Spis powszechny to najważniejsze wydarzenie dla Polaków mieszkających na Zaolziu w 2011 roku?
Nie tylko w 2011 roku, ale w całym dziesięcioleciu. Według wyników spisu będziemy żyli przez następne dziesięć lat. Deklaracja polskości ma wpływ na nasze dalsze losy. W wioskach, gdzie żyje 10 procent Polaków, mogą obowiązywać standardy europejskie. To np. sprawy wspierania języka, dwujęzyczne tablice, możliwość urzędowania w języku polskim, ochrona szkolnictwa. Tam, gdzie jest nas mniej, mamy swoje prawa, ale czujemy się już mniej komfortowo.
Ilu Polaków mieszka dziś na Zaolziu?
Według ostatniego spisu powszechnego to 36 tysięcy osób.
Po marcowym spisie będzie ich więcej czy mniej?
W czasach socjalizmu co dziesięć lat ubywało nas po 2-3 tysiące. Jednak po 1989 roku pierwszy spis powszechny wykazał spadek obywateli czeskich narodowości polskiej aż o 10 tysięcy! To było bardzo niepokojące zjawisko. Mam nadzieję, że się nie powtórzy i stan Polaków zostanie zachowany przynajmniej na liczbie zbliżonej do 40 tysięcy. Liczę, że klimaty europejskie zmienią postawę Zaolziaków, którym łatwiej będzie zadeklarować polskość w Europie, w której nie ma granic.
Czy Zaolziacy deklarując narodowość polską mają łatwiej, czy trudniej?
Nie mają łatwo, ale czasy, gdy zadeklarowanie polskości oznaczało ogromne trudności, już minęły. W kampanii, którą prowadzimy tłumaczymy, że spis jest anonimowy. I nie trzeba się bać, bo deklarując polskość nikt nie poniesie konsekwencji. Ale chcielibyśmy, by ludzie deklarowali narodowość nie tylko anonimowo, ale też jawnie np. pisząc imiona i nazwiska w polskich wersjach, a nie czeskich.
Zaolziakom grozi czechizacja?
Może tak się stać, że nawet małżeństwa pochodzące z polskich rodzin zadeklarują czeską narodowość. To po części efekt naturalnej asymilacji, która nieubłaganie przebiega, pewnych trudności, jakie wynikają ze statusu mniejszości oraz... coraz gorszej znajomość języka polskiego. Niektórzy rezygnują z wychowania dziecka w języku polskim, bo sami nie mówią już po polsku.
Jak Kongres Polaków zachęci do zadeklarowania polskiej narodowości?
Przygotowaliśmy spotkania. Będziemy też propagować tę sprawę na łamach miejscowej prasy. Ale nie nachalnie.
Rozmawiał: Łukasz Klimaniec
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?