Filmowa opowieść Michała Smolorza o swoim dziadku - Staniku Cyroniu, polskim robotniku, który ożenił się z Niemką - została uznana za jeden z najważniejszych filmów dokumentalnych w 60-letniej historii Telewizji Polskiej. "Stanika Cyronia droga do nieba" to dzieło Wojciecha Sarnowicza i Michała Smolorza opowiadające o trudnych losach Ślązaków. Film powstał w 1994 roku i - jak widać - do dzisiaj jest jedną z najważniejszych produkcji telewizyjnych w Polsce.
Do "Złotej 15" filmów TVP w całej 60-letniej historii publicznego nadawcy film Sarnowicza i Smolorza został zaliczony podczas Festiwalu Sztuka Faktu, który odbył się w Toruniu. Najpierw powstała lista 166 reportaży i filmów dokumentalnych, a następnie wybrano te, które typowano najczęściej. Swoje propozycje przedstawiali ważni twórcy telewizyjni, m.in. Beata Postnikoff, Eugeniusz Szpakowski, Ireneusz Engler, Krystyna Mokrosińska, Tadeusz Litowczenko, Barbara Włodarczyk, Jacek Snopkiewicz, Lucyna Smolińska, a także Ewa Slezak i Bożena Klimus.
W filmie "Stanika Cyronia droga do nieba" wykorzystano fragmenty opowiadania Michała Smolorza "Dwie drogi do nieba" oraz materiały archiwalne Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, Muzeum Historii Katowic oraz Huty Metali Nieżelaznych Szopienice. Sam Smolorz jest narratorem w filmie. ja
XXX
Bohaterem filmu jest nieżyjący Stanik Cyroń, hutnik z małej, podkatowickiej mieściny. Urodził się u schyłku ubiegłego stulecia w rodzinie kolejarza. Dzieciństwo upłynęło mu na pograniczu niemieckiego wówczas Śląska i Kongresówki. W latach dwudziestych ożenił się z Niemką pochodzącą z urzędniczej rodziny. Dwujęzyczne małżeństwa były na Śląsku czymś zwyczajnym, toteż nikt z miejscowych nie dziwił się, że uczestnik powstań ożenił się z Niemką. Dla polskich urzędników jednak, którzy przyjechali na Śląsk głównie z Małopolski, była to niemal zdrada narodowa. W rodzinie Stanika Cyronia wymieszały się różne poglądy na kwestię przynależności narodowej: brat służył w polskiej armii, ale najstarszy z synów był zagorzałym Niemcem. Żona bohatera w roku 1940 była naciskana przez niemieckich urzędników, by wzięła rozwód z "Polaczkiem". Siedem lat później z kolei polscy urzędnicy radzili Stanikowi, by rozwiódł się "z tą Niemką". Przez całe niemal życie bohater miotał się między niezrozumiałymi dla niego problemami politycznymi i narodowościowymi, które były mu obce. Swoją życiową filozofię zbudował wokół wielkiego przywiązania do swojej małej ojczyzny, którą były dla niego rodzinne miasteczko i huta. Nigdy jej nie opuścił, nie wyjeżdżał na żaden wypoczynek. W hucie przepracował w sumie sześćdziesiąt lat - po przejściu na emeryturę nie chciał się z nią rozstać i przyjął posadę stróża. Ta więź bohatera z hutą jest dzisiaj niemal czymś niewyobrażalnym. Za filmpolski.pl
Szukasz dobrego filmu, który mógłbyś obejrzeć wieczorem w telewizji? Sprawdź program telewizyjny!
*Najpiękniejszy Rynek w woj. śląskim jest w... ZAGŁOSUJ i ZMIEŃ WYNIK
*Matura 2013: Pytania egzaminacyjne na 100 proc. ZOBACZ
*Nudyści już zawitali na plaże ZOBACZCIE, gdzie spotkacie naturystów w woj. śląskim
*Tak zdasz egzamin na prawo jazdy kat. A na motocykl ZDJĘCIA i WIDEO
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?