Karczma w skansenie w Chorzowie nieczynna do odwołania. Kto ją poprowadzi w tym roku?

— Informujemy, że Karczma u Brożka znajdująca się na terenie Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny jest nieczynna do odwołania. Za wszelkie utrudnienia przepraszamy - przekazał skansen w Chorzowie.

Jaki jest powód zamknięcia karczmy? Jak udało się nam ustalić, z końcem 2023 roku skończyła się umowa z dotychczasowym najemcą - firmą Gastro Serwis II.

— Obecnie w karczmie trwają prace porządkowo – remontowe, wymieniony został piec grzewczy, trwa przegląd urządzeń i sprzętu. W najbliższym czasie zostanie zamieszczone ogłoszenie o możliwości dzierżawy karczmy a także warunki na jakich chcielibyśmy by lokal działał - tłumaczy Rafał Gaweł kierownik Działu Promocji i Organizacji Imprez muzeum.

Karczma ze Świerczyńca, w którym mieścił się lokal, powstała w 1870 roku. Wybudował ją niejaki Józef Sosna. Do 1928 budynek funkcjonował jako karczma - potem jako budynek mieszkalny. Chałupa obecna w skansenie jest rekonstrukcją.

— W karczmach odbywały się uroczystości weselne i pogrzebowe oraz spotkania w szerszym gronie podczas dorocznych świąt czy zabaw. Bywały miejscem wymiany informacji o świecie oraz dyskusji stanowiących zarzewie chłopskich buntów. Miały też niewątpliwie wpływ na rozluźnienie obyczajowości, związane z nadużywaniem trunków. Dzięki tej instytucji powstawały i przekazowi ulegały pieśni i tańce ludowe, sam zaś motyw karczmy utrwalony został w wielu baśniach, podaniach i przysłowiach - informuje skansen.

Na ogół karczmy wiejskie i budynki mieszkalne nie różniły się konstrukcją. Karczmy budowano w centrach wsi obok innych budynków, do których uczęszczali ludzie - np. do kościoła, karczmy. Budynek w skansenie starano się odtworzyć jak najwierniej - np. poprzez zastosowanie układu przypominający taki, jaki funkcjonował w momencie powstawania.

— Z sieni, od strony wejścia głównego, prowadzą drzwi na strych i do dwóch pomieszczeń dla gości: większego po prawej stronie (obecnie sala wyszynkowa z bufetem i ladą) oraz mniejszego, tzw. garsztuby, po lewej. W przedłużeniu przelotowej sieni (nieco węższej w tej części), po obu stronach znajdują się kolejne pomieszczenia: po lewej – obecne zaplecze socjalne karczmy (w przeszłości prywatne mieszkanie karczmarza), a po prawej – kuchnia z zapleczem (dawniej izba wyszynkowa). Obie izby gościnne ogrzewane są dzięki rozbudowanemu systemowi paleniskowo-dymnemu. pisze skansen w Chorzowie.

W sali wyszynkowej zobaczymy piec kuchenny z okapem oraz czeluścią pieca chlebowego (dostępną od strony sieni). W większej sali, gdzie zorganizowano wyszynk znajdziemy eksponaty ze skansenu - np. bufet oraz rekonstrukcję stołów i ław.