
Autorami innowacyjnego produktu są Michał Mikulski z Politechniki Śląskiej, który ukończył studia z zakresu automatyki i robotyki oraz inżynierii biomedycznej i Paweł Szydłowski – absolwent Stockholm University School of Business oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Firma start-up pod nazwą EgzoTech powołana została w celu doprowadzenia do rynku technologii czynnej rehabilitacji z wykorzystaniem elektromiogramu (czyli zapisu obrazującego wzrost i spadek napięcia bioelektrycznego w mięśniu w czasie jego pracy) dla pacjentów ortopedycznych i neurologicznych. Podstawą technologiczną firmy jest Jednoosiowy Egzoszkielet Sterowany Elektromiogramem, który skonstruowany został we współpracy z Politechniką Śląską w Gliwicach. Egzoszkielet jest szczególną formą konstrukcji robota noszonego, obudowującą kończynę użytkownika. Został wyposażony w siłownik elektryczny wspomagający ruch zginania i prostowania kończyny, umożliwiając terapię ruchową osobom z zanikiem mięśni, stwardnieniem rozsianym czy też przechodzącym długą rekonwalescencję. W przypadku wersji dla kończyn dolnych może służyć reedukacji chodu. Ze względu na zastosowaną metodę pomiaru aktywności elektrycznej mięśni ludzkich, egzoszkielet może wspomagać funkcję ruchu osób zdrowych lub przejmować ją całkowicie dla osób ze znacznym uszczerbkiem motoryki kończyn.
- Stworzony elektromiogram wzmacnia sygnał mięśniowy ponad pięć tysięcy razy, umożliwiając odczytanie nawet małych jego odchyleń” – twierdzi autor projektu Michał Mikulski. Poza aktywną terapią ruchową, urządzenie posiada łącze radiowe, umożliwiając lekarzowi diagnostykę stanu mięśni w czasie rzeczywistym na komputerze PC, lub urządzeniu przenośnym typu tablet/telefon.
Przytoczone przykłady świadczą o wysokim potencjale naukowym tkwiącym w śląskich uczelniach. W ślad za innowacyjnym myśleniem coraz częściej idą wymierne wyniki finansowe. Najważniejsze, że uczelnie coraz chętniej otwierają się na pomysły, które sprzyjają komercjalizacji wiedzy. Zatem pojęcie NAUKOWY BIZNES staje się coraz bardziej realne i zyskujące na znaczeniu.