Czy związki zawodowe na kopalniach są potrzebne? Tak, ale...

Związki idealne nie są, ale utrzymują symetrię
- Związki zawodowe mają wiele wad. Jedną z nich, np. w kopalniach, jest utrudnianie komunikacji wewnątrz firmy. Nie zapominajmy jednak, że to właśnie dzięki nim przestrzegane są przepisy bhp i zasady fair play, a pensje w terminie trafiają na konta. To one wywalczyły zakaz molestowania i mobbingu. Dzięki związkom w świecie pracy po prostu utrzymywana jest symetria pomiędzy pracownikami a pracodawcami - podkreśla dr Sławomira Kamińska-Berezowska, socjolog z Uniwersytetu Śląskiego, autorka mającej się wkrótce ukazać książki o roli kobiet w związkach zawodowych.

CZYTAJ KONIECZNIE:
Związki zawodowe tracą liczebność. Siłę również?

Ilu dokładnie mamy związkowców? Tego nie wie nikt. Centrale nie podają liczb. Wiadomo jedynie, że mimo ogromnej roli, jaką w naszym życiu odegrała NSZZ Solidarność, mamy jedno z najmniejszych "uzwiązkowień" w Europie.

Około 15 proc. pracowników należy do związków, a w krajach starej Unii - dwa razy tyle. Ta różnica wynika głównie z tego, że w ostatnich kilkunastu latach odchudzono znacznie takie sektory, jak górnictwo i hutnictwo, gdzie związki były bardzo liczne.
Dr Kamińska-Berezowska podkreśla, że po 1989 roku największe nadzieje wiązaliśmy z rozwojem handlu. Był dla nas symbolem dobrobytu, atrakcyjnej pracy.

- Proszę zobaczyć, jak to się zmieniło. Duże sieci stały się w pewnym momencie niemal jak egipskie piramidy, symbolem wielkości z jednej strony i symbolem ogromnego wyzysku ludzi z drugiej. Zakładanie tam związków zawodowych wymagało nie lada odwagi - mówi socjolożka.

Przypomina też, że pierwszy strajk w hipermarkecie miał miejsce w tyskim Tesco.

CZYTAJ TAKŻE:
PRACOWNICY TESCO NIE CHCĄ BYĆ ROBOTAMI

- Zorganizowała go Elżbieta Fornalczyk, szefowa WZZ Sierpień 80 w handlu. Jedna z niewielu kobiet na tak wysokim związkowym stanowisku - mówi dr Kamińska-Berezowska.

Kobiety w związkach też mają pod górkę
O dziwo w związkach zawodowych kobietom wcale nie jest lepiej niż w np. firmach czy w polityce.

- To przykre, ale także tutaj dopada je zjawisko "szklanego sufitu". Szefami trzech wielkich central związkowych są obecnie mężczyźni. Zaś w całej ich historii tylko raz jedną z central kierowała kobieta. Było to w latach 90. w OPZZ. Szefem związku została wtedy Ewa Spychalska. I ona podkreślała, że jako kobieta miała jednak mocno pod górkę - podkreśla dr Kamińska-Berezowska.

CZYTAJ TAKŻE:
JSW wydaje na związkowców 11 milionów złotych!

Dodaje, że kobiety cierpią na syndrom zadowolonego niewolnika.

- Mają mentalność zadowolonej dziewczynki: "siedź cicho i nie wychylaj się". Najpierw uczono ich tego w domu, potem utwierdzano w tym przekonaniu w szkole. Niełatwo się tego wyzbyć - podkreśla socjolożka.

Jej zdaniem, związkowcy to elita klasy pracującej, a nie hamulcowi, jak odbierają ich pracodawcy. - Oni zdają sobie sprawę z demokratycznych reguł i je wykorzystują. Zresztą to dzięki Solidarności powstała III RP. Zgodziliśmy się wtedy na wolny rynek. Wiedzieliśmy, czego chcemy, ale nie mieliśmy wizji modelu końcowego - mówi dr Kamińska-Berezowska.

Dodaje, że liberalny dyskurs prowadzony m.in. przez Leszka Balcerowicza odarł z godności fizyczną pracę. Wyjątkiem jest praca górnika. To jedyny rodzaj pracy fizycznej, której prestiż i etos wzrasta. Tak wynika z badań przeprowadzonych przez prof. Urszulę Swadźbę, socjolog z UŚ.

Kwitną etaty związkowe w kopalniach

W Kompanii Węglowej, największej spółce górniczej w Europie, działają aż 162 związkowe komisje zakładowe. 142 reprezentujących je działaczy nie fedruje i ma oddelegowanie do pracy związkowej. W 2012 roku kosztowali oni spółkę 29 mln zł. Z kolei w Katowickim Holdingu Węglowym działa 21 organizacji, z obowiązku pracy zwolniono 36 działaczy. W zeszłym roku KHW zapłacił za ich utrzymanie 3,9 mln złotych.

Od kilku tygodni oficerowie z wydziału do walki z korupcją Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach weryfikują emerytury górnicze działaczy związkowych.

Ustalono już, że w Katowickim Holdingu Węglowym ktoś wysyłał do ZUS-u sfałszowane dokumenty potwierdzające, iż oddelegowani do pracy związkowej działacze przez 25 lat fedrowali węgiel. Kilkunastu związkowców musiało z tego powodu wrócić do pracy. A holding przegrał pierwszy proces z ZUS.

Sąd nakazał mu niedawno zwrot aż 84 tys. zł tytułem nienależnej emerytury wypłaconej byłemu wiceszefowi Solidarności w KHW.

*Próbna matura 2014 z Operonem zakończona [ARKUSZE + ODPOWIEDZI + OPINIE]
*Kuchenne Rewolucje w Tychach: Dom Bawarski Tychy Magdy Gessler [ZDJĘCIA + WIDEO]
*Andrzejki 2013: Wróżby andrzejkowe i najlepsze imprezy w mieście [ZOBACZ]
*Wypadek w Jastrzębiu: Kierowca z Rybnika zabił 17-letnią Angelikę i uciekł [ZDJĘCIA]