Festiwal Sztuki Reżyserskiej „Interpretacje” w Katowicach - jutro poznamy zwycięzcę

Zakończyły się natomiast „Młode Interpretacje” - prezentacja spektakli najmłodszego pokolenia polskich reżyserów. Do nagrody pretenduje czworo twórców, jednak repertuar tego nurtu festiwalu mocno rozczarował.

Trudno oprzeć się wrażeniu, że spektakle dobrane zostały przypadkowo, a jeden z nich - „Zrób siebie” Marty Ziółek, okazał się wręcz nieporozumieniem. Godzinny, wspaniale zresztą wykonany, popis taneczno-akrobatyczny, z powodzeniem mógłby startować w konkurencji „choreografia”, ale nie w konkursie reżyserów! Bo reżyserii to w nim ani śladu. I przesłanie banalnie oczywiste.

Mniejszą, niż się spodziewaliśmy po sukcesie spektaklu „Ewelina płacze”, inwencję pokazała tym razem Anna Karasińska w „Drugim spektaklu”. Było sprawnie i zabawnie, ale przewidywalnie do bólu. Doszlifowania wymaga z pewnością „Versus” w reżyserii Jędrzeja Piaskowskiego.

Zaskoczeniem na plus okazało się tylko przedstawienie „Krzywicka/Krew” w reżyserii Aliny Moś-Kerger, która spokojnie mogła startować w konkursie głównym! Tekst Julii Holewińskiej nabrał pod jej reżyserską batutą ostrości, szczęśliwie nie zmieniając się jednak w irytującą listę pretensji i jęku ofiar. Racje bohaterek, dzięki przemyślanej partyturze nastrojów, nabierają mocy i trafiają w sedno zagadnienia - uwikłania polskich kobiet w pajęczynę zależności od mężczyzn, obyczajów i braku odwagi do buntu. Sukces reżyserki wspiera świetna gra aktorek Teatru im. H. Modrzejewskiej w Legnicy

Do walki o Laur Konrada stanęła natomiast Agata Duda-Gracz, z „Kumernis, czyli o tym, jak świętej panience broda rosła”. Reżyserka jest także autorką tekstu oraz scenografii i kostiumów. Muzykę do spektaklu, zrealizowanego w Teatrze Muzycznym w Gdyni, skomponował Łukasz Wójcik. Kumernis, znana z hagiograficznych przekazów jako Wilgefortis, bywała już bohaterką teatralną, ale na ogół (i w zgodzie z legendą) przedstawiano ją jako kobietę, godzącą się na oszpecenie brodą w buncie przeciw związkowi z niechrześcijaninem.

Agata Duda-Gracz wywraca ten motyw na nice, bo czyni ofiarę dziewicy aktem, podjętym w imię miłości. Miłości niemożliwej do spełnienia w środowisku, w którym małżeństwem córki handluje się jak żywym inwentarzem. Wśród ludzi zakłamanych i pełnych nienawiści, choć zawzięcie praktykujących obrzędy religijne i deklarujących miłość bliźniego.

Akcja osadzona jest we współczesnych realiach, gdzieś na polskiej wsi. I rozpisana na kwestie świętych schodzących z ikonostasu. Rzecz w tym, że owi święci, przyjmując postać zwykłych ludzi, zaprzeczają ideałom, jakie przypisuje im religia i obyczaj.

Przedstawienie, zrealizowane na kształt średniowiecznego misterium, ma kilka scen porażających - przede wszystkim obraz gwałtu w noc poślubną i finałową ofiarę Kumernis. Z drugiej strony razi tworzoną na siłę atmosferą patosu (wchodzenie na widownię), równie na siłę przełamywane elementami realistycznymi (przeciągająca się sekwencja zabawy w dyskotece). W dyskusji po spektaklu realizatorzy nie ukrywali, że dostosowanie spektaklu do wymiarów sceny w Teatrze Śląskim okazało się zadaniem karkołomnym. Być może miało to wpływ na nasz odbiór.

Zakończyły się już prezentacje najmłodszego pokolenia polskich reżyserów