Jest przetarg na studium wykonalności Kolei Metropolitalnej. Będą nowe linie i przystanki. Realizacja zajmie dwadzieścia lat

- Mamy potencjał, aby projekt Kolei Metropolitalnej doprowadzić do końca. Naszym atutem jest infrastruktura kolejowa, która czeka na dostosowanie do potrzeb naszego modelu transportu – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii odpowiedzialny za sprawy komunikacji. - Sprzyjają nam także trendy w rozwoju miast. To nacisk na konieczność rozbudowy transportu publicznego, który na zatłoczonych drogach coraz skuteczniej konkuruje z samochodem prywatnym oraz jest bardziej przyjazny dla środowiska naturalnego emitując mniej zanieczyszczeń. Chcemy skłonić jak najwięcej mieszkańców Metropolii do rezygnacji z indywidualnego samochodu na rzecz autobusu, tramwaju czy pociągu. Warunkiem do dokonania takiego wyboru jest nowoczesny transport publiczny. Metropolia zmierza konsekwentnie w tym kierunku – tłumaczy.

Koncepcję Kolei Metropolitalnej Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia ogłosiła w styczniu 2019 roku. Przygotowali ją naukowcy z Politechniki Śląskiej. Przedstawiono wówczas cztery warianty jej organizacji od najprostszego polegającego na dodatkowych kursach pociągów po terenie Metropolii do najbardziej futurystycznego, w ramach którego na trasie z Sosnowca i Katowic do lotniska w Pyrzowicach miałby jeździć monorail, czyli jednoszynowa kolej poruszająca się po specjalnych estakadach.

GZM przyznaje, że opracowanie Wstępnego Studium Wykonalności to złożony i skomplikowany proces. Ma potrwać około czterech lat. Gotowy dokument ma zawierać dwa rodzaje koncepcji rozwoju. Pierwsza z nich tzw. „koncepcja krótkoterminowa” dotyczy budowy nowych przystanków, zmiany lokalizacji istniejących. Ma odpowiadać na kwestie integracji z transportem zbiorowym i indywidualnym poprzez integrację rozkładów jazdy, uwzględnienie stacji przesiadkowych oraz parkingów dla samochodów. Ma także zawierać odpowiedzi dotyczące zapotrzebowania na tabor oraz lokalizacji i wielkości zapleczy technicznych Kolei Metropolitalnych. Działania na tym obszarze mają być określone do 2025 roku. Wykonawca ma przygotować także plan działań inwestycyjnych wraz z koncepcją układów torowych, zaproponować model integracji z transportem zbiorowym i indywidualnym. Jego zadaniem będzie także przeanalizowanie różnych modeli własności operatora Kolei Metropolitalnych - własna spółka GZM, czy też zewnętrzna. Studium ma zawierać rekomendacje dotyczące sposobu pozyskania taboru, odpowiedzieć na kwestie związane z jego serwisowaniem oraz utrzymaniem zaplecza technicznego. Dokument ma też zawierać analizy dotyczące finansowania inwestycji.

Podczas prac nad Studium wykonawca musi także wziąć pod uwagę realizowane i planowane inwestycje kolejowe przez spółkę PKP PLK S.A., a także plany budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego. Wstępne Studium Wykonalności to jeden z etapów procesu planistycznego. Po jego wykonaniu konieczne będzie przygotowanie kolejnych dokumentów obejmujących poszczególne odcinki zarekomendowane do realizacji. Termin składania ofert mija 20 marca. Oferent, który zostanie wyłoniony w przetargu będzie miał około 4 lat na opracowanie Studium.

Sieć kolejowa za dwadzieścia lat

Jak wyglądałaby sieć kolejowa, gdy za dwadzieścia lat przy pozytywnym rozwoju inwestycji zrealizuje się najbardziej rozwinięty wariant? To nowe tory między innymi od Pyskowic do Dąbrowy Górniczej oraz od Nowego Bierunia przez Katowice i Tarnowskie Góry do Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach. Powstaną dodatkowe przystanki kolejowe. Koncepcja zakłada, że będzie ich finalnie około 129. Najwięcej nowych lokalizacji ma być w Katowicach, m.in. przy Politechnice Śląskiej i na osiedlu Witosa. Trzy przystanki są planowane w Sosnowcu, m.in. na Środuli. Pojawia się także w Gliwicach (m.in. osiedle Kopernika) czy Mikołów (m.in. ul. Krakowska). Lekką koleją miejską, moglibyśmy dojechać: z Gliwic do Tychów przez Rudę Śląską i Mikołów oraz z Gliwic do Knurowa. Inwestycjom w infrastrukturę będą towarzyszyć inwestycje w tabor - elektryczne zespoły trakcyjne i pociągi lekkiej kolei miejskiej. Według szacunków ekspertów z Politechniki Śląskiej do obsługi przyszłego systemu należy pozyskać łącznie ponad 80 pociągów.

Obecnie realizowany jest podstawowy wariant rozwoju Kolei Metropolitalnej. W 2019 roku Metropolia dofinansowała uruchomienie dodatkowych połączeń kolejowych, tak aby zwiększyć ich częstotliwość na podstawowych najbardziej obciążonych ruchem ciągach kolejowych. W 2019 roku przeznaczono 1,2 mln zł na uruchomienie 15 połączeń kolejowych. W nowym rozkładzie jazdy, obowiązującym od połowy grudnia 2019 r. liczba dofinansowanych połączeń wzrosła do 40. Na ten cel przeznaczono 6 mln zł.

W tym roku Metropolia przeznaczy 10 mln zł w ramach pomocy finansowej na realizację projektu przebudowy infrastruktury kolejowej w obszarze stacji Dąbrowa Górnicza i Dąbrowa Górnicza Gołonóg. Pieniądze mają zostać przeznaczone na realizację inwestycji w części kolejowej związanej z budową peronów i torów. Zadanie to ma sprzyjać rozwojowi ruchu aglomeracyjnego i wpisuje się w rozwój Kolei Metropolitalnej. Pieniądze zapisane w budżecie na ten cel, to pierwsza część dofinansowania. W Wieloletniej Prognozie Finansowej zapisano łącznie 26 mln zł na tę inwestycję.