Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Jak sporządzić testament by był ważny [NASZE SPRAWY]

Jadwiga Jenczelewska
Mąż i żona mogą sporządzić testamenty jednakowej treści, lecz oddzielne, stanowiące wolę jednej osoby
Mąż i żona mogą sporządzić testamenty jednakowej treści, lecz oddzielne, stanowiące wolę jednej osoby 123RF
Czy współmałżonek może być jedynym spadkobiercą majątku? Nieważny jest testament sporządzony wspólnie przez rodziców

Jeszcze do niedawna o spisywaniu testamentów więcej dowiadywaliśmy się z amerykańskich filmów fabularnych, aniżeli z codziennej praktyki. Na szczęście zainteresowanie przepisami prawa zdecydowanie rośnie - zwłaszcza tymi dotyczącymi naszego majątku, rozporządzania nim, także na wypadek śmierci. Wiemy, że wypadki "chodzą po ludziach", więc lepiej zawczasu zadbać, by trafił on w godne ręce. Tym bardziej, że polskie przepisy już dają nam taką możliwość.
Właśnie z taką sprawą zwrócił się nasz Czytelnik z Rybnika do redakcji i do udzielającego porad prawnika (patrz informacja "Prawnik przy telefonie DZ").

- Wraz z żoną jesteśmy właścicielami nieruchomości. Jest to działka i dom. Mimo że mamy dwoje dorosłych już dzieci, chcemy, by po śmierci jednego z nas, całość majątku przeszła na własność drugiego - żyjącego - pisze pan Stefan. - Jakie kroki należy w związku z tym poczynić? Czy możliwe jest napisanie za życia obojga z nas osobnych, lecz jednakowej treści testamentów. Co oczywiste, przecież nie wiemy, które z nas odejdzie pierwsze - prosi Czytelnik.

Szczegółowej odpowiedzi udziela mecenas Sławomir Zaremba z Katowic. Drukujemy ją poniżej.

Prawnik wyjaśnia: Niewdzięcznika możesz także wydziedziczyć

Sławomir Zaremba, adwokat z Katowic:

Z satysfakcją stwierdzam, że zadane pytanie zawiera w sobie prawidłową odpowiedź. Oznacza to, że Czytelnicy gruntownie śledzą obowiązujące przepisy, a świadomość prawna społeczeństwa jest na coraz wyższym poziomie.

Istotnie, w opisywanej sytuacji najlepszym rozwiązaniem będzie wyłączenie sukcesji na zasadach ogólnych - kodeksowych poprzez sporządzenie testamentów przez każde z rodziców z osobna. Testament bowiem - dla swej ważności - musi zawierać rozrządzenie na wypadek śmierci, stanowiące wolę jednej osoby.

Nieważny będzie testament sporządzony wspólnie przez obydwoje rodziców.

Jak najbardziej testamenty mogą być identyczne co do dyspozycji, tzn. w obydwu testatorzy mogą uczynić swym spadkobiercą tę samą osobę. O formach testamentu traktują przepisy zawarte w Rozdziale II Działu I w Tytule III Księgi IV Kodeksu cywilnego, art. 949 i następne.

Pamiętać jednak należy o istnieniu instytucji zachowku, która powoduje, że spadkobiercy należący do grupy uprawnionych do dziedziczenia z ustawy oraz uprawnionych do otrzymania zachowku, czyli: zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy - mają prawo do ubiegania się o pewną część schedy spadkowej w sytuacji, gdy zostali pominięci w testamencie.

Treść art. 991 §1 k.c. określa, że zachowek stanowi połowę udziału w spadku, jaki przypadałby spadkobiercy z ustawy, w sytuacji, gdy ten jest osobą dorosłą, posiadającą zdolność zarobkowania. Jeżeli uprawniony do zachowku jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy - jego zachowek wyniesie 2/3 wartości udziału w spadku, który przypadałby na niego z ustawy. W sytuacji, gdy spadkodawca dojdzie do wniosku, że spadkobierca ustawowy nie zasłużył na żadną cześć spadku - nawet na zachowek - powinien zaznaczyć to w treści testamentu w postaci wydziedziczenia.

Wydziedziczenie to instytucja służąca pozbawieniu uprawnionego z ustawy zachowku z jego części masy spadkowej, jaka przypadłaby mu z ustawy ze względu na stosunek przyszłego spadkobiercy do spadkodawcy.

Zgodnie z zapisem zawartym w art. 1008 k.c., jeżeli uprawniony do zachowku współmałżonek, syn lub córka albo rodzic testatora okazywali niewdzięczność spadkodawcy, nie opiekowali się nim, gdy opieka taka była konieczna, nie wspierali, a wręcz występowali przeciwko niemu, postępowali wbrew zasadom współżycia społecznego albo dopuścili się wobec spadkodawcy bądź jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności, bądź też rażącej obrazy czci - spadkodawca ma możliwość przy zastosowaniu instytucji wydziedziczenia pozbawić niewdzięcznego spadkobiercę prawa do udziału w spadku z prawem do zachowku włącznie.

Wydziedziczając spadkobiercę należy w treści testamentu precyzyjnie wymienić przyczyny wydziedziczenia, tak, aby sąd spadku - przy próbie podważenia zasadności wydziedziczenia - mógł analizować stan faktyczny również w oparciu o stanowisko testatora, którego przecież w chwili rozpoznawania sprawy nie będzie można przesłuchać.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!