Jeszcze do niedawna o spisywaniu testamentów więcej dowiadywaliśmy się z amerykańskich filmów fabularnych, aniżeli z codziennej praktyki. Na szczęście zainteresowanie przepisami prawa zdecydowanie rośnie - zwłaszcza tymi dotyczącymi naszego majątku, rozporządzania nim, także na wypadek śmierci. Wiemy, że wypadki "chodzą po ludziach", więc lepiej zawczasu zadbać, by trafił on w godne ręce. Tym bardziej, że polskie przepisy już dają nam taką możliwość.
Właśnie z taką sprawą zwrócił się nasz Czytelnik z Rybnika do redakcji i do udzielającego porad prawnika (patrz informacja "Prawnik przy telefonie DZ").
- Wraz z żoną jesteśmy właścicielami nieruchomości. Jest to działka i dom. Mimo że mamy dwoje dorosłych już dzieci, chcemy, by po śmierci jednego z nas, całość majątku przeszła na własność drugiego - żyjącego - pisze pan Stefan. - Jakie kroki należy w związku z tym poczynić? Czy możliwe jest napisanie za życia obojga z nas osobnych, lecz jednakowej treści testamentów. Co oczywiste, przecież nie wiemy, które z nas odejdzie pierwsze - prosi Czytelnik.
Szczegółowej odpowiedzi udziela mecenas Sławomir Zaremba z Katowic. Drukujemy ją poniżej.
Prawnik wyjaśnia: Niewdzięcznika możesz także wydziedziczyć
Sławomir Zaremba, adwokat z Katowic:
Z satysfakcją stwierdzam, że zadane pytanie zawiera w sobie prawidłową odpowiedź. Oznacza to, że Czytelnicy gruntownie śledzą obowiązujące przepisy, a świadomość prawna społeczeństwa jest na coraz wyższym poziomie.
Istotnie, w opisywanej sytuacji najlepszym rozwiązaniem będzie wyłączenie sukcesji na zasadach ogólnych - kodeksowych poprzez sporządzenie testamentów przez każde z rodziców z osobna. Testament bowiem - dla swej ważności - musi zawierać rozrządzenie na wypadek śmierci, stanowiące wolę jednej osoby.
Nieważny będzie testament sporządzony wspólnie przez obydwoje rodziców.
Jak najbardziej testamenty mogą być identyczne co do dyspozycji, tzn. w obydwu testatorzy mogą uczynić swym spadkobiercą tę samą osobę. O formach testamentu traktują przepisy zawarte w Rozdziale II Działu I w Tytule III Księgi IV Kodeksu cywilnego, art. 949 i następne.
Pamiętać jednak należy o istnieniu instytucji zachowku, która powoduje, że spadkobiercy należący do grupy uprawnionych do dziedziczenia z ustawy oraz uprawnionych do otrzymania zachowku, czyli: zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy - mają prawo do ubiegania się o pewną część schedy spadkowej w sytuacji, gdy zostali pominięci w testamencie.
Treść art. 991 §1 k.c. określa, że zachowek stanowi połowę udziału w spadku, jaki przypadałby spadkobiercy z ustawy, w sytuacji, gdy ten jest osobą dorosłą, posiadającą zdolność zarobkowania. Jeżeli uprawniony do zachowku jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy - jego zachowek wyniesie 2/3 wartości udziału w spadku, który przypadałby na niego z ustawy. W sytuacji, gdy spadkodawca dojdzie do wniosku, że spadkobierca ustawowy nie zasłużył na żadną cześć spadku - nawet na zachowek - powinien zaznaczyć to w treści testamentu w postaci wydziedziczenia.
Wydziedziczenie to instytucja służąca pozbawieniu uprawnionego z ustawy zachowku z jego części masy spadkowej, jaka przypadłaby mu z ustawy ze względu na stosunek przyszłego spadkobiercy do spadkodawcy.
Zgodnie z zapisem zawartym w art. 1008 k.c., jeżeli uprawniony do zachowku współmałżonek, syn lub córka albo rodzic testatora okazywali niewdzięczność spadkodawcy, nie opiekowali się nim, gdy opieka taka była konieczna, nie wspierali, a wręcz występowali przeciwko niemu, postępowali wbrew zasadom współżycia społecznego albo dopuścili się wobec spadkodawcy bądź jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności, bądź też rażącej obrazy czci - spadkodawca ma możliwość przy zastosowaniu instytucji wydziedziczenia pozbawić niewdzięcznego spadkobiercę prawa do udziału w spadku z prawem do zachowku włącznie.
Wydziedziczając spadkobiercę należy w treści testamentu precyzyjnie wymienić przyczyny wydziedziczenia, tak, aby sąd spadku - przy próbie podważenia zasadności wydziedziczenia - mógł analizować stan faktyczny również w oparciu o stanowisko testatora, którego przecież w chwili rozpoznawania sprawy nie będzie można przesłuchać.
Na pozostałe pytania dotyczące postępowania spadkowego i nie tylko odpowiadam Czytelnikom telefonicznie w każdą środę między godziną 15 a 16.
*BURZOWA MAPA POLSKI ONLINE Gdzie jest burza i przygotuj się [RADAR BURZOWY]
*Tak wygląda certyfikowany dom pasywny w Bielsku-Białej. Ogrzewanie to tylko 400 zł rocznie
*Przepisy drogowe od 18 maja 2015: 50 km/h + odebranie prawa jazdy
*Samochód staranował w przystanek w Chorzowie. Kobieta w szpitalu
*Śląsk Plus. Górny Śląsk jest piękny ZDJĘCIA INTERAKTYWNE
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?